مازندران| جای خالی تئاتر مازندران در جشنواره فجر

 تئاتر مازندران که هنرمندان مستعد و اثرگذاری دارد معمولا خالی از آثار باکیفیت نمایشی نیست. در عمده دوره‌های جشنواره تئاتر فجر که مهم‌ترین رویداد تئاتری کشور محسوب می‌شود، می‌توان رد پای مازندرانی‌ها را یافت. از نخستین دوره تا دوره سی‌وهفتم که پارسال برگزار شد، مازندران در ۶ دوره نماینده‌ای نداشت. دوره‌های دوازدهم، هفدهم، نوزدهم، بیست‌ودوم، بیست‌وپنجم و بیست‌وهفتم که بدون حضور نمایندگانی از مازندران برگزار شد. البته اگر مازندران امروزی را ملاک قرار دهیم تعداد این دوره‌ها بیشتر می‌شود. چرا که تا پیش از جدا شدن گلستان از مازندران نیز دوره‌هایی وجود داشت که از شهرهای کنونی مازندران اثری به جشنواره فجر نرفت و نماینده مازندران از شهرهای گلستان امروزی که آن زمان بخشی از مازندران بود به فجر رسیدند.

یک نماینده در رادیو تئاتر

به‌هرحال مازندران امسال در بخش نمایش‌های صحنه‌ای هیچ نماینده‌ای ندارد. سی‌وهشت مین جشنواره تئاتر فجر سه بخش دیگر هم دارد. بخش «+ فجر» که در این بخش هم مازندران نماینده‌ای ندارد. در بخش نمایش‌های خیابانی و گونه‌های دیگر اجرا نیز اثری به نمایندگی از مازندران حضور ندارد؛ اما یک نمایش از اصفهان با نویسندگی هنرمند مازندرانی به این مرحله راه‌یافته است. نمایش «مَم مَم شو» که «محسن اردشیر» نویسنده و کارگردان اهل آمل ان را نوشته و «مجتبی خلیلی» از اصفهان آن را کارگردانی کرده موفق شده به بخش نمایش‌های خیابانی جشنواره فجر هم برسد. این نمایش قرار است سه‌شنبه ۱۵ بهمن از ساعت ۱۶ در محوطه مجموعه تئاتر شهر برای مخاطبان جشنواره اجرا شود؛ اما در بخش رادیو تئاتر این دوره از جشنواره فجر، مازندران یک نماینده دارد که باید با ۹ اثر نمایشی رادیویی دیگر رقابت کند. رادیو تئاتر «وارشی شو» اثری به نویسندگی و کارگردانی «مجید محمدی» هنرمند ساروی صداوسیمای مرکز مازندران که قرار است پنجشنبه ۱۷ بهمن از ساعت ۱۶: ۳۰ در تالار رودکی روی صحنه برود و اجرا شود.

شلوغی بی‌ثمر جشنواره استانی

امسال و در سی‌ویکمین جشنواره تئاتر مازندران، ۲ نمایش «بقا» به کارگردانی مشترک «افشین نبی‌پور» و «محمدرضا شجاعی» از آمل و «طالب» با کارگردانی «تورج زایدلی» از ساری در رقابت با ۱۰ نمایش دیگر توانستند نظر هیئت‌داوران برای معرفی شدن به دبیرخانه سی و هشتمین جشنواره تئاتر فجر را جلب کنند؛ اما هیچ‌کدامشان نتوانستند به مرحله بعدی بروند و نماینده مازندران در مهم‌ترین رویداد تئاتری ایران باشند. از طرفی سی‌ویکمین جشنواره تئاتر مازندران با حضور ۱۲ گروه برگزار شد که پس از هشت سال تعداد گروه‌های حاضر در جشنواره را به ۲ رقم رسانده بود. این تعدد گروه‌ها از یک‌سو در نگاه برخی چهره‌های تئاتری پویایی تئاتر استان تعبیر می‌شد و از سوی دیگر موردانتقاد برخی صاحب‌نظران حوزه تئاتر مازندران قرارگرفته بود. حالا با راه نیافتن ۲ گروه‌ منتخب مازندران به جشنواره تئاتر فجر و خالی ماندن صحنه‌های این جشنواره از حضور هنرمندان مازندران در سه بخش مهم جشنواره، نگاه‌ها به سمت کیفیت آثار تولیدشده در مازندران یا شاید هم دور ماندن هنرمندان و چهره‌های اثرگذار تئاتر مازندران از فضاهای جشنواره‌ای معطوف می‌شود. رئیس انجمن هنرهای نمایشی مازندران دلیل اصلی کمرنگ بودن تئاتر این استان در مهم‌ترین رویداد تئاتری کشور را بی‌توجهی به تئاتر از سوی مسئولان و ضعف مالی برای حمایت از هنرمندان به‌منظور تولید آثار باکیفیت می‌داند.

