کمرمان را شکستند!
بهمن کامیار کارگردان، تهیه‌کننده و فیلمساز دغدغه‌مندی است که این روزها دو فیلم «در وجه حامل» و «مرداد» را همزمان بر پرده سینماها دارد. او که سال گذشته فیلم تحسین شده «سد معبر» را در مقام تهیه‌کننده در اکران عمومی داشت، این روزها از نحوه اکران هر دو فیلمش گلایه دارد و معتقد است شورای صنفی اکران در حق‌اش اجحاف کرده و همین اجحاف بوده که گیشه کم رونقی را برای این فیلم‌ها رقم زده. به این بهانه با کامیار به گفت‌وگو پرداخته‌ایم.
به نظرم اتفاق عجیبی است که در حال حاضر همزمان دو فیلم «در وجه حامل» و «مرداد» به کارگردانی شما روی پرده هستند. چه شد این اتفاق افتاد؟
این جریان اتفاق از پیش تعیین شده‌ای نبود. مرداد محصول سال95 بود و ما متاسفانه در سال 95 و 96 به دلیل تراکم فیلم‌های در صف اکران موفق نشده بودیم مرداد را به اکران عمومی درآوریم و از سویی دیگر منتظر بودیم این فیلم را در فصل خوبی به نمایش درآوریم. البته دی ماه سال گذشته امکانش بود مرداد به اکران درآید، اما چون آن‌زمان من «سد معبر» را به‌عنوان تهیه‌کننده در اکران داشتم نمی‌خواستم مرداد هم اکران شود تا رسیدیم به امسال. امسال از آنجا که دفتر پخش سد معبر و در وجه حامل متفاوت از هم بودند کاملا تصادفی این تلاقی اتفاق افتاد و هر دو فیلم من با هم روی پرده رفتند.
به نظر می‌رسد فیلم مرداد المان‌های جذب مخاطب سینما (سوژه مناسب، بازیگران چهره و...) را دارد، اما با وجود این تا امروز فروش چندانی نداشته و طبق آمار
فروش فیلم‌های روی پرده جزو کم‌فروش‌ترین هاست. چرا این اتفاق افتاد؟
ما الان در هفته چهارم اکران مرداد هستیم، اما واقعیت این است از هفته اول با سه سالن اکرانمان را شروع کردیم و امروز که در هفته چهارم هستیم تازه به 9 سالن در سراسر کشور رسیده‌ایم. شما تعداد سالن‌های محدودمان را اضافه کنید به این‌که ما در پردیس‌های سینمایی ملت، آزادی و کورش فقط یک سئانس از فیلم مان اکران می‌شود. یعنی قراردادی که با ما بسته شده تک سئانس بوده! به این دلیل که دو فیلم پرفروش «هزارپا» و «تگزاس» همزمان با فیلم‌های ما اکران می‌شوند و این فیلم‌ها به تنهایی ظرفیت سالن‌های سینما را تامین می‌کنند. بالطبع سینمادار در چنین شرایطی به خاطر منافع خودش هم که شده اصلا فرصت اکران به فیلم‌های دیگر را نمی‌دهد بنابراین فیلم‌هایی مانند فیلم ما یا «دلم می‌خواد» یا «شماره 17 سهیلا» و... فیلم‌هایی می‌شوند که به آنها سئانس و سالن نمی‌رسد. یعنی من اگر مثلا در 5ـ 24 روز اکران صد میلیون تومان فروختم، روی هم صد تا 150 سئانس هم نداشتم و دلیل اصلی این امر هم این بود که فیلم هزارپا به تنهایی مخاطبان را در سینماها جا می‌داد و سینماها ظرفیت اکران فیلم دیگری را نداشتند.
