شهرام شکوهی : سال جدید با قدرت به عرصه هنر برمیگردم
شهرام شکوهی از چالشها و اتفاقات سال ۹۸ و برنامه ریزی کاری خود در سال ۹۹ گفت.
سال ۹۸ برای شهرام شکوهی، سال کم فروغی در عرصه موسیقی بود. بیماری قلبی که چند سالی است خواننده آلبوم «مدارا» را درگیر کرده است، باعث شد این خواننده از دنیای موسیقی فاصله بگیرد. موزیک ویدئوی «عشق ممنوع» جزو معدود آثاری بود که سال ۹۸ از این خواننده منتشر شد. در سال ۹۷-۹۸ حتی زمزمههای خداحافظی شهرام شکوهی از دنیای خوانندگی به دلیل مشکل قلبی شنیده شد.
حالا خوشبختانه این خواننده پاپ دوران نقاهت خود را پشت سر گذاشته است و تصمیم دارد خیلی زود به عرصه موسیقی بازگردد. درباره دوران دوری شهرام شکوهی، بازگشت به عرصه موسیقی، اتفاقات و حواشی موسیقی در سال ۹۸، برنامه ریزی هنری وی در سال ۹۹ و بسیاری از موضوعات چالشی مربوط به زندگی هنری و شخصی این خواننده، با وی گفتوگو کردیم. در ادامه میتوانید این گفتوگو را بخوانید.
سال ۹۸ نه فقط برای من، بلکه برای همه مردم سال سختی بود. از ابتدای این سال تجربیات خوبی نداشتیم و در آخر هم بیماری کرونا مردم را ناراحت کرد. خودم فراز و نشیبی در موسیقی نداشتم، چون کلاًً نبودم. برای اواخر سال ۹۸ برنامههایی داشتیم که به دلیل شیوع کرونا فعالیت هایم به سال بعد موکول شد.
فعالیتهای شما در سال ۹۸ به انتشار یک قطعه و یک موزیک ویدئو با نام «عشق ممنوع» ختم شد؟
بله؛ البته همان موزیک ویدئو هم قدیمی بود که در این زمان منتشر شد. این جزو کارهایی بود که قبلاً ضبط کرده بودیم. «عشق ممنوع» را هم برای این منتشر کردم که حضور مختصری در عرصه موسیقی داشته باشم.
مشکل قلبی من باعث کم کاری شد. کسی من را مجبور به فاصله گرفتن از حوزه موسیقی نکرد بلکه بیماری باعث این دوری شد. حرفه ما هم اینگونه نیست که بتوانید با یک یا دو قطعه در مارکت بمانید. باید حضور خوب داشته باشید یا به طور کلی نباشید. تصمیم گرفتم سال ۹۸ انرژی ام را جمع کنم و در سال جدید با قدرت برگردم. سال جدید تنوع در آثارم دارم و اجراهای مختلفی را روی صحنه میبرم.
فکر نمیکنید این فاصله گرفتن از موسیقی به جایگاه یک خواننده در بین علاقهمندان هنر موسیقی ضربه میزند؟ البته برخی معتقدند این دوری و فاصله گرفتن از مخاطب، عطش بازگشت در مخاطب را بیشتر میکند و حتی باعث محبوبیت دوباره هنرمند میشود. شما چه نظری دارید؟
خیلی به این فکر نکردم که دوری ام از موسیقی خوب است یا نه. اما فکر میکنم اگر چیزی برای عرضه داشته باشید، در هر زمانی میتوانید مارکت موسیقی را در دست بگیرید. اگر درست در خاطر مردم نقش بسته باشید، احتمالا بازگشت شما و پیدا کردن جایگاه مناسب، طول نمیکشد. اگر هم فعالیت پیشین شما درست نباشد که بود و نبودتان فرقی نمیکند.
