قرص متفورمین 500 چیست؟ عوارض، بهترین میزان مصرف و تداخل
متفورمین داروی ضد دیابت است که برای کنترل قند خون بالا استفاده می شود. ممکن است متفورمین را با نامهای دیگری مانند متفورمکس، متفورسام، متفوکسیر، گلوکوفاژ و ...نیز بشناسید.در ادامه اطلاعاتی از قرص متفورمین شامل کاربرد، مقدار و روش مصرف، عوارض جانبی و تداخل دارویی آن را آورده ایم.
معرفی داروی متفورمین |
|
نام علمی(ژنریک) |
متفورمین Metformin |
نام تجاری |
متفورمکس، متفورسام، متفوکسیر، گلوکوفاژ |
نوع |
داروهای ضد دیابت |
اشکال |
قرص |
کاربرد |
کاهش قند خون در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ |
مورد استفاده |
کنترل قند خون |
گروه سنی |
بزرگسالان |
دسترسی |
با نسخه- آزاد |
تداخل دارویی |
سایمتیدین، سفالکسین، رانولازین |
عوارض مصرف |
تهوع، استفراغ، ناراحتی معده، اسهال، ضعف |
متفورمین چیست؟
متفورمین(به انگلیسی Metformin) یک داروی ضد دیابت است و به دسته داروهایی به نام بیگوانیدها تعلق دارد که برای کاهش قند خون در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ کاربرد دارد و برای کنترل قندخون استفاده می شود.
نحوه عملکرد داروی متفورمین به این صورت است که میزان قند تولیدی کبد را کم کرده و میزان جذب قند توسط معده و روده را نیز کاهش میدهد.داروی متفورمین به شکل قرص با دوزهای 500، 750 و 1000 میلی گرم در داروخانه ها موجود است و می توان آن را با نسخه و حتی آزاد تهیه کرد.
هشدار مصرف متفورمین
- حساسیت: اگر به داروی متفورمین حساسیت دارید یا هر حساسیت دیگری دارید قبل از مصرف این دارو با پزشک یا دکتر داروساز مشورت کنید. داروی متفورمین ممکن است شامل ترکیبات غیر فعالی باشد که موجب بروز حساسیت یا مشکلات دیگر بشود.
- بارداری: متفورمین برای بارداری در گروه B قرار دارد.قرص متفورمین برای بارداری پسر یا دختر فقط در صورت نیاز مصرف میشود و در بسیاری از موارد پزشکان استفاده از انسولین را به جای آن ترجیح میدهند
- شیردهی: مصرف متفورمین در شیردهی مجاز است.
- سالمندان: بیماران سالمند ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو به خصوص پایین آمدن قند خون یا اسیدوز لاکتیکحساس تر باشند.
- سوابق پزشکی: قبل استفاده از متفورمین سوابق پزشکی خود را از جمله مشکلات تنفسی (مانند بیماری انسداد ریه و آسم شدید)، مشکلات خونی (مانند کم خونی، کمبود ویتامین B۱۲)، بیماریهای کلیوی و بیماریهای کبدی به پزشک اطلاع دهید.
- جراحی یا عکس برداری: در صورت مصرف متفورمین و داشتن جراحی، عکسبرداری با اشعه ایکس، آزمایشهایی که در آن از قطب یددار استفاده میکنند به پزشک اطلاع دهید تا برای مدت کوتاهی داروی شما را متوقف کند.
- سرگیجه: ممکن است حین مصرف متفورمین دچار تاری دید، سرگیجه و خوابآلودگی ناشی از قند خون پایین یا بالا شوید. لذا از رانندگی و فعالیتهایی که نیاز به هوشیاری دارند، تا زمانی که در هوشیاری کامل به سر ببرید اجتناب کنید.
- تاثیر متفورمین بر قاعدگی: داروی متفورمین با تغییر در سیکل قاعدگی ممکن است احتمال بارداری را افزایش دهد.