فکر می‌کنید دلیل اصلی نفروختن یک فیلم صرفا به تعداد سالن و سئانس برمی گردد؟ پس در این میان کیفیت خود فیلم چه می‌شود؟
باالطبع یک فیلم برای این‌که مخاطب را جذب کند اول از همه نیاز دارد در یک سالن استاندارد و زمان مناسب ارائه شود و 80 درصد فروش معقول یک فیلم به نحوه عرضه آن بستگی دارد. فضا و داستان فیلم‌های من خیلی عامه پسند نیست و ما انتظار فروش آنچنانی هم نداریم، اما در یک شرایط برابر و عادلانه این فیلم‌ها مثل دیگر فیلم‌های هم ژانر خودش می‌توانست به یک فروش معقولی برسد. وقتی ما در پردیس‌هایی مانند کورش، آزادی و ملت، هویزه مشهد روی هم چهار سئانس (آن هم در ساعت‌های اول صبح یا آخر شب) داریم مسلما کمر فیلم مان شکسته می‌شود.
با توجه به این‌که شما تحصیلکرده رشته حقوق هستید آیا به لحاظ قانونی می‌توانید از نحوه اکران فیلم‌هایتان گلایه کنید؟
چیزی که مسلم است این که شورای صنفی حتی اگر سینماداران را مکلف به اجرای آیین نامه اکران پارسال کنند بسیاری از اتفاقاتی که الان برای بعضی فیلم‌ها می‌افتد دیگر نمی‌افتد. یعنی آن کارگروه نظارت بر اکران و حداقل و حداکثرهایی که برای نحوه اکران فیلم‌ها که در آیین نامه آمده، دیگر اجازه نمی‌دهد یک فیلم در هفته 18 یا 19 این همه سئانس داشته باشد و جای فیلم‌های دیگر را بگیرد. چرا که طبق آن آیین‌نامه حداکثر ده هفته یک فیلم در سینماها نمایش داده می‌شود و در پردیس‌ها بعد از این ده هفته اکران فیلم به صورت محدود ادامه می‌یابد. شما الان سایت سینماتیکت را باز کنید و ببینید فیلم‌هایی که در هفته 15 و 16 هستند چند سئانس دارند و به چه صورت در تمام سینماها اکران می‌شوند. چرا اکران می‌شوند؟ چون می‌فروشند. خب، این درست و ما هم قبول داریم، اما طبق آیین نامه این فیلم‌ها نمی‌توانستند به این شکل اکرانشان را ادامه دهند. یعنی جای فیلم‌هایی مثل فیلم ما را می‌گیرند، فیلم‌هایی که وقتی نوبت اکرانشان می‌شود باید طبق آیین‌نامه اکران شوند. بنابراین ما می‌توانیم بگوییم آیین‌نامه‌ای که الان در حال اجراست هم ضمانت اجرایی خوبی ندارد یا اراده‌ای برای مقابله با تخلفات وجود ندارد. الان سینماهایی هستند که در چند هفته گذشته تخلفاتی انجام دادند که یا با آنها برخوردی نشده یا اگر شده ما خبردار نشدیم! اما چیزی که من در حال حاضر می‌بینم این است که با وجود تمام زحماتی که کارگروه نظارت و اکران می‌کشد، اما اراده‌ای قوی برای مقابله با تخلفات سینماداران وجود ندارد.
با وجود تمام این مسائل و مشکلات و از آنجا که بسیاری از فیلم‌ها حتی هزینه تولیدشان را هم از گیشه تامین نمی‌کنند، شما همچنان می‌خواهید به فیلمسازی ادامه دهید؟
ـ ما برای پیروزی یا شکست وارد این سینما نشدیم، اما طبعا بعد از اتفاقاتی که برای فیلم‌های ما افتاده دست‌مان بسته‌تر شده و امکان ساخت و تولید با بودجه شخصی نداریم. مگر این‌که اقدام به ساخت فیلمی کمدی کنیم که ضرر و زیان‌هایی که کشیدیم جبران شود.چاره‌ای هم نداریم! سینمای امروز ما به سمتی می‌رود که اقبال بیشتر به‌سمت فیلم‌های خنثی است و همه فیلمسازان به آن سمت می‌روند. همان‌طور که من الان فکر می‌کنم به‌عنوان تهیه‌کننده یک فیلم صرفا تجاری بسازم که بعدا از کنار آن بتوانم فیلم‌های دغدغه مند و اجتماعی کارگردانی کنم. البته درحال حاضر به قدری فیلم کمدی ساخته می‌شود که ما تا چند ماه آینده در سینماها جز فیلم کمدی فیلم دیگری نخواهیم داشت و آن‌موقع است که مردم کمدی زده می‌شوند.