بله؛ به لطف خدا حالم کامل بهبود پیدا کرد. خدا را شکر سال ۹۸ سیگار را ترک کردم و الان حدود ۹ ماه است سیگار نمیکشم. به همین دلیل دیگر فشار زیادی از ناحیه قلبم احساس نمیکنم و خدا را شکر سلامتی ام تا حد زیادی برگشته است.
بله حتی دکتر هم این موضوع را به من گفته بود. آن مسیری که من در زندگی میرفتم و استرس موجود در کارم واقعاً برایم مضر بود. کار ما برخلاف آنچه که مردم فکر میکنند، کار بسیار پر استرسی است. استرس عامل اول بیماری من بود؛ سیگار را هم به آن اضافه کرده بودم و این کار را بدتر کرده بود. استراحتم باعث شده بود، استرس کار کنار گذاشته شود؛ سیگار را هم کلا ترک کردم و به همین دلیل خدا را شکر شرایطم بهتر شد. اگر با همان روال جلو میرفتم، باید عمل قلب باز انجام می دادم و شاید مجبور میشدم، موسیقی را کلا ببوسم و کنار بگذارم.
بعضی مواقع استراحت لازم است. لازم است که از داخل کار، بیرون بیایید و از بیرون به آن نگاه کنید. این اتفاق برای من افتاد. فاصله گرفتن از موسیقی، خیلی برایم بد نبود. زمان دوری، کارهای دیگر بچهها را دیدم و شنیدم. عملکرد بچههایی که الان رو بورس هستند را دیدم و لذت بردم، اما فکر میکنم حال کلی موسیقی ما خیلی خوب نیست. ان شاء الله سال جدید در حوزه موسیقی کارهای خوبی بشنویم.
تنها موسیقی قابل احترام این روزها، موسیقی تلفیقیِ سنتی و پاپ است. متاسفانه بجز این سبک بسیاری از تولیدات موسیقی امروز، هجو است. این موضوع که چنین سبکی را چه کسی شروع کرد، مهم نیست؛ این که چگونه ادامه پیدا میکند، مهم است. نسل ما چنین راهی را شروع کردند و امروز بچهها آن را ادامه میدهند. ان شاءالله در سال جدید میآیم و مجدد گوشهای از کار را میگیرم.
هر کسی که بهرهای از کار موسیقی میبرد، ثمره هوش و تواناییهای خودش است. مگر میشود کار خوب را دوست نداشت. وقتی کسی خوب آهنگ میسازد و خوب میخواند، دوست داشتنی میشود. کارهای رضا بهرام خوب است و من پدیده سال ۹۸ را رضا بهرام میدانم. خوانندهای مانند رضا بهرام مسلما تواناییش را دارد که از موسیقی ایرانی در کارش استفاده کند. این کار اصلا ساده نیست. شما باید صدایی با عیار بالا داشته باشید که بتوانید چنین اثری تولید کنید. به بچههای نوظهور موسیقی که در این سبک فعالیت میکنند، تبریک میگویم.
زمانی موسیقی پیشرفت میکند که وقتی دو یا سه چهره شاخص را از آن بگیرید، بدون اینکه کیفیت موسیقی تغییر کند، به بهترین شکل عرضه شود. فکر میکنم حتی با وجود خوانندگان خوبی که الان فعالیت میکنند، این اتفاق هنوز نیفتاده است. نمیتوان استثناها را به حساب کلیت موسیقی گذاشت. موسیقی نباید قائم به فرد باشد. ما در زمینه موسیقی آنقدر بد عمل میکنیم که با رفتن چند هنرمند نمونه، شاهد افت موسیقی میشویم. البته این ضعف، ارتباطی با دولت و حکومت ندارد. ریشه ضعف، خود هنرمندان و نبود خلاقیت در آن هاست. تا یک مدل خواندن و نحوه بیان یا شیوه موسیقی جایگاهی در جامعه پیدا میکند، همه به همان سبک سوق پیدا میکنند. یعنی همه دنبال این هستند که کسی یک ایده بیاورد و نو آوری کند و بقیه از آن تقلید کنند. بسیاری میخواهند راه موفقیت بقیه را طی کنند که معمولا هم این اتفاق نمیافتد و به جایی نمیرسند.
