با آمارسازی نمی توان برای دولت‌ ها کارنامه قابل قبول ساخت!

محمدباقر نوبخت، رئیس پیشین سازمان برنامه و بودجه، در نامه سرگشاده به سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور برای حضور در ستاد اقتصادی دولت و یا جلسه‌ای با داوری معاون رئیس جمهور اعلام آمادگی کرد تا پاسخگوی مدیران اقتصادی دولت درباره عملکرد اقتصادی دولت‌های یازدهم و دوازدهم باشد.

محمدباقر نوبخت در این نامه با رد ادعای رشد اقتصادی ۰٫۴ درصدی در زمان تحویل دولت قبل، با استناد به گزارش به روزسانی شده مرکز آمار تاکید کرد رشد اقتصادی سال ۱۳۹۹ برابر ۳٫۳ درصد و رشد اقتصادی فصل بهار سال ۱۴۰۰ برابر ۸٫۵ درصد و به استناد گزارش بانک مرکزی، رشد اقتصادی سال ۱۳۹۹ برابر ۴٫۱ درصد و رشد اقتصادی فصل بهار سال ۱۴۰۰ برابر ۶٫۷ درصد اعلام شده است.

او با اشاره به مقایسه عملکرد اقتصادی دولت‌های دوازدهم و سیزدهم نوشت: اینجانب با توجه به تجارب ۳۲ ساله تقنینی، پژوهشی و اجرایی، اعتقاد دارم تا زمانی که سایه شوم تحریم‌های ظالمانه بالای سر ملت ایران و فشار هزینه‌های آن روی دوش مردم سنگینی می‌کند، این نوع مقایسه ها، صرفا برای آحاد مردم، آزاردهنده خواهد بود.

متن کامل نامه نوبخت به این شرح است:

بسم الله الرحمن الرحیم

حضرت حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای رئیسی

رئیس محترم جمهوری اسلامی ایران

با سلام و احترام

بعد از تکریم هفته دولت و آرزوی علو مرتبت برای شهیدان گرانقدر، رجایی و باهنر و توفیق حضرتعالی در این مسئولیت بسیار حساس و خطیر.

به استحضار می‌رساند؛

۱. پس از تکرار اظهاری در خصوص عملکرد رشد اقتصادی ۰.۴ درصدی در دولت قبل، با توجه به غیردقیق بودن این اظهار، مناسب دانستم تا ارقام مستند و دقیق رشد اقتصادی در دولت‌های یازدهم و دوازدهم را در یک توئیت کوتاه به حضرتعالی اطلاع رسانی نمایم. متاسفانه از یک سو، به جای انتشار متن توئیت مذکور، مطالبی تقطیع شده بدون اطلاع اینجانب به صورت گسترده بازنشر گردید و از سوی دیگر برخی از مسئولین ذیربط به جای اظهارنظر در خصوص صحت مستندات ارائه شده، حرف‌های دیگری را مطرح نمودند!

۲. مجددا برخود فرض دانستم با هدف صیانت از جایگاه رفیع ریاست جمهوری -که مبادا اظهارات غیردقیق، آن را مخدوش نماید- برخلاف دو نامه خصوصی و مستقیمی که قبلا حضورتان تقدیم داشتم، این نامه را منضم به جدیدترین مستندات مراجع رسمی آماری (مرکز آمار و بانک مرکزی) به صورت سرگشاده به محضر جنابعالی منعکس نمایم.

۳. با عنایت به اینکه هرگونه اظهارنظر دقیق و درست درخصوص شاخص‌های اقتصادی - به ویژه جهت استفاده از آن‌ها برای مقایسه عملکردها- نه تنها باید به استناد مراجع رسمی و قانونی بوده، بلکه رابطه منطقی و مناسبی برای دوره‌های مقایسه نیز وجود داشته باشد.

از اینرو در خصوص مقایسه عملکرد شاخص رشد اقتصادی برای سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ نسبت به قبل، باید آن را با نرخ رشد اقتصادی آخرین سال کاری دولت دوازدهم (سال ۱۳۹۹) و همچنین آخرین فصل کاری دولت قبل (بهار سال ۱۴۰۰) مقایسه کرد. همانطور که برای مقایسه تورم نیز دولت سیزدهم، نرخ تورم آخرین ماه خدمت دولت قبل (مرداد سال ۱۴۰۰) را مبنای مقایسه قرار داده است و مکررا نرخ‌های تورم سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ را با نرخ تورم ۶۰ درصد در مرداد سال ۱۴۰۰ مقایسه می‌نماید. (هرچند این رقم نیز براساس گزارش رسمی مرکز آمار در مرداد سال ۱۴۰۰ برابر ۴۵.۲ درصد بوده است و در هیچ گزارش رسمی نرخ تورم ۶۰ درصد اعلام نشده است.)

۴. براین اساس، به استناد گزارش به روزسانی شده مرکز آمار، رشد اقتصادی سال ۱۳۹۹ برابر ۳.۳ درصد و رشد اقتصادی فصل بهار سال ۱۴۰۰ برابر ۸.۵ درصد و به استناد گزارش بانک مرکزی، رشد اقتصادی سال ۱۳۹۹ برابر ۴.۱ درصد و رشد اقتصادی فصل بهار سال ۱۴۰۰ برابر ۶.۷ درصد اعلام شده است.

گفتنی است که مستند به گزارش‌های دو مرجع مذکور، رشد اقتصادی آخرین فصل کاری دولت دوازدهم در مقایسه با فصل‌های متوالی سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ بیشترین نرخ رشد اقتصادی بوده است.

همچنین مستند به گزارش مرکز آمار ایران [نمودار سری زمانی رشد محصول ناخالص داخلی به تفکیک فصل (درصد)]، طی سال‌های ۱۴۰۱- ۱۳۹۱ بزرگترین نرخ رشد اقتصادی در دولت‌های یازدهم و دوازدهم تحقق یافته است.

۵. لذا مستند به مدارک پیوست و توضیحات ارائه شده، اعلام رشد اقتصادی ۰.۴ درصدی در دولت قبل در زمان تحویل، ادعایی نادرست بوده است. واقعیت این است که با مقایسه گزینشی و غیرعلمی شاخصه‌ای اقتصادی، برای دولت‌ها نمی‌توان کارنامه قابل قبولی ساخت؛ زیرا اساسا مردم موفقیت دولت حضرتعالی را با تعهدات اعلام شده در ایجاد سالانه یک میلیون مسکن، یک میلیون شغل، نصف شدن نرخ تورم و یک رقمی کردن آن... و تلاش موثر برای رفع تحریم‌های ظالمانه، داوری خواهند نمود.

اینجانب با توجه به تجارب ۳۲ ساله تقنینی، پژوهشی و اجرایی، اعتقاد دارم تا زمانی که سایه شوم تحریم‌های ظالمانه بالای سر ملت ایران و فشار هزینه‌های آن روی دوش مردم سنگینی میکند، این نوع مقایسه ها، صرفا برای آحاد مردم، آزاردهنده خواهد بود.

در خاتمه برای جلوگیری از تعاطی این اظهارنظر‌ها و تنویر افکار عمومی، اعلام آمادگی می‌نمایم تا با حضور در ستاد اقتصادی دولت و یا در جلس‌های با داوری معاون اول محترم (با حضور رسانه‌ها یا بدون حضور آنها) پاسخگوی مدیران اقتصادی دولت باشم.

با احترام مجدد

محمدباقر نوبخت

۳ شهریور ۱۴۰۲

منبع: etemadonline-629151