چه عواملی باعث "پارگی دیسک کمر" می‌شود/ بهترین روش‌های درمانی چیست؟

دکتر مهران مرادی، جراح مغز، اعصاب و ستون فقرات، با تاکید بر اینکه 80 درصد موارد پارگی دیسک کمر با استراحت درمان می‌شوند، اظهار کرد: موثرترین درمان در فاز حاد، استراحت نسبی به مدت 48 تا 72 ساعت به همراه مصرف داروهای ضد التهاب است؛ البته اگر استراحت، طولانی‌تر از 72 ساعت باشد ماهیچه‌های کمر دچار ضعف عضلانی شده و روند درد را نه تنها بهتر نمی‌کند بلکه باعث تشدید درد می‌شود، اگر با وجود استراحت کافی و مصرف دارو، درد کاهش نیافت و بیش از دو هفته هیچ تغییری پدید نیامد در آن صورت بیمار باید برای جراحی آماده شود.
وی با بیان اینکه از هر چهار نفری که هیچ درد و نشانه‌ای از دیسک ندارند، یک نفر دچار فتق دیسک کمر است، تشریح کرد: عواملی نظیر سیگار کشیدن، فعالیت‌های شدید، رانندگی و نشستن طولانی مدت در ایجاد پارگی دیسک موثر است اما اصلی‌ترین عامل در پارگی دیسک، نقص ژنتیکی محتوای دیسک است به این معنی که ساختار دیسک به صورت ژنتیکی ضعیف است و به دنبال فعالیت غیرعادی پاره می‌شود در صورتی‌ که در یک فرد سالم با همان میزان فعالیت، دیسک پاره نخواهد شد؛ غالب بیماران مبتلا به پارگی دیسک، سابقه خانوادگی ابتلا به آن را دارند.

مرادی افزود: سن شایع پارگی دیسک بین 35 تا 50 سال است البته اینکه یک سن خاص را عامل دچار شدن به دیسک بدانیم صحیح نیست و مصرف دخانیات مانند سیگار و قلیان می‌تواند در کنار وجود نقص ژنتیکی، این امر را تا حد زیادی تشدید کند.
این جراح مغز و اعصاب، با بیان اینکه اصرار به انجام ام‌آرآی فقط باعث نگرانی بیشتر بیمار می‌شود، تصریح کرد: پزشک، زمانی انجام ام‌آر‌آی را لازم می‌داند که شک دارد بیمار نیاز به جراحی دارد یا خیر؛ اغلب، زمانی MRI درخواست می‌شود که بیمار با وجود مصرف دارو، همچنان دچار درد طولانی است و یا نقص عصبی در معاینه وجود دارد.

 بیشتر بخوانید: 
بهترین کاری که هنگام «کمر درد» باید انجام دهیم
درمان‌‌ "دیسک کمر" نیاز به جراحی ندارد
درد سیاتیک چیست؟ + علت و درمان
عوارض چهار زانو نشستن
درمان خانگی دیسک کمر

وی با اشاره به اینکه بسیاری از بیماران، به اشتباه، سیاتیک را رگ یا یک بیماری می‌دانند، خاطرنشان کرد: سیاتیک، عصبی است که از مجموع ریشه‌های عصبی لومبار تحتانی منشا گرفته از لگن، به پشت ران پا، ساق و در نهایت به انگشتان می‌رسد؛ بنابراین به دنبال پارگی دیسک و فشار روی یکی از ریشه‌های تشکیل‌دهنده سیاتیک، درد انتشاری در تمام مسیر عصب ایجاد می‌شود؛ این درد می‌تواند با بی‌حسی یا ضعف در اندام‌های تحتانی همراه باشد.
مرادی اضافه کرد:‌ اگر فتق دیسک به اندازه کافی بزرگ باشد، بافت دیسک به عصب‌های نخاعی مجاور فشار می‌آورد و در نتیجه دردی انفجاری در حوزه عصب مربوطه شروع و اغلب در یک سمت بدن حس می‌شود؛ برای مثال پارگی دیسک بین مهره‌های چهارم و پنجم پایین کمر، باعث بروز دردی انفجاری در پایین باسن می‌شود که رو به پایین تا ران و پایین پا منتشر می‌شود. این عارضه، بیشتر با بی‌حسی، ضعف و گزگز پا همراه است. درد بیشتر هنگام ایستادن، تشدید و هنگام دراز کشیدن، آرام می شود. این نوع ناراحتی دیسک در اصطلاح تحت فشار قرار گرفتن عصب نیز گفته می‌شود.
وی درباره فتق دیسک مهره‌های گردن گفت: اگر فتق دیسک مربوط به مهره‌های گردنی باشد، درد در یک بازو شعله‌ور می‌شود؛ پارگی فتق دیسک گردن با گرفتگی و سفتی عضلات گردن نیز همراه است. اما اگر فتق دیسک بسیار بزرگ باشد، برجستگی دیسک به عصب‌های نخاعی هر دو سمت بدن فشار می‌آورد، در نتیجه درد شدیدی رو به پایین در یک یا هر دو پا منتشر می شود. همچنین بیمار از ضعف عضلانی پایین تنه و حتی بی‌اختیاری ادرار و مدفوع رنج می‌برد این عارضه سندرم "کودا اکوینا" نام دارد که باید جراحی شود.