استفاده درست از ظرفیت موسیقی سنتی در سبک پاپ، یک یادآوری در ذهن مخاطب ایجاد میکند. البته من هیچ وقت موسیقی دستگاهی را در کارم نیاوردم. شباهتی در آواز من بود که ذهن مخاطب را به سمت موسیقی سنتی میبرد. ترکیب موسیقی سنتی با موسیقی الکترونیک و دیگر سبکهای جهانی میتواند موفقیت در پی داشته باشد. ظرفیت زیادی در موسیقی سنتی وجود دارد. به نظرم هنوز از این ظرفیت درست و کامل استفاده نشده است.
باید نهادهای فرهنگی را از بحث کنار بگذاریم؛ بعید میدانم نهادهای فرهنگی دغدغهای در زمینه موسیقی داشته باشند. چند سالی که در عرصه موسیقی بوده ام، این موضوع را متوجه شدم.
میخواستم برنامههایم را پیش از عید شروع کنم. در نظر داشتم که دو اجرا در تهران داشته باشم و سپس در ایام عید در شهرهای شمالی کنسرت برگزار کنم. علاوه بر این میخواستم، پس از عید تور کنسرت خارج از کشور داشته باشم. فعلا همه این برنامهها به دلیل هدیه چینیها روی هوا رفت. در ایام عید در خدمت خانه و خانواده هستم.
شاید اسم آلبوم را روی تولیداتمان نگذاریم، اما به اندازه یک آلبوم در طول سال ۹۹ تک آهنگ منتشر خواهیم کرد. ممکن است در آخر سال قطعات را تجمیع کنیم و برای علاقه مندان، آرشیوی از همه قطعات درست کنیم، اما به فکر درآمد زایی از فروش آلبوم نیستیم.
دو ماه اول سال ۹۹ را با وجود شیوع کرونا باید فاکتور بگیریم؛ ان شاء الله پس از طی کردن یک سال سخت، یک سال خیلی خوب پیش رو داشته باشیم. از هموطنانم توقع دارم که از این کرونا درس بگیرند و بیشتر هوای همدیگر را داشته باشند. اگر همدلی باشند خیلی بهتر خواهد بود تا اینکه حتی رونق اقتصادی اتفاق بیفتد. با همدلی بسیاری از مشکلات اقتصادی و غیره هم حل میشود. به فکر همدیگر باشیم و فقط خودمان را نبینیم. ریشه مشکلاتی مانند احتکار از خود ماست. یاد بگیریم که از درد همدیگر پول در نیاوریم.
حالا خوشبختانه این خواننده پاپ دوران نقاهت خود را پشت سر گذاشته است و تصمیم دارد خیلی زود به عرصه موسیقی بازگردد. درباره دوران دوری شهرام شکوهی، بازگشت به عرصه موسیقی، اتفاقات و حواشی موسیقی در سال ۹۸، برنامه ریزی هنری وی در سال ۹۹ و بسیاری از موضوعات چالشی مربوط به زندگی هنری و شخصی این خواننده، با وی گفتوگو کردیم. در ادامه میتوانید این گفتوگو را بخوانید.
سال ۹۸ نه برای مردم خوب بود، نه برای من
آقای شکوهی سال ۹۸ برای شما چگونه گذشت؟سال ۹۸ نه فقط برای من، بلکه برای همه مردم سال سختی بود. از ابتدای این سال تجربیات خوبی نداشتیم و در آخر هم بیماری کرونا مردم را ناراحت کرد. خودم فراز و نشیبی در موسیقی نداشتم، چون کلاًً نبودم. برای اواخر سال ۹۸ برنامههایی داشتیم که به دلیل شیوع کرونا فعالیت هایم به سال بعد موکول شد.
