عجیب‌ترین اکتشافات دریایی سال ۲۰۲۳؛ از قلّه‌ای در اعماق تا جسم طلایی مرموز

فرادید| اعماق دریا دنیای مرموز و بیگانه‌ای است. اما هرساله دانشمندان در اعماق اقیانوس اکتشافاتی می‌کنند که به پر کردن بخش‌هایی از پازل کمک می‌کند.

به گزارش فرادید، امسال نیز خالی از این اکتشافات نبود، از کوه‌های دریایی غول‌پیکر و عمیق‌ترین زیستگاه ماهیان گرفته تا جسم کروی طلایی اسرارآمیز و نشت متان! 

کوه دریایی غول‌پیکر

محققان ماه مارس در مطالعه‌ای نشان دادند که برخی از عمیق‌ترین نقاط اقیانوس احتمالاً امواج گرمایی ناشناخته‌ای را تجربه کرده‌اند که تهدیدی برای موجودات ساکن آنجاست. 

امواج گرما نزدیک سطح اقیانوس که نتیجه تغییرات آب و هوایی ناشی از انسان و پدیده‌های اقیانوس‌شناسی مانند اِل نینو است، دهه‌ها مستند شده است. اما یک مدل کامپیوتری با استفاده از دمای سطح و جریان‌های اقیانوس نشان داد که بستر دریا نیز احتمالاً در حال تجربه چیزی است که محققان به آن «امواج گرمای دریایی پایین» می‌گویند. 

مدل‌ها نشان دادند که این امواج گرمای اعماق دریا می‌توانند شدیدتر و طولانی‌تر از امواج گرمای سطحی باشند. 

اکوسیستم‌های کف دریا معمولاً زیستگاه خرچنگ دریایی، گوش‌ماهی، سفره‌ماهی، ماهی کاد و سایر موجودات است، به این معنا که امواج گرمای کف دریا می‌تواند پیامدهای مالی جدی و همچنین مخرب زیست‌محیطی داشته باشد. 

گوی طلایی مرموز

ماه ژوئیه، محققان یک آتشفشان باستانی در اعماق دریا در سواحل اقیانوس آرام کانادا کاوش کردند و دریافتند به طرز شگفت‌انگیزی هنوز فعال است و با بیش از ۱ میلیون تخم به اندازه توپ فوتبال پوشیده شده است. 

این کوه زیر آبی که در ارتفاع ۱۱۰۰ متری از کف دریا قرار دارد، آب گرم و غنی از مواد مغذی را فوارن می‌کند که اکوسیستم شکوفایی از مرجان‌های اعماق دریا و مهد کودکی برای اسکیت‌های سفید اقیانوس آرام (Bathyraja spinosissima) است. 

اسکیت‌ها روی کوه، تخم‌های مستطیلی بی‌شماری گذاشته بودند که به کیف‌های پری دریایی معروف هستند. دانشمندان تخمین زدند در این منطقه از ۱۰۰۰۰۰ تا بیش از یک میلیون تخم وجود دارد. وقتی این تخم‌ها سر باز کنند، احتمالاً کوه دریایی زیستگاه ایده‌آلی برای بچه‌ها قبل از رفتن به اقیانوس وسیع‌تر فراهم می‌کند. 

نشت مبهم متان 

ماه آوریل، دانشمندان تصاویر ترسناکی از گروهی از ماهی‌های سفید شبح‌وار منتشر کردند که در بیش از ۸ کیلومتری زیر امواج، در یکی از عمیق‌ترین گودال‌های جهان، شنا می‌کردند. 

گونه شناسایی‌نشده حلزون ماهی که احتمالاً متعلق به سرده Pseudoliparis است، توسط محققانی مشاهده شد که یک ROV را در گودال ایزو-اوگاساوارا نزدیک ژاپن در عمق ۸۳۳۶ متری کنترل می‌کردند. 

فشار زیاد این عمق بیشتر ماهی‌ها را خرد می‌کند. اما حلزون‌ماهی فلس‌هایش را با یک لایه ژلاتینی جایگزین کرده که به جذب این فشار کمک می‌کند. حلزون‌ماهی مجهز به مواد شیمیایی خاصی است که از او در سطح سلولی محافظت می‌کند. 

محققان در همان سفر اکتشافی، دو حلزون‌ماهی را در درازگودال ژاپن در همان نزدیکی در عمق ۸۰۲۲ متری به دام انداخته و بالا کشیدند. این گونه ساکن عمیق‌ترین نقطه دریاست که تا به حال توسط انسان صید شده است. 

صخره‌های مرجانی در اعماق دریا

محققان در مطالعه ماه مه، نشان دادند یکی از امیدوارکننده‌ترین مکان‌ها برای فعالیت‌های آینده‌ی معدنی در اعماق دریا، خانه بیش از ۵۰۰۰ گونه جانوری است که به تازگی شناسایی شده است. اگر انسان شروع به استخراج از این منطقه کند، همگی آن گونه‌ها در معرض خطر قریب‌الوقوع قرار خواهند گرفت. 

منطقه کلاریون-کلیپرتون یک دگردیسی بزرگ کف دریا است که از مکزیک تا هاوایی امتداد دارد و حدود ۶ میلیون کیلومتر مربع را پوشش می‌دهد که حدود ۳.۵ برابر مساحت آلاسکا است. این منطقه پوشیده از گره‌های کروی به اندازه سیب‌زمینی است که سرشار از فلزات بسیار مطلوبی مانند منگنز، کبالت و نیکل و همچنین غلظت‌های کمی از عناصر خاکی کمیاب بسیار ارزشمند هستند. 

محققان بیش از ۱۰۰۰۰۰ نمونه جمع‌آوری‌شده از این منطقه را تجزیه و تحلیل کردند و تخمین زدند ۹۰ درصد از گونه‌هایی شناسایی‌شده می‌تواند برای علم جدید باشد. استخراج معادن در اعماق دریا که ممکن است در چند سال آینده آغاز شود، تهدیدی برای تمام این گونه‌هاست. 

دنیای پنهان زیرین 

ماه آوریل، محققان نقشه‌ای از بیش از ۱۹۰۰۰ آتشفشان زیر آبی در سراسر جهان را منتشر کردند که بیشتر آن‌ها تازه کشف شده بودند. 

محققان برای تکمیل این نقشه از داده‌های راداری چندین ماهواره استفاده کردند. ماهواره‌ها به دنبال انحرافات کوچک در گرانش توسط کوه‌های دریایی بودند که توانستند تپه‌های زیر آب را به ارتفاع ۱۱۰۰ متر شناسایی کنند. 

محققان معتقدند این نقشه، اطلاعات جدیدی را در مورد جریان‌های اقیانوسی، تکتونیک صفحات و تغییرات آب و هوایی در اختیار دانشمندان می‌گذارد. 

این نقشه یکی از کامل‌ترین خلاصه‌ها از کوه‌های دریایی است که تاکنون درست شده، اما محققان هنوز فکر می‌کنند هزاران ساختار کشف‌نشده در بستر دریا وجود دارد.

مترجم: زهرا ذوالقدر