سال کبیسه چیست و اگر سال کبیسه نداشتیم چه می‌شد؟

امسال (سال ۲۰۲۴) یک روز به تقویم‌های ما اضافه می‌شود، و به جای ۳۶۵ روز معمول ۳۶۶ روز در این سال کبیسه خواهیم داشت.

در ایران و افغانستان سال ۱۴۰۳ سال کبیسه است و اسفند آن سال به جای ۲۹ روز معمول، ۳۰ روز خواهد داشت.

آن یک روز اضافی در کوتاهترین ماه سال گنجانده می‌شود، و ۲۹ فوریه (و در ایران ۳۰ اسفند) روز کبیسه نام می‌گیرد، روزی که با سنت‌های فرهنگی و اعتقادات خرافی همراه است.

ما در گاه‌شماری میلادی به صورت کلی هر چهار سال یک سال کبیسه داریم. قبلی ۲۰۲۰ بود و بعدی نیز قرار است ۲۰۲۸ باشد.

اما این قاعده چند استثنا هم دارد که در ادامه به همراه سنت‌های گوناگون در سراسر دنیا توضیح می‌دهیم.

اصلا چرا سال کبیسه داریم؟

اسکاتلندی‌ها عقیده داشتند که جادوگران روز ۲۹ فوریه دست به خراب‌کاری می‌زنند

در اسکاتلند هم باور مردم بر این بود که روز کبیسه روزی است که جادوگران برای خرابکاری پیش هم جمع می‌شوند. بعضی از اسکاتلندی‌ها هنوز هم عقیده دارند که زایمان در ۲۹ فوریه خوش‌اقبال نیست.

اما نظر بعضی از فرهنگ‌ها برعکس است و ۲۹ فوریه را زادروزی خوش‌اقبال می‌دانند. حتی بعضی از طالع‌بینان عقیده دارند که اگر روز کبیسه به دنیا آمده باشید ویژگی‌های منحصر به فردی خواهید داشت.

اما چرا روز کبیسه در ماه فوریه است؟

دلیل انتخاب فوریه به عنوان ماه میزبان روز کبیسه را می‌توان در اصلاحات تقویمی ژولیوس سزار در روم باستان یافت.

اگر سال کبیسه نداشته باشیم، زمستان در نیم‌کره شمالی نهایتا در ماه ژوئن آغاز خواهد شد

برای مثال، در یک دوره ۷۰۰ ساله، شروع تابستان در نیم‌کره شمالی از ماه ژوئن به ماه اکتبر منتقل خواهد شد.

دوره تناوب سال کبیسه چقدر است؟

بیشتر مردم فکر می‌کنند که هر چهار سال یک بار سال کبیسه می‌شود، اما همیشه چنین نیست.

دلیلش این است که تفاوت میان سال نجومی و سال تقویمی در یک دوره چهار ساله دقیقا ۲۴ ساعت نیست، بلکه ۲۳.۲۶۲۲۲۲ ساعت است.

لذا این تفاوت را هم باید بالاخره در نظر گرفت.

قاعده این است که اگر یک سال را بتوان کامل تقسیم به چهار کرد و چیزی باقی نماند، سال کبیسه است.

یک استثنا سال‌هایی است که بخش به ۱۰۰ می‌شوند و سال کبیسه به حساب نمی‌آیند.

با این حال، اگر یک سال به ۴۰۰ بخش‌پذیر باشد، آن سال را سال کبیسه حساب می‌کنند.

بگذارید برای راحتتر شدن مساله چند مثال بزنیم.

۲۰۰۰ سال کبیسه بود - چون هم به ۴ و هم به ۴۰۰ بخش‌پذیر بود.

اما ۱۷۰۰، ۱۸۰۰ و ۱۹۰۰ بخش به ۴ می‌شوند ولی به ۴۰۰ نه، پس سال کبیسه نبودند.

دفعه بعدی که از یک سال کبیسه می‌جهیم سال ۲۱۰۰ خواهد بود

منبع: بی بی سی