فعالیتهای شما در سال ۹۸ به انتشار یک قطعه و یک موزیک ویدئو با نام «عشق ممنوع» ختم شد؟
بله؛ البته همان موزیک ویدئو هم قدیمی بود که در این زمان منتشر شد. این جزو کارهایی بود که قبلاً ضبط کرده بودیم. «عشق ممنوع» را هم برای این منتشر کردم که حضور مختصری در عرصه موسیقی داشته باشم.
تصمیم گرفتم با قدرت به موسیقی برگردم
بنابراین بحث دوری شما از عرصه موسیقی خود خواسته نبوده است؟مشکل قلبی من باعث کم کاری شد. کسی من را مجبور به فاصله گرفتن از حوزه موسیقی نکرد بلکه بیماری باعث این دوری شد. حرفه ما هم اینگونه نیست که بتوانید با یک یا دو قطعه در مارکت بمانید. باید حضور خوب داشته باشید یا به طور کلی نباشید. تصمیم گرفتم سال ۹۸ انرژی ام را جمع کنم و در سال جدید با قدرت برگردم. سال جدید تنوع در آثارم دارم و اجراهای مختلفی را روی صحنه میبرم.
فکر نمیکنید این فاصله گرفتن از موسیقی به جایگاه یک خواننده در بین علاقهمندان هنر موسیقی ضربه میزند؟ البته برخی معتقدند این دوری و فاصله گرفتن از مخاطب، عطش بازگشت در مخاطب را بیشتر میکند و حتی باعث محبوبیت دوباره هنرمند میشود. شما چه نظری دارید؟
خیلی به این فکر نکردم که دوری ام از موسیقی خوب است یا نه. اما فکر میکنم اگر چیزی برای عرضه داشته باشید، در هر زمانی میتوانید مارکت موسیقی را در دست بگیرید. اگر درست در خاطر مردم نقش بسته باشید، احتمالا بازگشت شما و پیدا کردن جایگاه مناسب، طول نمیکشد. اگر هم فعالیت پیشین شما درست نباشد که بود و نبودتان فرقی نمیکند.
سال ۹۸ سیگار را ترک کردم
خدا را شکر اوضاع جسمانیتان کامل بهبود پیدا کرده است؟بله؛ به لطف خدا حالم کامل بهبود پیدا کرد. خدا را شکر سال ۹۸ سیگار را ترک کردم و الان حدود ۹ ماه است سیگار نمیکشم. به همین دلیل دیگر فشار زیادی از ناحیه قلبم احساس نمیکنم و خدا را شکر سلامتی ام تا حد زیادی برگشته است.
ممکن بود کلاً خوانندگی را کنار بگذارم
ظاهراً اوضاع قلبتان اصلاً خوب نبود و حتی گفته میشد، ممکن است خوانندگی را کنار بگذارید.بله حتی دکتر هم این موضوع را به من گفته بود. آن مسیری که من در زندگی میرفتم و استرس موجود در کارم واقعاً برایم مضر بود. کار ما برخلاف آنچه که مردم فکر میکنند، کار بسیار پر استرسی است. استرس عامل اول بیماری من بود؛ سیگار را هم به آن اضافه کرده بودم و این کار را بدتر کرده بود. استراحتم باعث شده بود، استرس کار کنار گذاشته شود؛ سیگار را هم کلا ترک کردم و به همین دلیل خدا را شکر شرایطم بهتر شد. اگر با همان روال جلو میرفتم، باید عمل قلب باز انجام می دادم و شاید مجبور میشدم، موسیقی را کلا ببوسم و کنار بگذارم.