- به ندرت ممکن است مصرف بیش از حد متفورمین باعث بیماری جدی (گاهی کشنده) به نام لاکتیک اسیدوز شود. در صورت بروز علائم لاکتیک اسیدوز مانند خستگی غیرمعمول، سرگیجه، خوابآلودگی، لرزش، پوست سرد و کبود، درد عضلانی، تنفس سخت و سریع، تپش قلب غیر طبیعی یا کند، درد معده، تهوع، اسهال و استفراغ مصرف داروی متفورمین را قطع کرده و با پزشک تماس بگیرید.
- در صورتی که در دو روز اخیر، تحت عکسبرداری همراه با تزریق مواد رنگی قرار گرفته اید، پزشک خود را مطلع نمائید.
- در صورتیکه اخیرا بیماری دیابت شما تحت کنترل نبوده است ( مثلا دچار افت شدید قند خون شده اید و یا عوارضی نظیر تهوع، اسهال، کاهش وزن شدید و مشکلات تنفسی و ... داشته اید ) به پزشک خود اطلاع دهید.
- در صورتی که اخیرا دچار عفونت شدید مانند عفونت ریوی یا کلیوی شده اید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
- در صورتی که تحت درمان با داروهای قلبی هستید یا اخیرا دچار حمله ی قلبی شده اید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
- مصرف الکل در مدت درمان با این دارو می تواند احتمال بروز عوارض ناشی از این دارو را افزایش دهد. در حین مصرف متفورمین الکل را محدود کنید یا از مصرف آن اجتناب کنید.
- به علت اینکه قند خون بالا می تواند عوارض جدی چشمی در بر داشته باشد، حتما بصورت منظم معاینات چشمی لازم را انجام دهید.
- در صورت احساس تشنگی بیش از حد، تکرر ادرار و خستگی زیاد به پزشک خود اطلاع دهید زیرا این علائم می تواند از افزایش قندخون باشد.
- متفورمین عمدتاً از طریق کلیه ها دفع می شود. بنابراین، ارزیابی عملکرد کلیه قبل از شروع درمان و پس از آن به صورت دوره ای مهم است.
-
اگر داروی درمان دیابت دیگری مانند کلرپروپامید استفاده میکنید از دستورات پزشک برای قطع داروی قبلی و شروع به مصرف متفورمین پیروی کنید.
موارد مصرف متفورمین
- کاهش قند خون در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲
- رفع تنبلی تخمدان و درمان تخمدان پلی کیستیک
11 نکته درباره نحوه استفاده از متفورمین
- قبل از شروع درمان با قرص متفورمین بروشور دارویی داخل بسته را به دقت مطالعه کنید تا اطلاعات جامعی را راجع به دارو به دست آورده و از عوارض جانبی احتمالی آن مطلع شوید.
- دوز و مقدار قرص متفورمین از فردی به فرد دیگر متفاوت است. لذا دارو را دقیقا همانطور کهپزشک برایتان تجویز کرده است، استفاده نموده و از کم یا زیاد کردن خودسرانه مقدار و مدت زمان مصرف اجتناب نمایید.
- متفورمین را دقیقا طبق دستور پزشک مصرف کنید. ممکن است پزشک شما در ابتدا دارو را با مقدار کم شروع کند و سپس به تدریج مقدار و تعداد نوبت دارو را افزایش دهد تا بدن شما به تغییرات ایجاد شده توسط دارو عادت کند و احتمال بروز عوارض کمتر شود.
- سعی کنید قرص متفورمین را بطور منظم و در ساعات مشخصی از شبانه روز مصرف کنید.
- مصرف قرص متفورمین همراه وعده ی غذایی اصلی یا پس از یک میان وعده توصیه می شود.
- اگر قرص اهسته رهش متفورمین برای شما تجویز شده است، ( روی بسته بندی این داروها در کنار نام دارو علامت SR دیده می شود ) از نصف کردن یا خرد کردن دارو خودداری کنید و قرص را بطور کامل ببلعید.
- در مدت درمان با داروی قرص متفورمین تحت نظر. پزشک خود بمانید و آزمایشات و معاینات دوره ای لازم را بطور منظم انجام دهید.
- دوره درمان با قرص متفورمین را کامل کنید.
- از قطع خودسرانه و ناگهانی قرص متفورمین بپرهیزید.
- به صورت منظم و طبق تجویز پزشک قند خون خود را بررسی کنید و نتایج آن را در اختیار پزشک بگذارید.
