افت تشکیل سرمایه ساختمان پس از تحریم‌ها

به گزارش اکوایران، هنوز تشکیل سرمایه ثابت ناخالص ایران به سال‌های قبل از تحریم نرسیده است. علی‌رغم گذشت بیش از 5 سال، هنوز رشد تشکیل سرمایه در این بخش نوسان‌های جدی دارد و علی‌رغم رشد مثبت تقریبا 1.2 درصدی آن در سال گذشته، میزان تشکیل سرمایه ثابت در ساختمان در حال حاضر بیش از 15 درصد نسبت به قبل از شروع تحریم‌های جدید(1396) کاهش یافته است.

شاخص تشکیل سرمایه ثابت در آمارها

یکی از پیشنیازهای رشد تولیدات، رشد عوامل تولید یعنی نیروی کار، سرمایه یا دانش است. آمارهای مربوط به تشکیل سرمایه در کشور ما تحت عنوان تشکیل سرمایه در ماشین آلات و ساختمان ارائه می‌شود.

بیشترین حجم سرمایه در کشور مربوط به ساختمان است و در این رابطه، گروه خدمات اصلی‌ترین بخش از تشکیل سرمایه در ساختمان را به خود اختصاص داده‌ است.

شایان ذکر است که منبع این گزارش، آمارهای بانک مرکزی بوده و تمامی آمارها بر اساس سال پایه 1395 و مقدار ناخالص آن ارائه شده‌اند. میزان تشکیل سرمایه ناخالص به دسته‌ای از سرمایه‌ها گفته می‌شود که هزینه استهلاک از آن کسر نشده است.

نوسان رشد تشکیل سرمایه ثابت در ساختمان

بارزترین ویژگی تشکیل سرمایه در ساختمان در 5 سال اخیر، نوسان رشد آن است. با این حال آمارها نشان می‌دهد که مجموع سرمایه ثابت در بخش ساختمان درحال حاضر نسبت به 1396 بالغ بر 15 درصد کاهش یافته است. 

در این میان تشکیل سرمایه در ساختمان در بخش‌های مختلف اقتصاد از سال 1396 تا سال گذشته روندی متفاوتی طی کرده است. برای مثال میزان رشد تشکیل سرمایه در ساختمان دربازه زمانی مذکور در بخش کشاورزی مثبت 9 درصد بوده، درحالیکه در بخش خدمات با 11 درصد کاهش، در گروه صنایع و معادن با 53 درصد کاهش و در بخش نفت و گاز با 69 درصد کاهش همراه بوده است.

در بخش تشکیل سرمایه در ساختمان، علاوه بر شوک ناشی از تحریم در سال 1397 که منجر به کاهش 11.4 درصدی تشکیل سرمایه در این بخش شد، شوک دیگری در سال 1400 تجربه شده است.

آمارها حاکی از این است که در سال 1400 نسبت به سال 1399، تشکیل سرمایه در ساختمان در بخش خدمات به شکلی جدی دچار افت شده است. البته با توجه به دنبال کردن یک روند نزولی از 1396 در این بخش،‌ شاید بتوان گفت که میزان تشکیل سرمایه در ساختمان در 1399 به شکلی غیرعادی افزایش یافته و با برگشت آن به روند عادی خود در سال 1400، رشد منفی آن به شدت به چشم می‌آید.

با اینحال بررسی‌ها نشان می‌دهد که علی‌رغم رشد مثبت 1.2 درصدی تشکیل سرمایه در ساختمان، به طور میانگین تشکیل سرمایه در این بخش از سال 96 هرساله بیش از 2.5 درصد کوچکتر شده است.