فردای اقتصاد: بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، جدول زیر وضعیت تغییرات سن و سابقه لازم برای بازنشستگی در مشاغل عادی و همچنین مشاغل سخت و زیان‌آور را از سال ١٣٣١ تاکنون نشان می‌دهد.
تحلیل مصوبه مجلس درخصوص افزایش سن بازنشستگی
حال این سوال مطرح می‌شود که لایحه پرسروصدای بودجه ۱۴۰۳ در صورت تبدیل شدن به قانون، چه تغییراتی در «حداقل سن بازنشستگی» و یا به بیان دقیق‌تر در «سن موثر بازنشستگی» ایجاد می‌کند؟
مطابق با اجزای «٢ تا ٥» این مصوبه، به سن و سنوات الزامی بیمه‌پردازی تمامی بیمه‌پردازان جهت احراز شرایط بازنشستگی، بسته به میزان سنوات پرداخت حق بیمه فرد تا زمان تصویب قانون، مقادیری افزوده می‌شود؛ به شرطی که سن بیمه‌پرداز در زمان بازنشستگی برای مردان از ٦٢ سال و برای زنان از ٥٥ سال بیشتر نباشد. همچنین حداکثر سنوات الزامی بیمه‌پردازی برای بازنشستگی برای مردان ٣٥ سال و برای زنان ٣٠ سال درنظر گرفته شده است. بااینحال مطابق با تبصره «٦» این مصوبه، افراد همچنان می‌توانند بدون رعایت سنوات تعیین شده در این مصوبه تقاضای بازنشستگی دهند، ولی نکته مهم، کاهش نسبی مستمری ایشان به نسبت افرادی است که تا موعد تعیین شده در قانون به بیمه‌پردازی ادامه می‌دهند.
نحوه تاثیر بندهای «٢ تا ٥» مصوبه که مربوط به افزایش سن بازنشستگی است، در نمودار زیر نمایش داده شده است.
۲-کاهش نرخ باروری
نرخ باروری، دیگر شاخص مهم جمعیتی است که میانگین تعداد فرزندان متولد شده توسط هر زن در سال را نشان می‌دهد و ارتباط مستقیمی با وضعیت صندوق‌های بازنشستگی در آینده خواهد داشت. در نمودار زیر نرخ باروری از هفت دهه گذشته در ایران براساس آمار سازمان ملل متحد ترسیم شده است. چنانچه مشاهده می‌شود نرخ باروری کشور از بیش از ٧ فرزند در دهه ١٩٥٠ به کمتر از ٢ فرزند در سال ٢٠٢٠ میلادی رسیده که کاهشی بالغ‌بر ٧٦ درصد را نشان می‌دهد.
نمودار آخر نیز متوسط سن فعلی موثر و قانونی بازنشستگی میان زنان و مردان، متوسط مقدار آتی آن در کنار متوسط امید به زندگی در میان کشورهای OECD و غیرOECD را نشان داده است .همانطور که مشاهده می‌شود «متوسط سن فعلی موثر بازنشستگی» حدود ۵ سال کمتر از «متوسط سن فعلی قانونی بازنشستگی» است.
