قدیمی‌ترین «صفر» مکتوب جهان در هند
شاید عدد صفر امروزه چندان مورد توجه کسی نباشد،اما واقعیت این است که هر عددی روزی اختراع شده‌است و منشا نسخه مدرن این عدد تاکنون ناشناخته باقی مانده‌بود.
براساس گزارش گیزمگ، با توسعه فرهنگ‌های باستانی در سرتاسر جهان، سیستم‌های شمارشی متفاوتی ایجاد شدند که هریک به شیوه خود مقدار هیچ را نشان می‌دادند، اما کسی نمی‌داند صفر به شکلی که امروز شناخته می‌شود از چه زمانی ایجاد شده‌است.
تا پیش از این گفته می شد اولین نسخه ثبت شده از صفر مدرن نمادی است که در دست‌نوشته‌ای قدیمی و دیوار معبدی باستانی در هند کشف شده‌است اما کنون گروهی از دانشمندان دانشگاه آکسفورد با استفاده از تاریخ‌نگاری کربنی دریافته‌اند که این دست‌نوشته 500 سال قدیمی‌تر از معبد است از این رو احتمال می‌دهند این اولین صفر مدرنی باشد که تاکنون در جایی ثبت شده‌است.
سیستم شمارشی مدرن غربی برپایه 10 و موقعیتی است یعنی هربار رقمی در 10 ضرب می‌شود عدد به دست آمده در سمت چپ چیده شده و یک صفر برابر آن قرار می‌گیرد از این رو عدد صفر نقشی حیاتی در این سیستم ایفا می‌کند و عامل تشخیص تفاوت میان عدد‌های 1 یا 10 از 100 است.
برخلاف این سیستم،سیستم شمارش هندی‌ها به صورت مستقیم به نشانه عدد صفر دست یافته‌است. در این سیستم هیچ با یک نقطه کوچک نشان داده می‌شده‌است. این نشانه را می‌توان در دیوارهای معبدی در مادیا پرادش هندوستان و دست‌نوشته باکشالی که رد سال 1881 از روستایی مشاهده کرد. معبد به قرن نهم میلادی تعلق دارد و بررسی‌ها نشان داده دست‌نوشته به دوره زمانی قرن هشتم تا دوازدهم تعلق داشته‌است.
دانشمندان آکسفورد دریافته‌اند که دست‌نوشته درواقع 500 سال قدیمی‌تر از معبد است و به قرن سوم یا چهارم تعلق دارد. در این صورت،صفر نوشته شده در نسخه خطی قدیمی‌ترین صفر مدرنی است که در جهان ثبت شده‌است.
منبع: همشهری
منبع: faradeed-160389