- کاهش یا افزایش قند خون خود را به متخصص داخلی اطلاع دهید زیرا ممکن است موجب تغییر دوز مصرفی دارو شود.
مقدار مصرف متفورمین
مقدار مصرف متفورمین ممکن است بسته به عوامل فردی و شرایط خاص تحت درمان متفاوت باشد اما این دارو را به صورت خوراکی معمولا روزی ۱ الی ۳ بار همراه با غذا مصرف کنید. به طور کلی، دوز شروع توصیه شده برای متفورمین 500 میلی گرم یا 850 میلی گرم به صورت خوراکی یک یا دو بار در روز همراه با وعده های غذایی است. دوز ممکن است به تدریج بر اساس سطح گلوکز خون و پاسخ به درمان، تا حداکثر دوز روزانه 2000 میلی گرم تا 2550 میلی گرم تنظیم شود. فرمولاسیون های با رهش طولانی نیز با دوز متفاوت در دسترس هستند.
عوارض متفورمین ۵۰۰
شایع ترین عوارض متفورمین شامل اسهال، تهوع، استفراغ، ناراحتی شکمی و کاهش اشتها است که این علائم معمولاً خفیف و گذرا هستند. اگر دچار عوارض جانبی جدی این دارو مانند لاکتیک اسیدوز شدید، مصرف دارو را قطع کنید و به پزشک مراجعه نمایید. (بخش هشدار را بخوانید)
لازم است بدانید که واکنش آلرژیک جدی در مورد داروی متفورمین نادر است. با این وجود اگر واکنش آلرژیک جدیای مثل تب، تورم غدد لنفاوی، علائم پوستی، خارش، تورم (مخصوصا در صورت، زبان و گلو)، گیجی شدید و اختلال تنفسی را تجربه کردید، سریعا از فوریت های پزشکی کمک بگیرید.
منع مصرف متفورمین
- جراحی
- سپسیس
- عفونت شديد
- هایپوکسمی
- اسیدوز لاکتیک
- سوختگی شديد
- اسیدوز متابولیک
- کتواسیدوز دیابتی
- کمآبی بدن شدید
- بیماریهای کبدی
- نارسایی کلیوی شدید
- سابقه حساسیت به متفورمین یا داروهای مشابه
تداخل دارویی متفورمین
تداخل دارویی متفورمین ممکن است عملکرد و تاثیر داروی متفورمین را تغییر دهد یا باعث افزایش ریسک بروز عوارض جانبی آن شود.بنابراین لیست تمامی داروهای مصرفیتان را با پزشک یا داروساز در میان بگذارید. از جمله داروهایی که با این دارو تداخل دارند، عبارتند از:
- داروهای کنترل دیابت مانند گیاه گیمنما، گاتی فلوکساسین
- داروی درمان مالاریا تافنوکوئین
- برخی از داروهای کنترل دیابت مانند کینولونها
- سایمتیدین، سفالکسین، رانولازین
- داروهای مسدود کننده کربونیک آنهیدراز
- داروی دولوتگراویر، تری متوپریم، واندتانیب، بکتگراویر (داروی درمان ایدز) و پاتیرومر
- داروهای ضد دیابت مانند انسولین و بوپروپین
جدول تداخل دارویی متفورمین
فلورکینولونها | کلروکین | داسابوویر |
دوفتیلید | بوپروپیون | کاپماتینیب |
دولوتگراویر انوکساسین | فکسینیدازول | فلومکوئین |
هیدروکسیکلروکین | یوورسول | لانرئوتاید |
لووکتوکونازول | اوکترئوتاید | اومبیتاسویر |
پاریتاپرویر | پازیرئوتاید | پیوگلیتازون |
سیتاگلیپتین | سدیم تیوکتات | تیوکتیک اسید |
تافنوکوئین | بنازپریل | بیزوپرولول |
بیترملون | برینزولامید | کاپتوپریل |
بتاکسولول | بیستگراویر | کارتلول |
سایمتیدین | کولسولام | دیکلرفنامید |
دورزولامید | انالاپریل | انالاپریلات |
فوزینوپریل | فورازولیدون | گلوکومنان |
اسمولول | اوکالیپتول | اوکالیپتوس |
این جدول شامل همه تداخل های دارویی نیست و اگر دارویی مصرف می کنید حتما با پزشک مشورت کنید. همچنین مصرف این دارو ممکن روی نتایج برخی آزمایش های پزشکی تأثیر گذار باشد.
