چرا بورس حبس شد؟

گاهی یک بازار آنقدر رشد می‌کند که حباب مثبت پیدا کرده و با اشاره یک خبر منفی فرو می‌ریزد. این مثال برای بازار سرمایه در سال ۱۳۹۹ صحیح بود.

ولی در حال حاضر نمی‌توان از حباب مثبت در بازار حرفی به میان آورد چرا که بازار سرمایه اگر حباب هم داشته باشد منفی است، پس از سه و نیم‌سال که از سال ۹۹ می‌گذرد همه بازارها رشد کرده‌اند ولی بازار سرمایه تازه در سقف سال ۹۹ گیر کرده است و رشدی نکرده است.

عوامل زیادی برای عقب‌ماندن بورس می‌توان نام برد که تا‌کنون بارها اشاره شده است ولی اصلی‌ترین مشکل بورس در حال حاضر رشد بازدهی بدون ریسک است.

پس از انتشار اوراق گواهی سپرده خاص که ۲۸۰ همت است بانک مرکزی هم بر ادامه استفاده از ابزارهای پولی مختلف از جمله اوراق گواهی سپرده خاص برای طرح‌های بازدهی بالا تاکید کرد.

این خبر نشان می‌دهد که بازارساز بر ادامه افزایش نرخ بازده بدون ریسک ادامه می‌دهد و‌نگران اثر این اقدام بر شرکت‌های بورسی نیست.

خطر برای بازار سرمایه

‌با انتشار اوراق گواهی سپرده خاص، نرخ بازدهی بدون ریسک افزایش پیدا کرده است. یعنی دارندگان این سپرده‌ها می‌توانند بدون خطر، سود بیشتر دریافت کنند.

این اتفاق وقتی برای بازار سرمایه خطرناک می‌شود که با سود شرکت‌ها مقایسه شود، آنطور که مشخص است میانگین سود‌دهی شرکت‌های بورسی به این میزان نیست. فرصت‌های سرمایه‌گذاری با یکدیگر مقایسه می‌شوند و وقتی نرخ سود بدون ریسک به سی درصد رسیده است نسبت قیمت به سودآوری شرکت بورسی باید ۳ و کمتر شود تا بتواند با این نرخ بهره رقابت کند و سرمایه‌گذار را مجاب به سهامداری کند.

صندوق‌های بورسی توان بورس را گرفتند

سطح سود سپرده‌های خاص تنها رقیب و بازار سرمایه در این روزها نیست که حال بورس را بد کرده است. سطح بازدهی صندوق‌های درآمد ثابت نیز رشد کرده است.

در بازار سرمایه، در شرایط رکودی، صندوق‌های درآمد ثابت با استقبال بیشتری رو به رو می‌شود و سرمایه از سهام و صندوق‌های بورسی خارج شده و وارد صندوق‌های درآمد ثابت می‌شود.

روز قبل کارگزاری مفید اعلام کرد که سود موثر صندوق عادی توان به حداقل ۳۰ درصد و حداکثر ۳۲ درصد افزایش خواهد یافت. با افزایش بازدهی بدون ریسک برای صندوق‌های درآمد ثابت کار برای بازار سرمایه سخت‌تر شد.

در چنین شرایطی در حالیکه برخی کارشناسان مدعی هستند که حباب بازار سرمایه منفی است سطح سود اوراق سپرده خاص و افزایش بازدهی صندوق‌های درآمد ثابت عاملی است که بازار سرمایه را محبوس کرده و مانع از رشد آن می‌شود.

بازار ارز و سکه رنج شد

بازار ارز و سکه رنج شده و فضای رکودی در معاملات این بازار سنگین شده است هرچند برخی از منتقدان معتقدند که کسب بازدهی بالای ۳۰ درصد برای شرکت‌ها علی الخصوص در سال اول بسیار سخت خواهد بود ولی آنچه همه بر آن اتفاق نظر دارند آنست که این اقدام در کنترل بازار ارز و سکه موثر بوده‌است

 به همین خاطر انتظار می‌رود تا سطح ریسک‌های منطقه فروکش نکرده است سطح بازدهی بدون ریسک بالاتر باشد تا تقاضا‌‌ی ارز و سکه در بازار را محدود کند. دلار تهران در مرز ۵۵ هزار تومان گرفتار شده است و برخی معتقدند که آتش‌بس در غزه می‌تواند موجب شکست این حمایت و حرکت دلار به سمت مرز ۵۳ هزار تومان شود.