تصفیه خونها به شماره افتاده است
«هفتهای 3مرتبه و هر بار 4ساعت باید لحظات زندگی خود را روی تخت دیالیز بگذراند. تختهایی که هر کدام به یک دستگاه دیالیز متصل شدهاند و بیمارانی که همه از پس یک درد مشترک یعنی نارسایی کلیه و نیاز به دیالیز در کنار هم قرار گرفتهاند و زندگیشان به این دستگاه با شیلنگهای پیچ در پیچش وابسته است. شیلنگهای پرخون که اگرچه رگ هایشان را متورم و دست هایشان را کبود کرده است اما زندگیشان به واسطه آنها در جریان است.» این، داستان پر درد هر بیمار دیالیزی است که این روزها علاوه بر چالشهای درمان با کمبود تجهیزات دستگاههای دیالیز و نبود و گرانی دارو هم باید دست و پنجه نرم کند. مشکلاتی که اگر به مراکز درمانی دیالیز مراجعه کنید بیماران بسیار از آن گلایه میکنند.
نگرانیهای بیماران دیالیز دیروز از سوی وزیر بهداشت هم تأیید شد. سیدحسن قاضیزاده هاشمی، وزیر بهداشت روز گذشته از سنگاندازی برخیها در خرید تجهیزات دیالیز خبر داد و گفت: در حوزه خرید تجهیزات دیالیز بهدلیل مقاومتهایی که وجود داشت توفیق کمی داشتیم. البته کسانی که منافعشان به خطر افتاده بود نیز سنگ اندازیهای زیادی داشتند.
من خواهش میکنم فکر سرمایهگذاری مستقیم در زمینه دستگاههای سرمایهای از طرف وزارت بهداشت، دانشگاههای علوم پزشکی و بیمارستانها از سرمان بیرون برود. البته سیدحسن قاضیزاده هاشمی در صحبتهای خود از افرادی که سنگ اندازی میکنند و برخورد شفافی که بیماران انتظار دارند با این افراد و شرکتها صورت گیرد چیزی نگفت و به بیماران هم قولی در ارتباط با حل مشکلاتشان نداد. قاضیزاده هاشمی دیروز در شرایطی از دستهای پشت پرده گفت که بیماران دیالیزی در گفتوگو با همشهری اعلام میکنند چند ماهی است که با مشکلات بسیاری روبهرو شدهاند و درد میکشند.
صدای گاه و بیگاه دستگاه دیالیز سکوت سنگین سالن را درهم میشکند. خون مسموم وارد دستگاه میشود و خون تصفیه شده از شیلنگی دیگر به سرخرگ میریزد، این دستگاه جبران نارسایی کلیه را میکند. محمد درحالیکه دستش بهشدت متورم شده است و رنگ به رخساره ندارد، میگوید: 7سال است که دیالیز میشوم. باید هفتهای 3 نوبت برای دیالیز به بیمارستان بیایم. ماندهام با یک حقوق بخور و نمیر بازنشستگی چطور هزینههای داروهایم را که هرماه بالاتر میرود، تأمین کنم.
ماهی 300هزارتومان هزینه دارو
صالح، دانشجوی رشته اقتصاد هم از افزایش قیمت قرص رنوژن که برای همه بیماران دیالیزی ضروری است گلایه کرده و میگوید: باید روزی 3عدد قرص رنوژن مصرف کنم؛ دارویی که تا همین چندماه پیش رایگان بود یا هزینه خیلی اندکی برای آن پرداخت میکردیم اما حالا هزینهاش را آزاد میپردازیم و بیمه خدمات درمانی برای پرداخت هزینه آن تعهدی ندارد. این در حالی است که تا 2ماه پیش همه داروهایمان رایگان بود اما الان ماهی 300هزارتومان باید برای داروهایمان بدهیم چون داروهایمان خارجی است. میگویند چون مشابه دارو در کشور خودمان تولید شده است به همین دلیل بیمهها دیگر داروها را پوشش نمیدهند؛ در شرایطی که پزشکان استفاده از داروهای داخلی را تأیید نمیکنند.
روی 2تخت دیگر این مرکز دیالیز علی 10ساله و زهرا 12ساله خواهر و برادری هستند که خوابیدهاند و دستگاه دیالیز به آنها متصل است. 10ماه است که دیالیز میشوند، مادر درحالیکه تسبیح بهدست دارد و اشک گوشه چشمانش حلقه زده است، میگوید: دعا کنید هرچه زودتر بچه هایم پیوند شوند. هزینه داروهایشان ماهی 500هزارتومان است و پدر کارگرشان از عهده این هزینهها برنمیآید.
اما این روزها مشکلات بیماران دیالیزی تنها به کمبود و گرانی دارو ختم نمیشود بلکه بخش مهمی از چالش بیماران به کمبود تجهیزات مورد استفاده در دستگاه دیالیز بازمیگردد؛ برای مثال پودر بیکربنات و کلسیم و... که در دستگاه دیالیز مورد استفاده قرار میگیرد، از خارج از کشور وارد میشود و حالا با کمبود آن در کشور روبهرو هستیم و نبود آن باعث از کار افتادن دستگاههای دیالیز میشود.
