به گزارش اکوایران، اقتصاد ایران تقریبا یک اقتصاد وابسته به نفت محسوب می‌شود و رقم درآمدهای نفتی همواره یک مسئله اساسی برای دولت‌ها بوده است. دلیل اهمیت این موضوع نیز به میزان وابستگی اقتصاد به این درآمد بازمی‌گردد. در برهه‌هایی که میزان فروش نفت در کشور بالا رفته سرمایه‌گذاری و پروژه‌های عمرانی کشور رشد کرده است. از سوی دیگر در زمان‌هایی که این درآمد پایین بوده اقتصاد نیز متناسب با درآمدهای نفتی واکنش نشان داده است.

آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد روند درآمدهای نفتی کشور در سه ماهه ابتدایی سال‌های ۱۳۸۰ تا ۱۴۰۲، سه قله را تجربه کرده است. این سه قله در سال‌های ۸۷، ۹۰ و ۹۷ رخ داده که البته بالاترین میزان درآمدهای نفتی ایران در سال 90 بوده است. 

همچنین طبق آمارهای بانک مرکزی، میزان فروش نفت در بهار ۱۴۰۲ نسبت به بهار ۱۴۰۱ و نسبت به میانگین فروش نفت در ۲۳ سال اخیر با کاهش مواجه شده است.

ثبت سه قله نفتی در ۲۳ سال

آمارهای صادرات نفت در ۲۳ سال گذشته، سه قله را از روند درآمد نفتی در بهار نشان می‌دهد. بالاترین قله در سال ۱۳۹۰ ثبت شده که بیشترین میزان فروش نفت ایران در سه ماهه ابتدایی سال‌های ۸۰ تا ۱۴۰۲ بوده است. طبق آمار ارزش دلاری درآمدهای نفتی در سال ۱۳۹۰ رقمی در حدود ۳۳.۳ میلیارد دلار را به ثبت رسانده است.

دومین قله در سال ۱۳۸۷ به ثبت رسیده که پس از سال ۹۰ بیشترین میزان فروش نفت در فصل نخست ۲۳ سال گذشته بوده است. آمارها حاکی از آن است که درآمد نفتی کشور در این سال به سطح ۲۵.۴ میلیارد دلار رسیده است.

در جایگاه سوم فروش نفت در این مدت سال ۱۳۹۷ قرار دارد. طبق آمار در این سال میزان فروش نفت در سطح ۲۱ میلیارد دلار قرار گرفت که پس از سال ۸۷ و ۹۰ بالاترین و متاخرترین رکورد فروش نفت در فصول بهار سال‌های ۱۳۸۰ تا ۱۴۰۲ رقم خورده است.

020920

عملکرد نفتی معمولی دولت در بهار ۱۴۰۲

حال سوال اینجاست که این روند در سال جاری به کجا ختم شده است؟ 

بررسی داده‌های بانک مرکزی نشان می‌دهد درآمد نفتی ایران در سه ماهه ابتدایی سال جاری رقمی معادل ۱۳.۶ میلیارد دلار بوده است. آمارها نمایانگر آن است که این رقم نسبت به بهار سال گذشته ۸۰۰ میلیون دلار کاهش را تجربه کرده است. همچنین درآمد نفتی در بهار امسال ۳۰۰ میلیون دلار کمتر از میانگین فروش نفت در سه ماهه ابتدایی ۲۳ سال گذشته بوده است. این رقم به طور متوسط طبق داده های بانک مرکزی برابر با 13 میلیارد و 900 میلیون دلار برآورد شده است.

تخفیف‌های بی‌ثمر در افزایش درآمد نفتی

در سال جاری تمام تلاش دولت بر حفظ سهم ایران در بازارهای جهانی نفت بود. به طوریکه براساس اخبار واصله از منابع رسمی داخلی و خارجی، دولت حاضر شده نفت خود را با تخفیف به کشورهای دیگر بفروشد. به همین جهت میزان صادرات نفت به چین و دیگر کشورهای جهان به طور فزاینده‌ای بالا رفت. با این حال داده های بانک مرکزی حاکی از آن است که در بهار سال جاری میزان فروش نفت با وجود تمامی تخفیف‌ها و بازارسازی‌ها کمتر از میانگین فروش نفت در ۲۳ سال گذشته بوده است.