این جریان اتفاق از پیش تعیین شده‌ای نبود. مرداد محصول سال95 بود و ما متاسفانه در سال 95 و 96 به دلیل تراکم فیلم‌های در صف اکران موفق نشده بودیم مرداد را به اکران عمومی درآوریم و از سویی دیگر منتظر بودیم این فیلم را در فصل خوبی به نمایش درآوریم. البته دی ماه سال گذشته امکانش بود مرداد به اکران درآید، اما چون آن‌زمان من «سد معبر» را به‌عنوان تهیه‌کننده در اکران داشتم نمی‌خواستم مرداد هم اکران شود تا رسیدیم به امسال. امسال از آنجا که دفتر پخش سد معبر و در وجه حامل متفاوت از هم بودند کاملا تصادفی این تلاقی اتفاق افتاد و هر دو فیلم من با هم روی پرده رفتند.
به نظر می‌رسد فیلم مرداد المان‌های جذب مخاطب سینما (سوژه مناسب، بازیگران چهره و...) را دارد، اما با وجود این تا امروز فروش چندانی نداشته و طبق آمار
فروش فیلم‌های روی پرده جزو کم‌فروش‌ترین هاست. چرا این اتفاق افتاد؟
ما الان در هفته چهارم اکران مرداد هستیم، اما واقعیت این است از هفته اول با سه سالن اکرانمان را شروع کردیم و امروز که در هفته چهارم هستیم تازه به 9 سالن در سراسر کشور رسیده‌ایم. شما تعداد سالن‌های محدودمان را اضافه کنید به این‌که ما در پردیس‌های سینمایی ملت، آزادی و کورش فقط یک سئانس از فیلم مان اکران می‌شود. یعنی قراردادی که با ما بسته شده تک سئانس بوده! به این دلیل که دو فیلم پرفروش «هزارپا» و «تگزاس» همزمان با فیلم‌های ما اکران می‌شوند و این فیلم‌ها به تنهایی ظرفیت سالن‌های سینما را تامین می‌کنند. بالطبع سینمادار در چنین شرایطی به خاطر منافع خودش هم که شده اصلا فرصت اکران به فیلم‌های دیگر را نمی‌دهد بنابراین فیلم‌هایی مانند فیلم ما یا «دلم می‌خواد» یا «شماره 17 سهیلا» و... فیلم‌هایی می‌شوند که به آنها سئانس و سالن نمی‌رسد. یعنی من اگر مثلا در 5ـ 24 روز اکران صد میلیون تومان فروختم، روی هم صد تا 150 سئانس هم نداشتم و دلیل اصلی این امر هم این بود که فیلم هزارپا به تنهایی مخاطبان را در سینماها جا می‌داد و سینماها ظرفیت اکران فیلم دیگری را نداشتند.
فکر می‌کنید دلیل اصلی نفروختن یک فیلم صرفا به تعداد سالن و سئانس برمی گردد؟ پس در این میان کیفیت خود فیلم چه می‌شود؟
باالطبع یک فیلم برای این‌که مخاطب را جذب کند اول از همه نیاز دارد در یک سالن استاندارد و زمان مناسب ارائه شود و 80 درصد فروش معقول یک فیلم به نحوه عرضه آن بستگی دارد. فضا و داستان فیلم‌های من خیلی عامه پسند نیست و ما انتظار فروش آنچنانی هم نداریم، اما در یک شرایط برابر و عادلانه این فیلم‌ها مثل دیگر فیلم‌های هم ژانر خودش می‌توانست به یک فروش معقولی برسد. وقتی ما در پردیس‌هایی مانند کورش، آزادی و ملت، هویزه مشهد روی هم چهار سئانس (آن هم در ساعت‌های اول صبح یا آخر شب) داریم مسلما کمر فیلم مان شکسته می‌شود.
