کمبود معلم؛ بحران در اره است!

کمبود معلم به وضعیت بغرنجی رسیده است؛ طبق برخی آمار‌ها هم اکنون کشور با کمبود معلم در ۱۰هزار کلاس مواجه است؛ به همین دلیل مجلس روز گذشته نشست ویژه و غیرعلنی با حضور وزیر آموزش و پرورش و همچنین رئیس سازمان برنامه و بودجه برگزار کرد. در این جلسه برخی پیشنهاد‌ها برای رفع این بحران مطرح شد؛ از جمله بازگشت معلمان بازنشسته به خدمت برای ۵ سال آینده.

کمبود معلم رضا مرادصحرایی وزیر آموزش و پرورش، میثم لطیفی رئیس سازمان اداری و استخدامی و داوود منظور رئیس برنامه و بودجه را به مجلس کشاند و روز گذشته در جلسه غیر علنی نمایندگان با مسوولان دولتی مساله کمبود معلم در سال تحصیلی جدید مورد بررسی قرار گرفت.

اما آنچه از صحبت‌های نمایندگان در راهرو‌های مجلس مشخص است جلسه صبح روز گذشته با تنش همراه بوده و وزیر آموزش و پرورش و رئیس سازمان ادارای و استخدامی هر کدام تقصیر کمبود معلم را بر گردن دیگری می‌انداختند. در نهایت در جلسه غیر علنی روز گذشته، قرار بر این شد تا رئیس سازمان اداری و استخدامی چاره‌ای برای حل مشکل کمبود معلم پیدا کند.

دلایل توجیه‌کننده نبود

محمدحسن آصفری، نماینده اراک و نایب رئیس کمیسیون شورا‌ها و امور داخلی کشور در گفتگو با «دنیای‌اقتصاد» با اشاره به جلسه غیر علنی روز گذشته مجلس گفت: در جلسه غیر علنی روز گذشته مجلس وزارت آموزش و پرورش مشکل کمبود معلم را بر گردن سازمان امور استخدامی و این سازمان هم مشکل را متوجه وزارت آموزش و پرورش می‌کرد. درواقع دلایلی که مسوولان سازمان امور استخدامی و وزارت آموزش و پرورش می‌آوردند، توجیه‌کننده نبود.

البته وزارت آموزش و پرورش می‌گفت که کمبود معلم مشکلی است که از گذشته وجود داشته، اما ما در طول چند سال گذشته شرایط به این شکل را در وزارت آموزش و پرورش نداشتیم که مثلا در حوزه حقوق معلمان در پایان سال یا تامین معلم با مشکل مواجه شویم.

به‌رغم اینکه معلمان بسیار زیادی در کشور داریم که نیاز به جذب آموزش و رورش و تهیه کد استخدامی دارند، اما متاسفانه این جذب انجام نشده است. او ادامه داد: وزارت آموزش و پرورش و سازمان امور استخدامی قول داده‌اند موضوع کمبود معلم را در دولت چاره‌اندیشی و این مشکل را حل کنند.

این نماینده مجلس درخصوص اینکه در کدام منلاطق با کمبود معلم مواجه هستیم، خاطرنشان کرد: تقریبا در اکثر شهرستان‌ها به‌ویژه در بخش‌های روستایی با کمبود معلم مواجهیم و بعضا از معلمان بازنشسته یا از معلمان به‌صورت دو شیفته استفاده می‌شود. یک بخش از ۲۳هزار کلاسی که از ابتدای مهرماه مشکل داشتیم کاهش پیدا کرده و به ۱۰هزار کلاس رسیده است و قول دادند ظرف هفته جاری این مشکل حل می‌شود.

بحران در راه است

همچنین جلال رشیدی‌کوچی، نماینده مرودشت و عضو کمیسیون شورا‌ها و امور داخلی کشور، در خصوص میزان کمبود معلم اظهار کرد: بنا بر برخی آمار در کشور تا حدود ۱۰هزار کلاس درس معلم ندارد. البته در حوزه انتخابیه بنده شرایط به نسبت سطح ملی بهتر است.

اما آنچه مسلم است اینکه ما به واقع معلم کم داریم و سازمان امور استخدامی متوجه این مساله نیست! او ادامه داد: وقتی که معلم کم داریم باید چه کار کنیم؟ یا باید معلم استخدام کنیم یا با وضع موجود بسازیم و کلاس‌هایمان را تعطیل کنیم و از این دو حالت خارج نیست. سازمان امور استخدامی باید متوجه این موضوع باشد.

آقای لطیفی باید این موضوع را بفهمد که زمانی که معلم در کلاس نباشد و دانش‌آموز سر کلاس می‌رود و معلمی نیست! سازمان امور استخدامی باید چاره‌اندیشی کند و تامین معلم وظیفه دولت است.

