نشست اخیر با طالبان درباره آب هیرمند نتیجه مطلوبی نداشت؛ قرار است انسداد مرز با افغانستان به شکل دیوار بتنی باشد

حسن کاظمی قمی سفیر ایران در افغانستان درباره آخرین گفت‌وگوهای ایران و افغانستان بر سر مساله حق‌آبه هیرمند با اشاره به بیست و هفتمین نشست کمیساران آب میان دو کشور در زابل گفت که تشکیل این اجلاس در چارچوب معاهده ۱۳۵۱ است. هر چند این اجلاس نتیجه مطلوبی که وزارت نیرو دنبال می‌کرد در برنداشت، اما این نشست‌ها گام‌هایی است که در مسیر تحقق اجرای معاهده مذکور لازم است.

به گزارش ایسنا، بخش هایی از اظهارات کاظمی قمی را در ادامه می خوانید:

مقامات طالبان از ابتدا مطرح کردند، متعهد به معاهده ۱۳۵۱ هستند. سال گذشته به دلیل بی‌توجهی که صورت گرفت بخش زیادی از سیلاب‌ها به یک منطقه سرازیر شد که یکی از دلایل آن به سد کمال خان برمی‌گردد. از نظر کارشناسان سد کمال‌ خان یک سد انحرافی است که ظرفیت آن کم است و به گونه‌ای ساخته شده است که عمده آبی که از آن می‌آید، سیلاب است و گنجایش لازم را برای این حجم از سیلاب ندارد و به سمت منطقه شوره‌زار رها می‌شود. از طرفی درهای خروجی این سد در جایی قرار گرفته است که زمین رو به روی آن در ارتفاع بالاتری قرار دارد.
• در یک سال گذشته مقامات طالبان به ما گفتند اشکالات سد را برطرف کردیم، اول اینکه دیواره‌ای که آب پشت سد می‌آید و از آن سرریز می‌شود را مهار کردند، دوم اینکه درهای اصلی سد را تعمیر کردند و دیگری تسطیح زمین جلوی درهای اصلی بوده است.
• در اجلاس کمیساران قرار شد مقامات فنی ایران این مسائل را راستی آزمایی کنند و ما گفتیم آمادگی داریم در اصلاحاتی که نیاز است، کمک کنیم.
• در معاهده ۱۳۵۱ نگفته است اگر آبی بیاید حق‌آبه داده می‌شود بلکه گفته شده، از میزان آبی که در سد کجکی است باید حق آبه ایران از آن میزان داده شود، به نوعی گفته نشده است که اگر باران آمد حق آبه ایران داده شود.
• اولین بار چند ماه قبل از معتمدان و متخصصان ما رفتند و مرکز ایستگاه سنجش در افغانستان را بازدید کردند و اعلام شد که دبی آب خیلی قابل توجه نیست، البته آن زمان در میانه تابستان بودیم ولی الان که در پایان زمستان هستیم درخواست بازدید و سنجش داریم و خوشبختانه نسبت به سنجش دبی آب مقامات طالبان سخت‌گیری ندارند و ما می توانیم این سنجش را انجام دهیم. البته واقعیت این است که به دلیل شرایط و موانعی که در مسیر است، اگر قرار باشد آب تدریجی رها شود، چندان آبی سمت ایران نمی‌آید مگر اینکه دفعتا آب سرازیر شود.
• بعد از مذاکرات و نشست‌هایی که با مقامات طالبان داشتیم امیدواریم در سال آبی جاری یعنی تا مهرماه شاهد وارد شدن آب هیرمند از افغانستان به کشور باشیم.
• مساله آب یکی از موضوعات مهمی است که بین ما و افغانستان پیگیری می‌شود، البته مسائلی از جمله امنیت، مباره با تروریسم، همکاری‌های اقتصادی و تجاری، مبارزه با مواد مخدر، امنیت مرزها و صیانت از زبان فارسی و غیره نیز در دستور کار ما است و در بخش قابل توجهی از این مسایل همکاری خوبی در حال انجام است و امیدواریم مساله آب هم در یک فضای صمیمی محقق شود.
• قبل از حکمرانی طالبان آماری که گفته می‌شد حدود ۴ میلیون نفر بود و آماری که الان گفته می‌شود و برای ما قابل احصا است، حدود ۶ میلیون نفر است.
• بله من هم شنیدم که ارقامی مثلا بین ۸ تا ۱۰ میلیون نفر هم گفته شده است، اما برای ما ۶ میلیون نفر قابل احصا است. بعد از تغییر سیاسی در افغانستان طبیعی بود که بخشی از مردم به خاطر مسائل اقتصادی و امنیتی به ایران مهاجرت کنند البته ما باید جدای از این مساله کنترل مرز و امنیت آن را جدی بگیریم، این ربطی به ورود مهاجران غیرقانونی ندارد. ما مرز مشخصی با افغانستان داریم که باید نسبت به حوادثی که در مرز ممکن است با آن رو به رو شویم از جمله قاچاق انسان، مواد مخدر، بنزین و غیره محکم باشیم و این هم به طور جدی در دستور کار است.
• ما ضمن اینکه دنبال امنیت در مرز با افغانستان هستیم، به دنبال اقتصادی کردن مرز هم هستیم و چند طرح مکمل را در این مورد پیگیری می‌کنیم.
• مطالعه برای چگونگی انسداد فیزیکی مرز در حال انجام است، قرار است این انسداد به شکل دیوار بتنی باشد و از جمله کارهای بزرگی است که ضروری است انجام شود. هر چند هزینه زیادی دارد اما منافع ناشی از این انسداد بسیار سودمند است‌ چرا که امنیت مرز مقوم حاکمیت ملی است.
• سال‌هاست که کشور به این دستور کار و برنامه رسیده و طراحی‌های اولیه هم برای آن انجام شده است و این مساله صرفا به خاطر ممانعت از ورود مهاجران غیرقانونی و مقابله با قاچاق انسان و مواد مخدر و غیره نیست. با توجه به این‌که دشمنان امت اسلام به شکل‌های مختلف دنبال ضربه زدن به ما هستند از جمله با بسیج نیروهای نیابتی تروریستی، لزوما با مرزهای ترسیم شده دو کشور مواجه نیستیم بلکه با مقولات تروریستی مختلف در مرز مواجهیم که با حمایت قدرت‌های بزرگ که امروز از قدرت نرم و سخت همزمان برای ضربه زدن به ما استفاده می‌کنند، انجام می‌شود؛ از این رو باید امنیت و کنترل مرزهایمان را جدی‌تر بگیریم.

منبع: etemadonline-653022