با توجه به این‌که شما تحصیلکرده رشته حقوق هستید آیا به لحاظ قانونی می‌توانید از نحوه اکران فیلم‌هایتان گلایه کنید؟
چیزی که مسلم است این که شورای صنفی حتی اگر سینماداران را مکلف به اجرای آیین نامه اکران پارسال کنند بسیاری از اتفاقاتی که الان برای بعضی فیلم‌ها می‌افتد دیگر نمی‌افتد. یعنی آن کارگروه نظارت بر اکران و حداقل و حداکثرهایی که برای نحوه اکران فیلم‌ها که در آیین نامه آمده، دیگر اجازه نمی‌دهد یک فیلم در هفته 18 یا 19 این همه سئانس داشته باشد و جای فیلم‌های دیگر را بگیرد. چرا که طبق آن آیین‌نامه حداکثر ده هفته یک فیلم در سینماها نمایش داده می‌شود و در پردیس‌ها بعد از این ده هفته اکران فیلم به صورت محدود ادامه می‌یابد. شما الان سایت سینماتیکت را باز کنید و ببینید فیلم‌هایی که در هفته 15 و 16 هستند چند سئانس دارند و به چه صورت در تمام سینماها اکران می‌شوند. چرا اکران می‌شوند؟ چون می‌فروشند. خب، این درست و ما هم قبول داریم، اما طبق آیین نامه این فیلم‌ها نمی‌توانستند به این شکل اکرانشان را ادامه دهند. یعنی جای فیلم‌هایی مثل فیلم ما را می‌گیرند، فیلم‌هایی که وقتی نوبت اکرانشان می‌شود باید طبق آیین‌نامه اکران شوند. بنابراین ما می‌توانیم بگوییم آیین‌نامه‌ای که الان در حال اجراست هم ضمانت اجرایی خوبی ندارد یا اراده‌ای برای مقابله با تخلفات وجود ندارد. الان سینماهایی هستند که در چند هفته گذشته تخلفاتی انجام دادند که یا با آنها برخوردی نشده یا اگر شده ما خبردار نشدیم! اما چیزی که من در حال حاضر می‌بینم این است که با وجود تمام زحماتی که کارگروه نظارت و اکران می‌کشد، اما اراده‌ای قوی برای مقابله با تخلفات سینماداران وجود ندارد.
با وجود تمام این مسائل و مشکلات و از آنجا که بسیاری از فیلم‌ها حتی هزینه تولیدشان را هم از گیشه تامین نمی‌کنند، شما همچنان می‌خواهید به فیلمسازی ادامه دهید؟
ـ ما برای پیروزی یا شکست وارد این سینما نشدیم، اما طبعا بعد از اتفاقاتی که برای فیلم‌های ما افتاده دست‌مان بسته‌تر شده و امکان ساخت و تولید با بودجه شخصی نداریم. مگر این‌که اقدام به ساخت فیلمی کمدی کنیم که ضرر و زیان‌هایی که کشیدیم جبران شود.چاره‌ای هم نداریم! سینمای امروز ما به سمتی می‌رود که اقبال بیشتر به‌سمت فیلم‌های خنثی است و همه فیلمسازان به آن سمت می‌روند. همان‌طور که من الان فکر می‌کنم به‌عنوان تهیه‌کننده یک فیلم صرفا تجاری بسازم که بعدا از کنار آن بتوانم فیلم‌های دغدغه مند و اجتماعی کارگردانی کنم. البته درحال حاضر به قدری فیلم کمدی ساخته می‌شود که ما تا چند ماه آینده در سینماها جز فیلم کمدی فیلم دیگری نخواهیم داشت و آن‌موقع است که مردم کمدی زده می‌شوند.