موسیقی امروز حال خوبی ندارد
در این مدت که از عرصه خوانندگی فاصله گرفتید، اوضاع موسیقی به نظر شما چگونه بود؟بعضی مواقع استراحت لازم است. لازم است که از داخل کار، بیرون بیایید و از بیرون به آن نگاه کنید. این اتفاق برای من افتاد. فاصله گرفتن از موسیقی، خیلی برایم بد نبود. زمان دوری، کارهای دیگر بچهها را دیدم و شنیدم. عملکرد بچههایی که الان رو بورس هستند را دیدم و لذت بردم، اما فکر میکنم حال کلی موسیقی ما خیلی خوب نیست. ان شاء الله سال جدید در حوزه موسیقی کارهای خوبی بشنویم.
تنها موسیقی قابل احترامِ امروز، موسیقی تلفیقی است
از خوانندگانی که الان سر زبانها هستند، گفتید. سبکی که این روزها طرفدار پیدا کرده است، دقیقا همان سبک تلفیقی آواز سنتی با آهنگسازی پاپ است. سبکی که شما هم به آن علاقه دارید و در همان زمینه فعالیت میکنید. فکر میکنید علت موفقیت و محبوبیت این سبک در میان علاقهمندان به موسیقی چیست؟تنها موسیقی قابل احترام این روزها، موسیقی تلفیقیِ سنتی و پاپ است. متاسفانه بجز این سبک بسیاری از تولیدات موسیقی امروز، هجو است. این موضوع که چنین سبکی را چه کسی شروع کرد، مهم نیست؛ این که چگونه ادامه پیدا میکند، مهم است. نسل ما چنین راهی را شروع کردند و امروز بچهها آن را ادامه میدهند. ان شاءالله در سال جدید میآیم و مجدد گوشهای از کار را میگیرم.
رضا بهرام پدیده سال ۹۸ بود
یکی از کسانی که سال ۹۸، سر زبانها افتاد و مسلط به آواز ایرانی است، رضا بهرام است. نظر شما درباره این خواننده پرطرفدار چیست؟هر کسی که بهرهای از کار موسیقی میبرد، ثمره هوش و تواناییهای خودش است. مگر میشود کار خوب را دوست نداشت. وقتی کسی خوب آهنگ میسازد و خوب میخواند، دوست داشتنی میشود. کارهای رضا بهرام خوب است و من پدیده سال ۹۸ را رضا بهرام میدانم. خوانندهای مانند رضا بهرام مسلما تواناییش را دارد که از موسیقی ایرانی در کارش استفاده کند. این کار اصلا ساده نیست. شما باید صدایی با عیار بالا داشته باشید که بتوانید چنین اثری تولید کنید. به بچههای نوظهور موسیقی که در این سبک فعالیت میکنند، تبریک میگویم.
ضعف موسیقی، به حکومت و دولت ارتباطی ندارد / مشکل کمبود خلاقیت است
ظاهراً شما هم جزو کسانی هستید که نسبت به وضعیت امروز موسیقی، انتقاد دارند؛ مشکل امروز موسیقی چیست و فکر میکنید چه کسانی باعث به وجود آمدن آن شدند؟زمانی موسیقی پیشرفت میکند که وقتی دو یا سه چهره شاخص را از آن بگیرید، بدون اینکه کیفیت موسیقی تغییر کند، به بهترین شکل عرضه شود. فکر میکنم حتی با وجود خوانندگان خوبی که الان فعالیت میکنند، این اتفاق هنوز نیفتاده است. نمیتوان استثناها را به حساب کلیت موسیقی گذاشت. موسیقی نباید قائم به فرد باشد. ما در زمینه موسیقی آنقدر بد عمل میکنیم که با رفتن چند هنرمند نمونه، شاهد افت موسیقی میشویم. البته این ضعف، ارتباطی با دولت و حکومت ندارد. ریشه ضعف، خود هنرمندان و نبود خلاقیت در آن هاست. تا یک مدل خواندن و نحوه بیان یا شیوه موسیقی جایگاهی در جامعه پیدا میکند، همه به همان سبک سوق پیدا میکنند. یعنی همه دنبال این هستند که کسی یک ایده بیاورد و نو آوری کند و بقیه از آن تقلید کنند. بسیاری میخواهند راه موفقیت بقیه را طی کنند که معمولا هم این اتفاق نمیافتد و به جایی نمیرسند.
