اماواگرهای برگزاری انتخابات به‌صورت الکترونیکی
دوم اسفندماه یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی برگزار میشود و آن‌طور که مقامات وزارت کشور اعلام کردهاند، فقط قسمت احراز هویت به‌صورت الکترونیکی انجام میشود.
به گزارش اعتماد آنلاین، هرچند وزارت کشور اعلام کرده بود تأمین بودجه هم یکی از مشکلاتی است که سر راه اجرای انتخابات الکترونیکی وجود دارد، اما اگر شورای نگهبان با تمام الکترونیکی شدن انتخابات موافقت کند، شرایط اجرای آن مهیا خواهد شد. عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان، اما در نشست خبری اخیر خود که روز شنبه 12 بهمن برگزار شد، وقتی خبرنگاران از او درباره برگزاری انتخابات الکترونیکی و اجرای آن در انتخابات پیش‌رو سؤال کردند، ترجیح داد سکوت کند. او گفت که خبرنگاران درباره این موضوع از وزارت کشور نظرخواهی کنند.
شورای نگهبان با صندوق اخذ رأی الکترونیکی موافقت نکرده است
اما در آستانه برگزاری انتخابات مجلس یازدهم امیر شجاعان، رئیس مرکز توسعه دولت الکترونیکی، روز 15 بهمن اعلام کرد که برای استفاده از دستگاه‌های اخذ رأی با شورای نگهبان به توافق نرسیده‌اند و صرفاً احراز هویت به‌صورت الکترونیکی انجام میشود. او دراین‌باره توضیح داد: «ملاک رأی افراد، نتیجه پاسخ استعلام از پایگاه ثبت‌احوال است که با تجهیزات خوبی انجام میشود، در انتهای کار نتایج به‌صورت جلسه‌های مربوط به تجمیع آرا از طریق تجهیزاتی که در شعب مستقر است ارسال میشود.» رئیس مرکز توسعه دولت الکترونیکی تأکید کرد: «نکته حائز اهمیت این است که تمام عملیات تجمیع، به‌صورت تمام مکانیزه انجام میشود، اما بر سر استفاده از دستگاه الکترونیکی اخذ رأی، هنوز با شورای نگهبان به توافق نرسیدیم و در هیچ شعبه‌ای هم این دستگاه را به کار نخواهیم گرفت.»
تأکید دولت بر امنیت بیشتر انتخابات با الکترونیکی شدن آن
برگزاری انتخابات به‌صورت الکترونیکی از موضوعاتی است که به نظر می‌آید با همه مشکلاتی که احتمالا پیش‌روی اجرای آن وجود دارد، موردعلاقه و توجه دولت است. حسن روحانی، رئیس‌جمهوری، روز دوشنبه هفتم بهمن بعد از اعلام نتیجه بررسی صلاحیت‌ها، علاوه بر توصیه‌ها و درخواست‌ها درباره رد صلاحیت‌ها، در مورد برگزاری انتخابات الکترونیکی هم موضوعاتی را مطرح کرد. رئیس‌جمهوری خطاب به استانداران و فرمانداران تأکید کرد: «شما به‌عنوان امانت‌دار رأی مردم و صندوق‌های آرا مسئولیت مضاعفی دارید. البته من این شکل که صندوق آرا داریم را نمی‌پسندم، اما الآن دیگر چاره نداریم. هرچه هم با آقای وزیر کشور در هر دوره‌ای تأکید کردیم به‌هرحال نشد که این انتخابات را الکترونیکی کنیم.» او در بخشی از این صحبت‌ها که البته حواشی گسترده‌ای هم در پی داشت و از آن سوءتعبیر شد، بیان کرد: «افغانستان هم این کار (انتخابات الکترونیکی) را اجرا کرد. اینکه چیزی نیست. آخر این چیست؟ دومرتبه روی ورقه بنویسد، دومرتبه در صندوق بیندازد و باز یکی می‌خواند، یکی علامت می‌زند و معلوم نیست آنچه چیزی را می‌خواند و این کجا را علامت می‌زند. آخر هم که می‌خواهند تجمیع کنند چه بساطی پیش می‌آید. آنجا باید مراقب و مواظب باشیم، خیلی از انتخابات در تجمیع مشکل پیدا می‌کند.»
