کانال‌های مرگ؛ کانال‌های آب جنوب تهران در چهار سال جان ۵ کودک را گرفته است
صبح روز ۱۴ آذر ماه؛ خبر سقوط دختری ۸ ساله در کانال آب محدوده سه‌شنبه بازار قیامدشت رسانه‌ای شد. «سحر» آن روز به همراه پدرش که یکی از فروشندگان بازارچه قیامدشت است به آن محل رفته بود که این اتفاق ناگوار رخ می‌دهد. حسین ترکاشوند، شهردار قیامدشت در واکنش به این حادثه اعلام کرد که در گذشته نیز بخشی از کانال توسط شهرداری قیامدشت ایمن‌سازی شده بود، اما «حفاظ‌های پیرامون به سرقت» رفته‌اند.
به گزارش اعتماد، کانال‌های آب جنوب تهران؛ ری، ورامین چند سالی است که قربانی می‌گیرد. قربانیان این کانال‌ها اکثرا کودکان «۴ الی ۱۲ ساله» بوده‌اند. به‌طوری که از سال ۱۳۹۹ تاکنون، طبق اخبار رسمی منتشر شده دست‌کم ۵ کودک بر اثر سقوط در این کانال‌ها جان خود را از دست داده‌اند؛ ۱۶ مرداد ماه ۱۳۹۹، امیرعلی کودک ۵ ساله داخل کانال آب بدون حفاظ روستای امین‌آباد ری جان باخت. ۲۹ مرداد ماه ۱۳۹۹، یک کودک ۴ ساله در محدوده بخش خاوران و خارج از محدوده شهر قیامدشت به کانال آب ری ورامین سقوط کرد و جان باخت. ۱۱ اردیبهشت ماه ۱۴۰۰، یک پسر ۱۲ ساله به دلیل سقوط در کانال آب عباس‌آباد شهرری جان باخت. ۵ اسفند ماه ۱۴۰۰، یک کودک ۸ ساله بر اثر سقوط در کانال آب ورامین فوت کرد. امسال (۱۴ آذر ۱۴۰۲) نیز دختری ۸ ساله در کانال آب محدوده قیامدشت سقوط و جانش را از دست داد. این در حالی است که بنا بر برخی اظهارات محلی، پیش از سال ۹۹ نیز «۵ کودک دیگر» در این کانال‌ها سقوط کرده‌اند و جان باخته‌اند. این کودکان قربانی «اختلافات اداری و دستگاه‌ها» شده‌اند. مسوولان نیز می‌خواهند کم کاری‌های خود را به گردن دیگری بیندازند و دنبال مقصر می‌گردند. شنیده‌ها حاکی است که مدیران و مسوولان مربوطه هر از گاهی با جان باختن یک کودک به تکاپو می‌افتند، اما مجدد ایمن‌سازی کانال‌های آب را رها می‌کنند، چراکه اگر ایمن‌سازی کانال‌ها به‌طور دقیق صورت می‌گرفت امسال شاهد جان باختن کودکی دیگر در این کانال مرگ نبودیم.
یک منبع مطلع در مورد جان باختن این کودکان داخل کانال‌های آب به «اعتماد» می‌گوید: «علت اصلی این حوادث ناگوار مدیران و مسوولان مربوطه هستند که باید به این موضوع ورود کنند، اما سرعت رسیدگی آنها به این موضوع بسیار کند صورت گرفته است. علت بعدی این است که مناطق مسکونی کنار این کانال‌ها گسترش پیدا کرده و باعث شده این حوادث بیشتر رخ بدهد. این کانال‌های آب خطرات زیادی برای کودکان دارد؛ مناطق مسکونی نباید تا کنار این کانال‌ها ادامه پیدا می‌کردند و چون گسترش پیدا کردند و مردم نیز در حال رفت و آمد هستند، این اتفاقات تلخ رخ می‌دهد. معمولا این کودکان از خانواده‌های ضعیف هستند و امکان دارد از سوی خانواده‌ها مراقبت نشوند، اما اگر مراقبت خانواده‌ها هم نباشد نباید این کانال‌ها بدون حفاظ و سرپوش رها شوند.» این منبع آگاه در مورد شکایت خانواده‌های این کودکان قربانی می‌گوید: «خانواده‌های قربانیان شکایت می‌کنند و مدیران هم از بیت‌المال دیه این کودکان قربانی را به خانواده‌ها پرداخت می‌کنند، اما مساله اینجاست که با مدیران یا مسوولان مربوطه به خاطر سهل‌انگاری برخورد نمی‌شود. با پرداخت دیه مشکل این منطقه و کانال‌های آب حل نمی‌شود.»
طبق شنیده‌ها؛ این کانال‌ها بیش از ۱۵ کیلومتر هستند و هرگز هم تمام آنها پوشانده نخواهد شد، به دلیل اینکه توانایی مالی برای پوشاندن کانال‌های آب وجود ندارد.
