آثار آیت الله مصباح یزدی دربردارنده اندیشه علامه طباطبایی است

به گزارش شبکه شرق، غلامعلی حداد عادل پیش از ظهر امروز در آیین اختتامیه کنگره بین المللی علامه طباطبایی در دانشگاه الزهرا(س) تهران با اشاره به اوضاع این روزهای فلسطین، به بیاناتی از علامه طباطبایی در رابطه با قضیه فلسطین اشاره کرد و با بیان اینکه علامه در پاسخ به نامه ای ضمن اشاره به آیات و روایاتی با بیان این که خدای متعال پیشرفت اسلام و سرکوبی یهود را به مسلمانانی وعده می دهد که قوانین اسلام و اتفاق کلمه را حفظ می کنند نه کشورهایی که چیزی جز اسم اسلام ندارند، گفت: آیات بر این دلالت دارد که این دول روزی با اجانب طرح دوستی ریخته سر سپرده آنها شده، سطله و غلبه را از دست داده عزت و سیادتشان نصیب دیگران خواهد شد.

وی به نقش علامه طباطبایی در ورود علوم انسانی به حوزه های علمیه اشاره کرد و افزود: تا پیش از علامه طباطبایی در حوزه های علمیه، مقوله ای به عنوان علوم انسانی، تشخص و موضوعیت چندانی نداشت و مسئله اصلی در فقه و اصول خلاصه می شد و فلسفه در حاشیه بحث می شد و به این صورتی که علوم انسانی در حوزه مطرح است، مطرح نبود.

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی به قدرت و قوت و دایره گسترده مباحث علوم انسانی در حوزه های علمیه کنونی اشاره کرد و با بیان این که طلاب امروز پیش از ورود به حوزه نیز در تحصیل مدارج دانشگاهی نیز اهتمام دارند، و غالبا در رشته های علوم انسان تحصیل نموده اند، اظهار داشت: انجمن های علمی حوزه ناظر به روزکرد علوم انسانی که تقویت شده، مهمترین پایگاه وحدت حوزه و دانشگاه هستند.

وی با بیان این که انواع پایان نامه ها و کتابها و مقالات نگاشته شده، فقها در درس های خود مباحث تازه ای را مطرح می کنند که همه مرتبط با علوم انسانی است، یادآور شد: علامه طباطبایی بیش از هر کسی دیگری در جهت دهی حوزه برای طی این طریق موثر بوده است.

رئیس اسبق مجلس شورای اسلامی با بیان این که شناخت اندیشه و شخصیت علامه طباطبایی بدون شناخت فکری و سیاسی و اجتماعی ایران در دهه ۲۰ میسر نیست، ابراز داشت: در آن دوران مارکسیست میدان دار تهاجم فکری و اندیشه ای به سرزمین اسلامی ایران بود، بسیاری از جوان ها و تحصیل کردگان تخت تاثیر مارکسیست و کمونیست بودند که حزب توده آن را مدریت می نمود.

وی با اشاره به این که علامه طباطبایی با اصول فلسفه اسلامی و روش رئالیستی فلسفه ماترالیست دیالکتیکی مارکسیست ها را به چالش کشید، خاطرنشان کرد: مارکسیست‌ که دربردارنده فلسفه جهان شمول، مشتمل بر علوم انسانی اعم از اقتصاد فرهنگ هنر ادبیات روان شناسی و جامعه شناسی و علوم سیاسی و ... بود و اعتقادات دینی را به چالش کشده بود، مورد نقد جدی علامه طباطبایی قرار گرفت.

حدادعادل با بیان این که علامه طباطبایی در نقد اندیشه‌های مارکسیستی هم فضل تقدم داشت و هم تقدم فضل، ابراز داشت: علامه طباطبایی در چهارده مقاله نقد اصول فلسفه روش‌های رئالیستی تحولات مهمی را در فلسفه در حوزه های علمیه ایجاد نمود.

وی با بیان این که المیزان علامه طباطبایی مشحون از اندیشه های علوم انسانی است و ایشان قرآن را با توجه به مسائل روز تفسیر و ناظر به نیازهای علامه طباطبایی متنوع تبیین نموده است، خاطرنشان کرد: در دانشگاه آن دوران پزوتویسم حاکم بود، علامه با جامعه ای روبرو بود که شبهات اقتصادی، علوم سیسای، علوم اجتماعی و روان شناسی و مباحث تاریخی مطرح بود و ایشان در کتاب گرانسنگ المیزان بدان توجه نموده است.

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی ضمن معرفی کتاب مرزبان وحی و خرد؛ مقاله المیزان و پرسش های نو را مورد توجه قرار داد و با بیان این که در این نوشتار المیزان از حیث مباحث علوم انسانی و نو اندیشی های دینی بررسی شده است، خاطرنشان کرد: شاهد پدید آمدن مفهوم و میدان وسیعی از کلام جدید اسلامی هستیم و علامه را باید معمار کلام جدید در حوزه های علمیه دانست.

وی با بیان این که جلوه تاثیر علامه را در دستپروردگان علامه دانست و شهید مطهری بارزترین آنهاست، اظهار داشت: ادامه اندیشه علامه طباطبایی را در آثار شهید مطهری می توان یافت که ایشان در دهه ۵۰ در کنار مقابله با هجمه اندیشه ها، با تفکر التقاتی نیز روبرو شده با روشنفکرانی که با چهره اسلام مارکسیست و کمونیست را تبلیغ می کردند مواجه می نمود.

حدادعادل ضمن اشاره به دیگر تأثیر علامه طباطبایی در علوم انسانی، آثار آیت الله مصباح یزدی را دربردارنده اندیشه علامه دانست و گفت: آیت الله مصباح یزدی پیشاز انقلاب موضوع توجه حوزه به علوم انسانی را جدی گرفته، این علوم را در حوزه نهادیه ساختند.

وی تصریح کرد: اندیشمندان انقلاب اسلامی همچون شهید بهشتی و حتی رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز دست پرورده و بهره مند از اندیشه های علامه طباطبایی هستند؛ المیزان همچون باران نعمتی بزرگ در سیراب سازی تشنگان معارف الهی و نوری برای تابش به آیندگان بود.

رئیس اسبق مجلس شورای اسلامی ادامه داد: انقلاب اسلامی سکولاریسم غربی را به چالش کشیده است، چرا که علوم انسانی سکولار عده دار وظایف دین بوده میدان وسیع مواجهه با علوم انسانی از یک سو و مقابله با تفکر دینی در انقلاب اسلامی به وجود آمد. که تفکر علامه برای ایران امروز پیس از پیروزی انقلاب اسلامی بسیار بزرگ و برجسته بود.

حدادعادل افزود: بزرگداشت علامه فقط به معنی احترام به فیلسوف فقید نیست، بلکه توجه به آغازگر راهی است که امروز ما مسافران آن هستیم و بسی بیش از آنچه طی شده ادامه دارد و کاری که صورت گرفته تنها مقدمه ای برای حرکت های رو به رشد و تعالی بخش در توجه به علوم انسانی است.

وی در بخش پایان خود بر اهمیت جزء نگری در پاسداشت اندیشه علامه طباطبایی تصریح و با باین این که نیاز است تا همایش مستقلی برای المیزان برگزار شود، خاطرنشان کرد: ترجمه مجدد المیزان به زبان فارسی و باز آفرینی آن ناظر به متغیرات کنونی و آراستگی به فنون نگارش برای خلقِ ترجمه دلپذیر بسیار مهم و ضروری است.