هنوز از ظرفیت موسیقی سنتی به درستی استفاده نمیشود
به نظر میرسید موسیقی سنتی در دهه ۹۰ جایگاهش را از دست داده است، اما علاقه مردم به سبک جدید موسیقی نشان میدهد، هنوز علاقه به آواز و موسیقی ردیف دستگاهی وجود دارد.استفاده درست از ظرفیت موسیقی سنتی در سبک پاپ، یک یادآوری در ذهن مخاطب ایجاد میکند. البته من هیچ وقت موسیقی دستگاهی را در کارم نیاوردم. شباهتی در آواز من بود که ذهن مخاطب را به سمت موسیقی سنتی میبرد. ترکیب موسیقی سنتی با موسیقی الکترونیک و دیگر سبکهای جهانی میتواند موفقیت در پی داشته باشد. ظرفیت زیادی در موسیقی سنتی وجود دارد. به نظرم هنوز از این ظرفیت درست و کامل استفاده نشده است.
نهادهای فرهنگی، دغدغه موسیقی ندارند
به نظر شما نهادهای فرهنگی میتوانند کاری کنند که از ظرفیت موسیقی سنتی بیشتر استفاده شود؟باید نهادهای فرهنگی را از بحث کنار بگذاریم؛ بعید میدانم نهادهای فرهنگی دغدغهای در زمینه موسیقی داشته باشند. چند سالی که در عرصه موسیقی بوده ام، این موضوع را متوجه شدم.
هدیه چینیها تمام برنامه هایم را به هم ریخت
بسیار خوب؛ بیاییم کمی از این موضوع فاصله بگیریم و از برنامههای سال جدیدِ شما مطلع شویم.میخواستم برنامههایم را پیش از عید شروع کنم. در نظر داشتم که دو اجرا در تهران داشته باشم و سپس در ایام عید در شهرهای شمالی کنسرت برگزار کنم. علاوه بر این میخواستم، پس از عید تور کنسرت خارج از کشور داشته باشم. فعلا همه این برنامهها به دلیل هدیه چینیها روی هوا رفت. در ایام عید در خدمت خانه و خانواده هستم.
به اندازه یک آلبوم، تک آهنگ منتشر میکنم
علاوه بر اجرای صحنه ای، تولیدات شما به چه شکلی است؟ آیا آلبومی از شما منتشر خواهد شد؟شاید اسم آلبوم را روی تولیداتمان نگذاریم، اما به اندازه یک آلبوم در طول سال ۹۹ تک آهنگ منتشر خواهیم کرد. ممکن است در آخر سال قطعات را تجمیع کنیم و برای علاقه مندان، آرشیوی از همه قطعات درست کنیم، اما به فکر درآمد زایی از فروش آلبوم نیستیم.
امیدوارم بیشتر هوای همدیگر را داشته باشیم
کلام پایانی؟دو ماه اول سال ۹۹ را با وجود شیوع کرونا باید فاکتور بگیریم؛ ان شاء الله پس از طی کردن یک سال سخت، یک سال خیلی خوب پیش رو داشته باشیم. از هموطنانم توقع دارم که از این کرونا درس بگیرند و بیشتر هوای همدیگر را داشته باشند. اگر همدلی باشند خیلی بهتر خواهد بود تا اینکه حتی رونق اقتصادی اتفاق بیفتد. با همدلی بسیاری از مشکلات اقتصادی و غیره هم حل میشود. به فکر همدیگر باشیم و فقط خودمان را نبینیم. ریشه مشکلاتی مانند احتکار از خود ماست. یاد بگیریم که از درد همدیگر پول در نیاوریم.