دو سال پیش، حسین توکلی؛ فرماندار ویژه شهرستان ری در مورد مبالغی که باید برای استانداردهای فنی این کانال‌ها در نظر گرفته شود، گفته بود: «سالانه بیش از ۵۰۰ میلیون تومان از محل اعتبارات نگهداری و تعمیرات شبکه‌های آبی را صرفا بابت ایمن‌سازی هزینه می‌کنیم، ولی این حجم از عملیات اجرایی با این مبالغ امکان‌پذیر نیست ضمن آنکه طبق استانداردهای فنی باید کانال‌ها روباز باشد.»
این منبع مطلع در ادامه می‌گوید: «اشکال اساسی موضوع این است که نباید مناطق مسکونی را تا کانال‌های آب گسترش می‌دادند. این نمونه آخر؛ یک دختر ۸ ساله داخل کانال آب سقوط و فوت کرد! فقط به این دلیل که کانال آب اطراف یک بازارچه قرار داشت و چون دختربچه برای بازی با دوستانش آنجا رفته بود داخل کانال آب سقوط می‌کند.»
بر اساس اخبار منتشر شده طی سال‌های اخیر، کانال انتقال آب ری ورامین نه تنها کودکان، بلکه بزرگسالان را نیز غرق می‌کند و حادثه سقوط در این کانال‌ها هر از گاهی اتفاق می‌افتد. در اکثر این موارد نیز افراد گرفتار یا قربانیان به وسیله نیروهای امداد یا افراد حاضر در صحنه نجات پیدا می‌کنند و حتی در موارد متعددی خودروها نیز به داخل این کانال‌ها سقوط کرده‌اند.
ایمن‌سازی و سرپوشیده کردن کانال انتقال آب جنوب تهران مطالبه بیش از سه دهه‌ای است که تاکنون انجام نشده، اما طی چهار سال گذشته که خبر سقوط و غرق شدن کودکان در این کانال‌ها رسانه‌ای شده، پیگیری‌ها از سوی مسوولان متولی تا حدودی انجام شده است. در همین راستا نیز بخش‌هایی از نقاط حادثه‌خیز در محدوده مناطق مسکونی را فنس‌کشی کردند، اما هنوز طرح کامل و جامعی اجرا نشده و کانال مرگ همچنان قربانی می‌گیرد…
به دنبال انتشار خبر سقوط و فوت دختر ۸ ساله در آذر ماه امسال، محمد رحمتی، رییس دادگاه بخش خاوران اعلام کرد: «علت برپایی بازار روز در کنار کانال آب همراه با سایر موضوعات بررسی و میزان تقصیر هر یک از دستگاه‌ها تعیین می‌شود. جلسه بررسی دستگاه‌های مقصر در فوت کودک قیامدشتی با حضور اعضای آب منطقه‌ای استان تهران، آب منطقه‌ای شهرستان ری، عوامل کلانتری قیامدشت، عوامل شهرداری قیامدشت و شورای تامین جهت پیگیری سقوط دختر ۸ ساله تشکیل و مصوبات آن اجرا خواهد شد. آب منطقه‌ای استان تهران متولی اصلی کانال آب ری ورامین در محدوده شهر قیامدشت است و اگر طی جلسه‌ای که تشکیل شد، اقدامی صورت نگیرد یا پاسخ مناسبی ارایه نشود، خروجی جلسه بازداشت مقصران خواهد بود و اگر پاسخ قبول تقصیر کنند، اقدامات مربوط به لایروبی و ایمنی اجرا خواهد شد. پرونده شکایت در کلانتری قیامدشت تشکیل و طرح شکایت آن انجام شده که با بازرسی و بررسی‌های تخصصی تعیین محکومیت می‌شود. با وصول نظر پزشکی قانونی و اعلام علت تامه فوت، موضوع به کارشناس حوزه حوادث ارجاع می‌شود.»
او در ادامه اظهار کرد: «کارشناس مربوطه اسباب مختلف را بررسی و برای همگی که دخیل در بروز اتفاق بودند، درصد تقصیر تعیین می‌کند. والدین کودک فوت شده و شهرداری قیامدشت به دلیل جانمایی بازار بسته به نظر کارشناس مقصر اعلام می‌شوند. پس از قطعیت کارشناسی اسباب مقصر احضار شده و بر اساس ماده 616 قانون مجازات اسلامی تفهیم اتهام و قرار وثیقه صادر می‌شود. پرونده‌ای برای رسیدگی به ترک فعل مدیران آب منطقه‌ای استان تهران در دادگاه خاوران تشکیل می‌شود و مدیران عامل شناسایی و اعلام جرم خواهد شد. براساس برنامه‌ریزی انجام شده علت کوتاهی مدیران در مدت 30 سال گذشته بررسی می‌شود. ترک فعل مدیران آب منطقه‌ای منجر به فوت یک کودک شد در صورتی که باید در این سال‌ها برای حفاظت کانال اقدام می‌کردند.»
منبع: etemadonline-644998