علائم اوردوز متفورمین
اگر با مصرف داروی متفورمین دچار عوارض جدی نظیر سرگیجه شدید، اسهال یا استفراغ یا تهوع شدید، تنگی نفس و تپش قلب یواش یا نامنظمt مشکل تنفسی یا بیهوشی شدید با اورژانس تماس بگیرید.
فراموش کردن مصرف یک نوبت متفورمین
در صورت فراموش كردن مصرف یک نوبت متفورمین بلافاصله پس از يادآوری آن را مصرف كنيد مگر آنكه زمان ياد آوری به نوبت مصرف بعدی دارو نزديک باشد.در اين شرايط نوبت فراموش شده را مصرف نكنيد و نوبت بعدی را در زمان خودش مصرف كنيد اما به هيچ وجه مقدار مصرف دارو را دوبرابر نكنيد.
شرایط نگهداری از دارو متفورمین
- قرص متفورمین را دور از دید و دسترس کودکان نگهداری کنید.
- متفورمین را دور از نور، رطوبت و در دمای کمتر از 30 درجه سانتی گراد نگهداری نمایید.
اطلاعات تخصصی درباره
مکانیسم اثر
متفورمین با کاهش تولید گلوکز در کبد و افزایش حساسیت به انسولین در بافت های محیطی مانند سلول های ماهیچه ای و چربی عمل می کند.
ترشح انسولین از پانکراس را تحریک نمی کند.
متفورمین با کاهش تولید گلوکز کبدی و بهبود حساسیت به انسولین، به کاهش سطح گلوکز خون و بهبود پاسخ بدن به انسولین کمک می کند.
فارماکودینامیک
متفورمین در درجه اول با مهار گلوکونئوژنز کبدی، که فرآیند تولید گلوکز در کبد است، عمل می کند.
همچنین با بهبود حساسیت به انسولین در بافتهای هدف، مانند سلولهای ماهیچهای و چربی، جذب و استفاده محیطی گلوکز را افزایش میدهد.
علاوه بر این، متفورمین ممکن است اثرات مفیدی بر متابولیسم لیپید داشته باشد که منجر به کاهش سطح تری گلیسیرید و بهبود متوسطی در پروفایل کلسترول شود.
فارماکوکینتیک
متفورمین از دستگاه گوارش جذب می شود و جذب آن تحت تأثیر غذا قرار نمی گیرد.
عمدتاً بدون تغییر از طریق ادرار دفع می شود و نیمه عمر دفع آن حدود 6-17 ساعت است.
فرمولاسیون طولانی رهش متفورمین پروفایل جذب تدریجی تری را نشان می دهد که منجر به مدت زمان طولانی تر اثر می شود و امکان دوز یک بار در روز را فراهم می کند.
متفورمین توسط کبد متابولیزه نمی شود و به پروتئین متصل نمی شود.
