به گزارش «مبلغ»- از چندین قرن پیش تا کنون، شهرهای مختلف عراق هر ساله روزهای استثنائیای را به خود دیدهاند؛ روزهایی که از اولین روز ماه محرم الحرام آغاز و تا روز 20 ماه صفر ادامه مییابند. در طول تمام این روزها، پیروان و رهروان اهل بیت (علیهم السلام) با اتکاء به اصول مکاتب فقهی در مذهب جعفری، اقدام به برگزاری آیینها و مراسمات دینی میکنند. به طور دقیق مشخص نیست که برگزاری این مراسمات و آیینهای دینی دقیقا از چه زمانی آغاز شده است، اما بر اساس برخی از روایتهای نقلشده توسط علمای شیعی، اولین مجلس عزاداری در کربلا و توسط خانواده امام حسین بن علی (علیه السلام) در شب یازدهم ماه محرم الحرام یعنی اندکی پس از شهادت ایشان و شماری از اهل بیت و صحابهشان در جریان واقعه الطف در سال 61 هجری، برگزار شده است. تصاویر منحصربهفرد و کمتردیدهشدهای که «لیث سهر» مترجم و رماننویس عراقی منتشر کرده است، گوشهای از مراسمات عزاداری حسینی در شهرهای مختلف عراق طی قرن گذشته را نشان میدهد. البته برخی از این تصاویر از آرشیو «گرترود بل» باستانشناس انگلیسی استخراج شدهاند.
عزاداری ماه محرم الحرام برای امام حسین (علیه السلام) در دهه اول این ماه متمرکز است. در این بازه زمانی، موکبهای مختلف و همچنین افراد و خانوادهها به نیّت امام حسین (علیه السلام) اقدام به پخت غذا و توزیع رایگان آن میان عزاداران حضرت میکنند. پس از اتمام عزاداری در این دهه، عزاداران خود را برای روز اربعین آماده میکنند. در این روز، میلیونها نفر از عراقیها و نیز شیعیان دیگر کشورها به سمت حرمین امام حسین (علیه السلام) و حضرت ابالفضل (علیه السلام) حرکت میکنند. در طول مسیرِ راهپیمایان که با پای پیاده عازم مقصد هستند، موکبهایی وجود دارد که مایحتاج عزاداران را به صورت رایگان در اختیارشان قرار میدهند. در روز اربعین همچنین نیروهای امنیتی و خدماترسانی عراق نیز به طور کامل در حالت آمادهباش کامل به سر میبرند. باید به این نکته نیز اشاره شود که صاحبان موکبهای حسینی چندین ماه پیش از آغاز ماه محرم خود را برای خدمترسانی به عزاداران آماده میسازند. آنها حتی سخنرانان و نوحهسرایان خود به ویژه برای دهه اول ماه محرم الحرام را انتخاب میکنند. اوج عزاداریهای حسینی در طول ماه محرم الحرام، در دهه اول این ماه قابل مشاهده است.
پس از تغییر و تحولاتی که از ماه آوریل سال 2003 در عراق به وقوع پیوست، هر ساله با فرا رسیدن ماه محرم الحرام، بحث و جدلهایی میان دو گروه پیرامون عزاداری در این ماه شکل میگیرد؛ گروه اول حامیان آیینهای عزاداری هستند و آن را یک میراث سنتی قلمداد میکنند و گروهی دیگر، افرادی هستند که اساسا در ماهیت این آیینها تشکیک میکنند و دست به مغالطه میزنند. برخی هم میگویند که برگزاری مراسمات عزاداری در خیابان پیامدهای منفی به دنبال دارد که ازجمله آن بسته شدن راهها و ایجاد مزاحمتِ صوتی برای دیگران است.