تفاوت الکل طبی و صنعتی چیست؟
محمدمهدی سراجی ، اظهار کرد: نیاز است چند نوع از الکل‌ها را معرفی کنیم تا در ادامه تفاوت آن‌ها و اینکه چگونه می‌توانیم از آن‌ها برای مصارف ضدعفونی استفاده کنیم را دقیق‌تر بدانیم. اتانول، ایزوپروپیل الکل و متانول، الکل‌های آشنایی هستند. اتانول و ایزوپروپیل الکل، دو الکلی هستند که کاربردهای زیادی در مواد ضدعفونی کننده دارند و به عنوان مثال، اتانول با خلوص ۷۰ تا ۸۵ درصد به عنوان محلول ضدعفونی‌کننده کاربرد دارد که ویروس‌ها و باکتری‌ها را به وسیله حل کردن چربی و پروتئین آن‌ها از بین می‌برد.
وی افزود: الکل طبی، الکلی با خلوص ۹۶ درصد به بالا است و الکلی که بتواند ضدعفونی کند باید بالاتر از خلوص ۷۰ درصد باشد. اما الکلی با کمتر از ۶۰ درصد خلوص، تقریبا قابلیت ضدعفونی کردن را از دست می‌دهد. در فرآیند تولید اتانول که در خوزستان از ملاس نیشکر تهیه می‌شود، آب نیز همراه اتانول وجود دارد. هر چه از میزان آب در اتانول بکاهیم خلوص اتانول افزایش می‌یابد، بنابراین الکل طبی در حقیقت همان اتانول با خلوص ۹۶ درصد است که حاوی ۴ درصد آب است.
مدیر مرکز خدمات تخصصی شیمی سازمان جهاد دانشگاهی خوزستان ادامه داد: الکل صنعتی هم همان اتانول است که خلوص بسیار کمتری دارد. برای ایجاد تمایز میان الکل طبی و صنعتی، به اتانول‌هایی با خلوص کمتر، موادی مانند رنگ‌های قرمز و زرد، تلخ‌کننده‌ها و حتی متانول که الکلی سمی و مضر است و اثرات مخربی بر بینایی دارد و از راه پوست هم جذب می‌شود، اضافه می‌کنند و از آن به عنوان الکل صنعتی یاد می‌کنند. اضافه کردن مواد برای این است که مردم تمایز را متوجه شوند و برای مصارف خود استفاده نکنند.
سراجی در خصوص استفاده از الکل طبی برای ضدعفونی کردن سطوح و دست‌ها تصریح کرد: برای ضد عفونی کردن دست‌ها و سطوح مختلف، استفاده از الکل ۷۰ درصد و یا فرآورده‌هایی مانند ژل‌ها و محلول‌های ضد عفونی که حاوی این مقدار اتانول هستند، کارایی لازم را دارند.
وی با بیان اینکه استفاده از الکل صنعتی برای ضدعفونی سطوح که اکنون توسط سودجویان به دلیل کمبود مواد ضدعفونی عرضه می‌شود، خطر زیادی دارد، تاکید کرد: به این دلیل که ترکیب این نوع الکل‌ها مشخص نیست و ممکن است حاوی مقادیر زیادی متانول باشند که برای بدن مضر است و اگر هم مضر نباشد، اثر ضد عفونی چندانی نخواهد داشت.
مدیر مرکز تخصصی خدمات شیمی سازمان جهاد دانشگاهی خوزستان در پایان در خصوص انتخاب نوع ضدعفونی کننده گفت: توصیه می‌شود که مردم به هیچ عنوان از مواد ضدعفونی ساختگی، بدون مجوز و بدون امکان پیگیری استفاده نکنند. در خصوص جایگزینی برای مواد ضدعفونی هم باید گفت وایتکس (محلول هیپوکلریت سدیم حداقل حاوی ۵ درصد کلر فعال) کارایی خوبی برای حذف ویروس‌ها نشان داده است. اما از طرفی هم طبق مطالعات انجام شده حتما باید غلظت هیپوکلریت سدیم در محدوده لازم (یک درصد) باشد، در غیر اینصورت هیچ اثری ندارد. نکته جالب درباره خانواده کروناویروس‌ها این است که هر نوع از آن‌ها فقط در برابر غلظت مشخصی از مواد ضد عفونی رایج، مغلوب می‌شوند.