دارو های مشابه متفورمین
- گلیپیزید
- گلایبورید
- انسولین
- پیوگلیتازون
- سیتاگلیپتین
- اِمپاگلیفلوزین
قیمت قرص متفورمین
نام تجاری | ||
قرص پیوسته رهش زوگر 1000 میلی گرم | - | |
قرص پیوسته رهش متیکسار 500 میلی گرم | ||
قرص پیوسته رهش مری کوم 1000 میلی گرم | ||
قرص پیوسته رهش مری کوم 500 میلی گرم | ||
متفورمین قرص خوراکی 500 mg | داروسازی تولید دارو | 652,000 |
قرص متفورمین ماد 500 میلی گرم | ||
متفورمین قرص خوراکی 500 mg | داروسازی لقمان | 652,000 |
قرص گلوبت گات 500 میلی گرم | ||
قرص متفورمین تهران دارو 1000 میلی گرم | ||
محلول خوراکی رهامت 500 میلی گرم/5 میلی لیتر 250 میلی لیتر | ||
قرص نیلفورمین 500 میلی گرم | ||
قرص پیوسته رهش مهبامت 750 میلی گرم | ||
قرص پیوسته رهش متفورمین شاری 750 میلی گرم | ||
متفورمین قرص خوراکی 500 mg | صنعت دارویی شاری | 195,600 |
قرص پیوسته رهش متفورمین سبحان 1000 میلی گرم | ||
قرص پیوسته رهش متفورمین سبحان 500 میلی گرم | ||
قرص متفورمین رازک 1000 میلی گرم | ||
قرص متفورسام 1000 میلی گرم | ||
قرص پیوسته رهش متفورمین ریحانه 1000 میلی گرم | ||
قرص آهسته رهش فوبتمین 500 میلی گرم | ||
قرص مهبامت 1000 میلی گرم | ||
قرص پیوسته رهش مهبامت 500 میلی گرم | ||
قرص پیوسته رهش متفورمین ریحانه 750 میلی گرم | ||
متفورمین قرص خوراکی 500 mg | داروسازی ریحانه اصفهان | 652,000 |
قرص پیوسته رهش زوگر 750 میلی گرم | ||
قرص پیوسته رهش متیکسار 1000 میلی گرم | ||
قرص پیوسته رهش متفورسام 1000 میلی گرم | ||
قرص متفورمین روژین 500 میلی گرم | ||
قرص متفورمین زاگرس دارو 1000 میلی گرم | ||
قرص متفورمین حکیم 1000 میلی گرم | ||
قرص گلای وانس 1000 میلی گرم -گلای-وانس | ||
قرص آنیفورمین 500 میلی گرم | ||
قرص متفورمین جالینوس 1000 میلی گرم | ||
قرص متفورمین جالینوس 500 میلی گرم | داروسازی جالینوس | 652,000 |
قرص متفوکسیر 1000 میلی گرم | ||
قرص متفورمین فارماشیمی 1000 میلی گرم | ||
قرص متفورمین حکیم 500 میلی گرم | ||
قرص پیوسته رهش گلوکودر 750 میلی گرم | ||
قرص پیوسته رهش آنیفورمین 750 میلی گرم | ||
قرص رهامت 1000 میلی گرم | ||
قرص پیوسته رهش رزفورمین 1000 میلی گرم | ||
قرص پیوسته رهش رزفورمین 750 میلی گرم | ||
قرص پیوسته رهش زوگر 500 میلی گرم | ||
قرص متفورمین ماد 1000 میلی گرم | ||
قرص ویتالوفاژ 500 میلی گرم | ||
قرص پیوسته رهش رونوفاژ 500 میلی گرم | ||
قرص ریوفاژ 500 میلی گرم | ||
قرص پیوسته رهش گلوکودر 1000 میلی گرم | ||
قرص رومتزا 500 میلی گرم | ||
متفورمین قرص خوراکی 1000 mg | داروسازی روژین | 573,600 |
قرص متفورمین اس اچ دی 500 میلی گرم | ||
قرص اسوه-متفورمین 1000 میلی گرم | ||
قرص اسوه-متفورمین 500 میلی گرم | ||
قرص متفورمین فاخر 500 میلی گرم | ||
قرص متگلیندین 500 میلی گرم | ||
قرص متفورمین شهردارو 1000میلی گرم | ||
قرص مینو-متفورمین 500 میلی گرم | ||
قرص متفورمین مهبان دارو 500 میلی گرم-مهبامت | ||
قرص متفوربت 1000 میلی گرم | ||
قرص متفورمین-ناژو 500 میلی گرم | ||
قرص گلای-وانس 500میلی گرم- گلای وانس | ||
قرص متفورمین کیمیدارو 500 میلی گرم | ||
قرص متفورمین سامی ساز 500 میلی گرم - متفورسام | ||