وزارت بهداشت مکلف شده است
جمشید کرمانچی، معاون فنی دفتر مدیریت بیمارستانی و تعالی خدمات بالینی وزارت بهداشت و درمان هم در اینباره میگوید: مصوبه قانون برنامه ششم توسعه، وزارت بهداشت را مکلف کرده است از داروی خارجی حمایت نکند و از تولید داخل حمایت کند؛ البته ما به اجرای 100درصد این مصوبه تمایل نداشتیم و در اجرا هم با مشکلاتی روبهرو هستیم چرا که میدانیم در برخی موارد لازم است از داروی خارجی استفاده شود؛ یعنی حتی حق انتخاب هم نداریم در واقع اجبار داریم برای این موضوع. البته جلسات مختلفی هم با سازمان برنامه و بودجه و بیمهها داشتهایم که در این زمینه بتوانیم تبصرهای لحاظ کنیم تا برای بیمارانی که به تشخیص پزشک و تیم پزشکی باید داروی خارجی استفاده کنند تسهیلاتی فراهم شود، اما در زمینه گرانی داروهای ایرانی هم با توجه به تغییراتی که در کشور رخ داده است شاهد این اتفاق هستیم اما بیشتر این بار و چالش به داروهای خارجی بازمیگردد. او درباره گرانی و نبود پودر بیکربنات و کلسیم که در دستگاه دیالیز استفاده میشود و نگرانی بیماران هم میگوید:برای تأمین این مواد جای نگرانی وجود ندارد چرا که با وجود افزایش قیمتها همچنان خدمات دیالیز در کشور بهطور کاملا رایگان انجام میشود و پرداخت از جیب مردم در همه بخشها چه خصوصی، چه خیرین و دولتی رایگان است. او در ادامه افزایش بیماریهای واگیردار ازجمله دیابت و فشار خون را دلیل افزایش بیماران دیالیزی خواند و گفت: هماکنون31هزار بیمار دیالیزی در کشور داریم که هر یک نفر برای هر بار دیالیز 90هزارتومان هزینه دارد؛ ضمن اینکه هر بیمار هر هفته باید 3بار دیالیز شود تا دچار مشکل نشود و این در حالی است که همه این خدمات رایگان ارائه میشود.
مرد میانسالی که یک ساعت به پایان دیالیز شدنش مانده، میگوید: بهدلیل بیماریام از کارافتاده شدم و دیگر قادر به انجام هیچ کاری نیستم. 900هزار تومان بابت از کارافتادگی میگیرم. با این حقوق باید کرایه خانه و مخارج 2فرزندم را هم بدهم. بیمه تأمین اجتماعی هزینه برخی داروهای ما را پرداخت نمیکند؛ طبق تجویز پزشک و برای کنترل فسفر خونم باید قرص خارجی استفاده کنم.باورتان نمیشود فرش زیر پایم راهم فروختهام اما بازهم ازعهده هزینههای داروییام بر نمیآیم. سهراب درحالیکه زاویترول(داروی بیماران دیالیزی) برای مادرش تهیه کرده است از افزایش قیمت دوبرابری این دارو گلایه کرده و میگوید: این دارو قبلا 23هزارتومان بود اما در عرض کمتر از 20روز 54هزارتومان شده است.این تنها دارویی نیست که گران شده؛ همه داروهایمان از سلسپت گرفته تا ساندیمون گران شده است.شما بگویید با چند سرعائله در خانه مستأجری چگونه از پس هزینه هایمان بر بیایم؟
چند تخت آن طرفتر زن میانسالی که 2ساعت در انتظار دیالیز نشسته است با گلایه میگوید: منتظر پودر بیکربنات هستم. میگویند تمامشده است. این تغییر ساعت باعث میشود همه بیماران دچار مشکل شوند. بیمار میگوید: «همینطور کلی باید منتظر باشیم تا نوبتمان شود و حالا قطع شدن کار دستگاه فشار را بیشتر کرده است.» یکی از پرستاران بخش دیالیز که نمیخواهد از او نامی برده شود صحبتهای این بیمار را تأیید میکند و میگوید: اگر شرایط به همین شکل پیش برود با بحران روبهرو میشویم. همین امروز هم پودر بیکربنات نداشتیم و با چندبار پیگیری برایمان ارسال شد. بهدلیل تحریمها و گران شدن قیمت دلار میگویند واردات تجهیزات دستگاههای دیالیز ازجمله همین پودرها، صافی و... با مشکل مواجه شده است و باید هر چه زودتر فکر اساسی برای آن کرد؛ وگرنه مانند چند سال پیش که تحریمها روی دارو و درمان اثر گذاشت با مشکل روبهرو میشویم.»