این نماینده مجلس تاکید کرد: در جلسه غیرعلنی این موضوع مطرح بود که وقتی معلم کم است و همه می‌بینیم چرا چاره‌ای اندیشیده نمی‌شود؟ در حال حاضر نهضتی‌ها، معلمان غیرانتفاعی و... منتظر استخدام هستند

در جلسه روز گذشته مطرح شد زمانی که این افراد را که در طرح‌های مختلف آموزش و پرورش حضور داشتند، اما در حال حاضر بیکار هستند و سابقه تحصیل دارند چرا استخدام نمی‌کنند که مشکل کمبود معلم هم حل شود؟ این مسائل در جلسه غیرعلنی مطرح شد و جلسه مقداری تنش داشت. رشیدی‌کوچی تصریح کرد: در نهایت قرار بر این شد که آقای لطیفی چاره‌ای بیندیشد؛ اما به واقع اگر سریع‌تر این کار انجام نشود و مشکل کمبود معلم حل نشود، ما دچار یک بحران می‌شویم؛ بنابراین امیدوارم که دوستان اهم و مهم کنند.

او درخصوص چرایی کمبود معلم در سال تحصیلی جاری یادآور شد: هر سال یک تعداد معلم بازنشسته می‌شوند و باید جایگزین آن‌ها استخدام شوند. البته امسال آموزش و پرورش جذب معلم هم داشته، اما به تعدادی نبوده که نیازشان برطرف شود.

تنزل رتبه آموزشی ایران در منطقه

احمد علیرضابیگی، نماینده تبریز و عضو کمیسیون شورا‌ها و امور داخلی کشور نیز با اشاره به جلسه روز گذشته مجلس گفت: وزیر آموزش و پرورش معتقد است که در مقطعی ورود نیرو به آموزش و پرورش خیلی زیاد اتفاق افتاده و آن‌هایی که در آن مقطع وارد شدند، دوره رهایی شان از خدمت رسیده است.

به گفته وزیر آموزش و پرورش حدود ۲۴۰هزار نفر توسط وزارت آموزش و پرورش ظرف دو سال اخیر به‌کار گرفته شده که این تعداد ظرف ۸سال در دولت آقای روحانی به خدمت گرفته شده‌اند.

اگر در حال حاضر بخواهند روند جذب معلم را تصحیح و وسعت آن را زیاد کنند، بار دیگر همان مشکلی که در حال حاضر به‌وجود آمده است، تکرار می‌شود. یعنی در یک مقطعی خروج نیرو به اندازه‌ای خواهد بود که تامین آن به راحتی امکان‌پذیر نخواهد بود.

او ادامه داد: البته این موضوع، مشکل لاینحلی نیست که سیستم از عهده حل آن برنیاید. مشکل این است که پیش‌بینی‌های لازم صورت نگرفته و از ۴سال پیش مشخص بوده که این تعداد از معلمان بازنشسته می‌شوند و باید برای آن چاره‌جویی کرد.

اما به واسطه تغییراتی که در مدیریت آموزش و پرورش ظرف ۲۰سال گذشته اتفاق افتاده که به‌طور متوسط هر سال یک وزیر یا سرپرست آموزش و پرورش داشتیم، بی‌ثباتی در مدیریت لطمه‌های جبران ناپذیری را به سطح آموزش فراگیران وارد کرده است؛ به‌طوری‌که رتبه ما از نظر سطح آموزش در منطقه به ۱۱ تنزل پیدا کرده است و شرایط خوبی را نداریم.

این نماینده مجلس خاطرنشان کرد: مشکلاتی که از رهگذر تغییراتی که در آموزش و پرورش رخ داده است و چاره‌اندیشی‌های مقطعی سبب شده که یک مقدار از استاندارد‌های آموزشی‌مان صرف نظر کنیم و این موضوع در افت کیفیت تحصیلی فراگیران تاثیر داشته است.

به گفته علیرضا بیگی، سال گذشته مشکل کمبود معلم نداشتیم؛ چون امسال تعداد زیادی از معلمان بازنشسته شدند. او با اشاره به درخواست قالیباف از دولتمردان حاضر در جلسه غیر علنی مجلس گفت: خواسته رئیس مجلس در جلسه غیر از وزیر آموزش و پرورش و رئیس سازمان استخدامی این بود که تعدادی از بازنشستگان را متقاعد کنیم که ۴ یا ۵ سال دیگر به خدمت ادامه دهند و این خلأ را برطرف کنیم و در این شرایط احتیاج نداریم که نیرو‌هایی را به آموزشگاه و دوره آموزشی بفرستیم.

البته این می‌تواند یک راه‌حل باشد؛ اما فرصت را از جوانان ما می‌گیرد. جوانان ما از دانشگاه فارغ‌التحصیل شده‌اند و منتظرند که جذب آموزش و پرورش شوند.

این نماینده مجلس اظهار کرد: در حال حاضر یک میلیون معلم و ۱۷میلیون فراگیر داریم؛ یعنی برای هر ۱۷نفر می‌توانیم یک معلم داشته باشیم؛ اما در عمل توزیع معلم در جغرافیای ایران به نحوی صورت نگرفته است که توزیع متعادل مبتنی بر عدالت باشد. او تاکید کرد: گفته می‌شود حدود ۲۰۰هزار معلم کمبود داریم.