ضعف حمایت مالی

یاسر محمودی برنتی با بیان این‌که روال تولید نمایش ما در مازندران دچار مشکل است، گفت: اگر قرار است تولیدات درستی داشته باشیم باید در تولید متن هزینه کنیم. یکی از ویژگی‌های آثار راه‌یافته به این جشنواره استفاده از متون باکیفیت و قوی برای تولید نمایش است. معمولا گروه‌های مازندران از داشتن متون بکر باکیفیت محروم هستند. به همین دلیل سراغ متن‌هایی می‌روند که بارها اجراشده است. در جشنواره استانی امسال نیز عمده کارها متون تکراری بودند. او افزود: ما در استان نویسندگان خوبی داریم که می‌توانند نمایشنامه‌های جذابی تولید کنند و متون آن‌ها توسط هنرمندان سایر استان‌ها روی صحنه می‌رود و به جشنواره‌های معتبر هم راه می‌یابد. از طرفی گروه‌های خوبی هم در استان داریم که بتوانند این نمایشنامه‌ها را با اجرای قوی به یک اثر باکیفیت تبدیل کنند؛ اما متأسفانه نتوانستیم اسپانسرهای خوبی برای تئاتر جذب کنیم تا از این ظرفیت‌های موجود در تولید آثار نمایشی باکیفیت بهره بگیریم. دبیر سی‌ویکمین جشنواره تئاتر مازندران تصریح کرد: کارگردان‌های خوبی داریم که اگر بودجه خوبی در اختیارشان قرار بگیرد اثر خوب تولید می‌کنند. ولی این حلقه حمایت درست از گروه‌های نمایشی و نویسندگان در مازندران مفقود است و عامل اصلی در دیده نشدن ظرفیت‌های تئاتری مازندران محسوب می‌شود وگرنه برخی گروه‌های ما خیلی قوی‌تر از گروه‌های استان‌های دیگر هستند.

وعده‌های بی‌نتیجه

محمودی برنتی با انتقاد از روی زمین ماندن وعده‌های برخی مسئولان ارشد استان، به پیگیری‌های دومین هیئت‌رئیسه انجمن هنرهای نمایشی مازندران برای حل مشکلات مالی و جذب اسپانسر برای تئاتر استان اشاره کرد و گفت: وظیفه انجمن این است که پیگیر حل مشکلات باشد و ما نیز با همین هدف پس از تحویل گرفتن انجمن، از استاندار مازندران خواستیم که در این زمینه به تئاتری‌ها کمک کند. او با اشاره به برگزاری نشست هم‌اندیشی با استاندار مازندران در مهرماه امسال، افزود: نتیجه نشست ما با استاندار، دستور ایشان به معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری مازندران مبنی بر انتخاب و معرفی سه شرکت فعال اقتصادی استان برای حمایت از تئاتر بود. شرکت‌هایی که با دریافت بسته‌های حمایتی ویژه احیاشده بودند و قرار شد که در حوزه فرهنگ حمایت‌هایی انجام دهند؛ اما پیگیری‌های ما به هیچ سرانجامی نرسید.

مسئول واحد هنرهای نمایشی حوزه هنری مازندران گفت: پیش از برگزاری سی‌ویکمین جشنواره تئاتر استان، معاون سیاسی امنیتی استانداری در جلسه‌ای به هشت فرماندار که شهرستان‌های تحت مدیریتشان در بخش نهایی جشنواره نماینده داشتند گفت فرمانداری هر شهرستان به تعداد نمایش‌هایی که از آن شهرستان در جشنواره حضور دارد، مبلغ مشخصی اعتبار اختصاص دهد. سه ماه از جشنواره می‌گذرد و تاکنون ۲ بار برای تحقق این وعده نامه زدیم، اما هیچ اتفاقی نیفتاد.