سیلوی تهران؛ یادگار مهندسان نازی
۸۴سال از ساخت اولین سیلوی کشور در تهران با دیوارهای بلند، مستحکم و استوانهای شکل میگذرد. وقتی به بالای سرمان نگاه میکنیم دریچههای خروجی غلات را در سقف دالانها میبینیم که هر کدام راهی به داخل کندوها دارند. کندو یعنی محل نگهداری، ذخیرهسازی و تخلیه گندم که با شماره جداگانه مشخص شدهاند.
در کتابهای تاریخی آمده که در زمان جنگ جهانی اول که به دوران قحطی ناصرالدینشاهی و احمدشاهی معروف بوده، کشاورزان از آرد ذرت و ارزن و هرچیزی که میتوانستند نان درست میکردند تا گرسنه نمانند.
تعداد زیادی در شرایط قحطی آن زمان مردند. به همین خاطر پس از انقراض حکومت قاجار، سیلوی تهران ساخته شد تا سریال قحطیهای پایتخت تکرار نشود.
اواخر سلطنت پهلوی اول، با شروع جنگ جهانی دوم، هم قیمت نان و گندم چند برابر شد و مردم برای کاهش هزینههای خود با آرد باقلا و هسته خرما، نان درست میکردند که بسیار سفت بود و به راحتی از گلو پایین نمیرفت.
در سال ۱۳۱۸ در جنوبیترین بخش شهر تهران، یک «سیلو» با کمک کارشناسان آلمانی و همزمان با کارخانه «چیتسازی»، در دورهای که ایران نخستین گامها را برای توسعه و پیشرفت برمیداشت، بنا شد.
اکنون از این کارخانه بهعنوان محل ذخیره و نگهداری گندم و جو برای تهران و دیگر شهرها استفاده میشود. هر چند بخشهایی از آن فعال نیست و گواه آن نیز وجود تار عنکبوت و گرد و غبار روی دستگاههاست.
سیلوی تهران نامهای دیگری نیز دارد و در بین اهالی محله نازیآباد به «شهید جواد اسداللهزاده» و «شرکت غله و خدمات» هم شهره است.
گفته میشود «وینستون چرچیل»، نخست وزیر وقت بریتانیا، در راه سفر به مسکو چند روزی را در تهران گذرانده و همراه قوامالسلطنه به نقاط مختلف از جمله سیلوی تهران سر زده و از نان سیلو هم خورده است!
سیلوی تهران در حوالی ترمینال جنوب و بزرگراه شهید رجایی واقع شده است. بخشهای زیادی از این سیلو به واسطه قدمت بنا متروک و بلااستفاده است و بعضاً از فضای جالب آن تولیدکنندگان آثار سینمایی و تلویزیونی به عنوان لوکیشن فیلمبرداری استفاده میکنند که میتوان برای مثال به بخشهایی از سریال شهرزاد و سریال خوب-بد-جلف اشاره کرد.
منبع: همشهری
منبع: faradeed-151823