روحانی افزود: «الکترونیکی کنیم و کمی مردم راحت شوند و خیالشان آسوده شود، الآن هم شما باید تلاش کنید که خیال مردم را آسوده کنید... مردم دلشان قرص باشد که رأی آن‌ها کم‌وزیاد نشود این خیلی مهم است، اعتماد و اطمینان مردم بسیار مهم است.»
اختلاف‌نظر بر سر برگزاری انتخابات الکترونیکی
پیش‌ازاین محمدجواد کولیوند، رئیس کمیسیون شوراهای مجلس شورای اسلامی، گفته بود جلسات مشترک شورای نگهبان و وزارت کشور برای الکترونیکی شدن انتخابات یازدهمین دوره مجلس همچنان از چند ماه قبل ادامه دارد، اما هنوز به نتیجه قطعی و نهایی نرسیده است.
رئیس کمیسیون شوراهای مجلس با اشاره به اختلاف‌نظر وزارت کشور و شورای نگهبان بر سر برگزاری تمام الکترونیکی انتخابات مجلس گفت: «هنوز شورای نگهبان و وزارت کشور برای برگزاری یازدهمین دوره انتخابات مجلس به‌صورت تمام الکترونیکی در حوزه نرم‌افزار، سخت‌‌افزار و اینکه سِروِر اصلی در کجا باید قرار گیرد در حال بحث و بررسی هستند، شورای نگهبان باید این مراحل را تائید کند تا انتخابات به‌صورت تمام الکترونیکی برگزار شود منتها هنوز از سوی این شورا تائید نشده است.»
نگاه منفی شورای نگهبان نسبت به برگزاری انتخابات الکترونیکی
اما نظر منفی اعضای شورای نگهبان نسبت به برگزاری انتخابات پیش‌رو به‌صورت الکترونیکی بارها اعلام‌شده بود. کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان، در یک برنامه تلویزیونی در پاسخ این سؤال که «برخی معتقدند الکترونیکی شدن انتخابات گره‌گشای خیلی از سختی‌هاست و می‌تواند در کم کردن تخلفات و خطاهای احتمالی مؤثر باشد»، گفت: «به‌صورت مطلق با این گزاره موافق نیستم. موافق هستم که در برخی جاها سرعت را افزایش می‌دهد و برخی جاها اعتماد را بیشتر می‌کند، ولی نه در همه مراحل. باوجوداین، اعلام کردیم تا جایی که امکان‌پذیر است و اختیارات ما اجازه می‌دهد تا جایی که امکانات خوب باشد و این اطمینان داده شود که رأی مردم مخدوش نمی‌شود، ما همراهی خواهیم کرد که انتخابات الکترونیکی برگزار شود.» او ادامه داد: «در فرایند الکترونیکی گاهی مراحلی که در فرایند انتخابات دستی داریم، قابلیت بازیابی ندارد. باید چنین امکانی وجود داشته باشد که بتوانیم رأی را باکسی که رأی داده منطبق کنیم. در دنیا هم به همین صورت است. اگرچه سرعت در انتخابات الکترونیکی پسندیده است، از آن‌طرف سرعت تقلب هم افزایش پیدا می‌کند.» آیت‌ا... محمد یزدی، عضو فقهای شورای نگهبان، نیز با تأکید بر سرعت‌بالای برگزاری انتخابات الکترونیکی عنوان کرد: «با توجه به اینکه راه‌هایی برای دخالت در سیستم‌های ماشینی وجود دارد، نظر اعضای شورای نگهبان این است که فعلا می‌توان به سیستم دستی اطمینان و اعتماد بیشتری داشت.» با این تفاصیل، به نظر می‌رسد باوجود اجرای الکترونیکی بخشی از انتخابات مجلس یازدهم، دولت‌ها هنوز برای اجرای انتخابات تمام الکترونیکی راهی طولانی پیش‌رو دارند.