ایران چشم‌به‌راه «امید»

 هرساله با شروع پاییز، دوستداران محیط‌زیست چشم‌انتظار درنای «امید» تنها بازمانده درناهای غربی سیبری هستند که هرسال با شروع پاییز به ایران کوچ می‌کند. امید مسیر سفرش را از سیبری به سمت روسیه آغاز می‌کند. سپس توقفی کوتاه در ولگای روسیه دارد و بعد از عبور از قزاقستان و آذربایجان، از غرب دریای مازندران وارد ایران می‌شود تا در تالاب‌های فریدون‌کنار، از باران و سرخرود حدود چهار ماه مهمان ایران باشد. درنای سیبری هر سال هزاران کیلومتر را بین زیستگاه تابستانی و زمستانی خود پرواز می‌کند و به ایران می‌رسد امسال اما نسبت به سال‌های گذشته این درنا که بیشتر از یک پرنده برای مردم ایران مفهوم پیدا کرده و به نماد استقامت و امیدواری تبدیل شده است، دیر کرده درحالی‌که معمولا تا نیمه آبان به ایران سفر می‌کرد هنوز به ایران نرسیده است. انعکاس خبر نرسیدن درنای «امید» به ایران با واکنش‌های بسیاری از طرف مردم در شبکه‌های اجتماعی روبه‌رو شده و موجی از ناراحتی را ایجاد کرده است. مردم نگران هستند که نکند درنای «امید» مانند دیگر هم‌نژادهای خود در مسیر رسیدن به ایران شکار شده است و دیگر امیدی به بازگشتش وجود ندارد.

 سال ۸۶ زمانی که سه درنای سپید گله غربی سیبری مهمان تالاب‌های شمالی ایران شدند. متأسفانه در همان سال بود که یکی از آن‌ها شکار شد. سال ۸۷، دو درنای باقی‌مانده از گروه درناهای ورودی به ایران که یک جفت پرنده نر و ماده بودند، به تالاب فریدون‌کنار آمدند و در همان سال جفت ماده جان خود را از دست داد که عده زیادی بر این باورند او نیز شکار شده است. بعدازاین اتفاق تلخ، جفت نر که نامش «امید» هر ساله تنها به ایران سفر می‌کند.

ایمان ابراهیمی پرنده‌شناسی و مدیرعامل انجمن حفاظت پرندگان آوای بوم درباره تأخیر امسال «امید» به رویداد امروز می‌گوید: امید دیر نکرده و تا نیمه اول آذرماه باید منتظر ورود این درنای سیبری به ایران باشیم؛ بنابراین نباید عجله کنیم و باید تا هفته‌های آینده صبر کنیم.

درنای سیبری به سه جمعیت اصلی شرقی، غربی و مرکزی تقسیم می‌شد که جمعیت مرکزی آن به هند مهاجرت می‌کرد و منقرض شد، جمعیت غربی به ایران می‌آمد که الان فقط یک درنای نر یعنی همین امید از آن باقی‌مانده است

بهمن سال گذشته سازمان محیط‌زیست با رایزنی با مرکزی در بلژیک جفتی برای امید آورد.

جفت موردنظر «رؤیا» نام گرفت و درناهای امید و رؤیا روز ۱۴ اسفندماه پس از ۳۴ روز اقامت به‌صورت مشترک، تالاب بین‌المللی فریدون‌کنار را به سمت سیبری ترک کردند اما درنای بلژیکی مسیر را ادامه نداده و در منطقه‌ای در عباس‌آباد تنکابن در مازندران فرود آمد. از آن تاریخ تاکنون درنای بلژیکی به فضای محیط‌بانی «اجاکله» شهرستان فریدون‌کنار منتقل شد و در آنجا زندگی می‌کند.

برای بیشترشدن تعداد درناهای غرب سیبری، پروژه‌ای بین‌المللی با عنوان پروژه درنا در اوایل دهه ۸۰ انجام شد که مانند آوردن «آرزو» شکست خورد. انتقال جوجه درناهای پرورشی به ایران از دو مرکز تکثیر در آمریکا و روسیه انجام شد که به دلیل رهاسازی دیرهنگام جوجه درناهای پرورشی با درناهای وحشی جفت نشدند و مهاجرت نکردند. یکی از آن درناهای پرورشی به قزوین و پس از آن به پارک پردیسان منتقل شد و خیلی زود هم تلف شد.

حالا تنها امید درناهای غرب سیبری «امید» است که هر سال آزادانه و طبق برنامه به ایران سفر می‌کند سختی‌های بسیاری را پشت سر می‌گذارد از شکارچیان و سختی‌های سفر و طبیعی گرفته تا دشواری تنها کوچ کردن. امید دیر نکرده و همچنان یک ایران منتظر بازگشتش هستند.