سلام مجدد خاورمیانه به تنشها
خاورمیانه این روزها پرتنش است. تنشی که هیچکس نمیتواند آن را انکار کند. اگرچه این منطقه کمتر رنگ آرامش را به خود دیده و همواره میزبان مظلوم جنگها بوده اما تنش اخیر ابعاد گستردهای دارد و شاید بدبینترین کارشناس علوم سیاست هم گمان نمیکرد پاییز و زمستان خاورمیانه امسال تا این حد خونین و پر از تلخی باشد.
شاید بتوان گفت نقطه آغاز تنش اخیر 7 اکتبر بوده است؛ درگیری اسرائیل با حماس که همگان گمان میکردند یک درگیری کوتاهمدت باشد اما حالا ماههاست حماس درگیر جنگ نابرابر با اسرائیل شده است و این تنها تنش این روزهای خاورمیانه نیست.
حملات حوثیها به برخی کشتیهای تجاری دریای سرخ، حملات ایران به مواضع تروریستها در عراق، سوریه، حمله اسرائیل به دمشق، حمله عربستان به یمن و تنشهای ایجادشده توسط امریکا در منطقه همه و همه نشان میدهد قرار نیست روزهای خوش خاورمیانه به این زودیها از راه برسد و بهعبارتدیگر میتوان گفت یک کلاف سردرگم یا یک بحران بزرگ در خاورمیانه در حال شکلگیری است.
از سوی دیگر نباید این نکته مغفول افتد که اسرائیل تمام و کمال خواستار واردکردن ایران به مناقشه و تنش است و میخواهد با این کار میزان تنش را افزایش دهد. این برای نخستین بار نیست که برای ورود کشورمان به جنگ تلاش میشود و نمونههای آن را میتوان سال 1991 در آغاز جنگ اول خلیجفارس، شهادت دیپلماتهای کشورمان در افغانستان در 17 مرداد 77 و حتی سال 2021 در خروج عجیب آمریکاییها از افغانستان پیدا کرد اما در طول سالها سیاست جمهوری اسلامی این بوده که وارد چارچوب بازی اسرائیل نشود و ضربات خود را بهصورت غیرمستقیم وارد کند. کارشناسان نیز معتقدند صحیحترین و کمهزینهترین مسیر پیش روی ایران که میتواند درنهایت امتیازاتی برای ایران داشته و نفوذ ایران در منطقه را نیز حفظ کند. مسیر دیپلماسی است. ایران بهدرستی میداند اسرائیل با حملات خونبار به دنبال تحکیم نفوذ خود در سرزمینهای اشغالی است و تاکنون به اهدافش در این جنگ نرسیده و میخواهد به هر طریقی سایر کشورها را هم درگیر چنین جنگی کند و در کنار آن ایالاتمتحده از وضعیت پرتنش در خاورمیانه سود میبرد و اقتصادش را با فروش سلاح و دریافت دلار قدرتمندتر میکند.
اما آینده خاورمیانه چه میشود؟ برخلاف نظر کارشناسانی که خوشبینانه میگویند روزهای پرتنش هرچه زودتر تمام میشود و خاورمیانه در بهار رنگ آرامش را به خود میبیند شواهد نشان میدهد که متأسفانه ماجرا به گونه دیگری رقم خواهد خورد.
زیرا از یکسو میانجیگریها جنبه تبلیغاتی دارند و تاکنون به ثمر نرسیدهاند از سوی دیگر هیچکدام از دو طرف درگیری بهویژه رژیم صهیونیستی علاقه و قابلیت حرکت به سمت صلح را ندارند. حتی آتشبس را نیز نمیپذیرند. پس میتوان پیشبینی کرد که اگرچه شعلههای جنگ در ماههای آینده گسترده نشود اما تصور خاورمیانه بدون جنگ هم حداقل تا چند ماه آینده بعید و خوشبینانه است.