قرص متفورمین-آریا 500 میلی گرم | ||
قرص متفوکسیر اس آر 500 میلی گرم | ||
قرص متفوربایوکس 1000میلی گرم | ||
قرص گلومت 500 میلی گرم | ||
قرص متفورمین امین 500 میلی گرم | ||
قرص متفورمین امین 1000 میلی گرم | ||
قرص متوور 500 میلی گرم | ||
قرص گلوکوفاژ ایکس آر 500 میلی گرم | ||
قرص متفورمین شفا 500 میلی گرم | ||
قرص نودیاکس 500 میلی گرم-متفورمین ثنامد | ||
قرص متفیدکس 500 میلی گرم | ||
قرص رهامت 500 میلی گرم | ||
قرص متفورمین کوشان فارمد 500 میلی گرم | ||
قرص متلین 500 میلی گرم | ||
قرص متفورمین رازک 500 میلی گرم | ||
قرص واریو مت 500 میلی گرم | ||
قرص گلومت 1000 میلی گرم | ||
قرص متفورمین-اکسیر 500 میلی گرم | ||
قرص گلوکوفاژ ایکس آر 1000 میلی گرم | ||
قرص گلوکودر 500 میلی گرم | ||
قرص متفورمین شفا 1000 میلی گرم | ||
قرص اسلومت 1000 میلی گرم | ||
قرص گلای وانس 750 میلی گرم -گلای-وانس | ||
قرص دیگامت اس تی پی 500 میلی گرم | ||
قرص واریو مت 1000 میلی گرم | ||
قرص متفورمین زاگرس دارو 500 میلی گرم | ||
قرص متفورمین کوشان فارمد 1000 میلی گرم | ||
قرص متفورمین فندا 500 میلی گرم | ||
قرص گلوکوفاژ ایکس آر 750 میلی گرم | ||
قرص دیگامت اس تی پی 1000 میلی گرم | ||
قرص متفورتکس 1000 میلی گرم | ||
قرص متفورتکس 500 میلی گرم |
پرسش های متداول
متفورمین ۵۰۰ برای چیست؟ |
متفورمین ۵۰۰ برای کنترل سطح قند خون است. |
متفورمین برای تنبلی تخمدان کاربرد دارد؟ |
بله، متفورمین برای رفع تنبلی تخمدان و درمان تخمدان پلی کیستیک مفید است. |
متفورمین گلوکوفاژ چیست؟ |
گلوکوفاژ یکی از اسامی تجاری متفورمین است که برای تنظیم قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ تجویز میشود. |
متفورمین برای بارداری مضر است؟ |
متفورمین برای بارداری مضر نیست اما زنانی که متفورمین مصرف کردند، ممکن است در دوران بارداری اندکی کمتر اضافهوزن پیدا کنند. |
جایگزین متفورمین برای تنبلی تخمدان چیست؟ |
برای داروی جایگزین متفورمین برای تنبلی تخمدان باید با پزشک متخصص زنان مشورت کنید. |
آیا متفورمین خواب آور است؟ |
خوابآلودگی از عوارض رایج مصرف قرص متفورمین است. |
آیا متفورمین ادرار آور است؟ |
متفورمین باعث افزایش دفعات ادرار می شود. |
آیا متفورمین باعث تاخیر پریود میشود؟ |
بله |
آیا متفورمین لاغر میکنه؟ |
بله |
بهترین موقع خوردن قرص متفورمین برای لاغری کی است؟ |
مصرف قرص متفورمین برای لاغری باید 2 تا ۳ بار در روز باشد. |
عوارض قرص متفورمین برای قلب چیست؟ |
به ندرت ممکن است مصرف بیش از حد متفورمین باعث بیماری جدی (گاهی کشنده) به نام لاکتیک اسیدوز شود که احتمال آن در بیماران نارسایی قلب بیشتر است. |
سخن آخر
قرص متفورمین برای کنترل قند خون بالا تجویز می شود و با عوارضی چون تهوع، استفراغ، ناراحتی معده، اسهال، ضعف همراه است و با داروهای چون سایمتیدین، سفالکسین تداخل دارویی دارد.ما در مطلبی به معرفی کپسول سفالکسین چیست؟ نحوه و موارد مصرف، عوارض و تداخل دارویی پرداختیم که در صورت تمایل می توانید مطالعه کنید. اگر درباره قرص متفورمین، نحوه مصرف، عوارض و تداخل دارویی آن سوالی دارید در قسمت نظرات سؤال خود را مطرح کنید و یا تجربه خود را از مصرف این دارو با سایرین به اشتراک بگذارید.