چگونه بدون کنکور در مقطع کارشناسی ارشد تحصیل کنیم؟

 پذیرش دانشجو بدون کنکور در مقطع کارشناسی موضوعی است که همه افراد با آن آشنایی دارند و این امر به صورت گسترده این روز‌ها در کشور توسط طیف وسیعی از داوطلبان ورود به دانشگاه صورت می‌گیرد؛ چرا که بسیاری از افراد حاضر نیستند رنج شرکت در کنکور را تجربه کنند و لذا ترجیح می‌دهند در رشته‌ای بدون کنکور در دانشگاه‌ها پذیرش شوند. اما سوالی که برای بسیاری از دانشجویان مطرح است این است که آیا امکان ورود به مقطع کارشناسی ارشد بدون کنکور هم وجود دارد؟ اگر این امکان وجود دارد برای چه دانشگاه‌هایی است؟ برای پذیرش در مقطع کارشناسی ارشد بدون کنکور باید دارای چه ویژگی‌هایی باشیم؟ که در ادامه به بیان جزئیات آن می‌پردازیم.
در ابتدا باید گفت بله امکان تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد بدون کنکور وجود دارد و تنها راه ورود به مقطع کارشناسی ارشد شرکت در کنکور سراسری نیست. با استفاده از شرایطی می‌توان در دانشگاه‌های دولتی، آزاد، پیام نور، غیر انتفاعی و علمی کاربردی بدون شرکت در کنکور به این مقطع راه یافت. یکی از شروط اصلی پذیرش در مقطع کارشناسی ارشد بدون کنکور دارا بودن شرایط استعداد درخشان است. اما استعداد درخشان‌ها باید چه ویژگی‌هایی داشته باشند؟

دانشجویان استعداد درخشان چه شرایطی دارند

دانشجویان در صورت دارا بودن یکی از شرایط زیر جزو استعداد‌های درخشان محسوب شده و این امکان را خواهند داشت تا با استفاده از تسهیلات خود جهت ثبت نام در مقطع کارشناسی ارشد بدون آزمون اقدام نمایند.
دانشجویان برگزیده شده در المپیاد‌های علمی- دانشجویی با کسب رتبه اول تا پانزدهم در مرحله نهایی.
دانشجویان نمونه کشوری ضمن معرفی معاونت دانشجویی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری البته در صورت هم‌تراز بودن میانگین کل با ۱۵ درصد دانشجویان برتر هم دوره و هم رشته خود.

دانشجویان برگزیده شده در جشنواره‌های علمی معتبر مانند: جشنواره‌های خوارزمی، فارابی، رازی و… البته در صورت کسب رتبه اول تا سوم.
دانشجویان ممتازی که در مدت زمان تحصیلی ۸ ترم در مقطع کارشناسی دانش آموخته شده اند و یا پس از ۶ نیمسال تحصیلی موفق به گذراندن ۱۱۰ واحد درسی شده اند و جزو ۱۰ درصد دانشجویان برتر هم رشته و هم دوره خود از نظر میانگین کل محسوب می‌شوند. ضمن اینکه رتبه‌های کشوری آنان در آزمون سراسری در گروه آزمایشی ریاضی فیزیک و علوم تجربی رتبه زیر ۱۰۰، در گروه آزمایشی علوم انسانی رتبه‌ی زیر ۵۰، در گروه آزمایشی هنر و زبان نیز رتبه زیر ۲۰ بوده باشد.

شرایط کارشناسی ارشد بدون آزمون در دانشگاه‌های دولتی و دوره روزانه

دانشگاه‌های دولتی در دوره روزانه می‌توانند حداکثر ۱۰ درصد ظرفیت دوره کارشناسی ارشد رشته‌های خود را به دانشجویان دوره کارشناسی اختصاص دهند، ولی دانشجویان باید واجد شرایط زیر باشند:
پس از ۶ ترم تحصیلی با گذراندن ۱۱۰ واحد درسی، به لحاظ میانگین جزو ۱۰ درصد دانشجویان برتر هم رشته و هم‌تراز خود باشند.
حداکثر پس از ۸ نیمسال تحصیلی، فارغ التحصیل شوند.
پذیرش بدون آزمون فقط در همان سال فارغ التحصیلی و فقط برای یک بار امکان پذیر است.
در صورتی که ۱۰ درصد برتر دانشجویان به دلیل انصراف یا عدم تقاضا، از تسهیلات استفاده نکنند و یا ظرفیت ۱۰ درصدی رشته‌ای تکمیل نگردد، دانشگاه می‌تواند از ۱۰ درصد دانشجویان برتر بعدی همان دانشگاه به ترتیب رتبه هر دانشجو، جایگزین استفاده نماید.
دانشجویانی که طول مدت تحصیلی آن‌ها به دلایلی مانند بیماری، ماموریت والدین یا همسر و یا زایمان، حداکثر دو نیمسال تحصیلی بیشتر باشد، دانشگاه باید شرایط این دسته از دانشجویان را برای استفاده از تسهیلات تحصیل بدون آزمون در مقطع کارشناسی ارشد بررسی نماید.
دارندگان رتبه‌های اول تا پانزدهم المپیاد‌های علمی- دانشجویی می‌توانند به تشخیص شورای عالی برنامه ریزی آموزشی وزارت برای پذیرش بدون آزمون در رشته خود یا رشته‌های مرتبط درخواست خود را مطرح نمایند.

شرایط کارشناسی ارشد بدون آزمون در دانشگاه پیام نور

یکی از راه‌های ورود به دانشگاه در مقطع کارشناسی ارشد، شرکت در آزمون فراگیر دانشگاه پیام نور در این مقطع تحصیلی است. نحوه پذیرش داوطلبان در دانشگاه‌های پیام نور برای مقطع کارشناسی ارشد، کسب نمره حد نصاب در این آزمون است.
در واقع سوالات طرح شده در آزمون فراگیر، از دروس ترم اول مقطع کارشناسی ارشد است، داوطلبانی که در آزمون کارشناسی ارشد فراگیر پیام نور ثبت نام کرده اند دانش‌پذیر نامیده شده و با پذیرفته شدن در آزمون و بعد از احراز شرایط مندرج در دفترچه، از دانش‌پذیری به دانشجویی تغییر وضعیت داده و برای ادامه تحصیل به مرکز پذیرفته شده معرفی می‌شوند.
برای پذیرفته شدن در آزمون کارشناسی ارشد فراگیر پیام نور، کسب حداقل نمره ۱۲ در هر درس و کسب معدل ۱۴ در آزمون الزامی است؛ در غیر این صورت امکان تحصیل در این دوره وجود نخواهد داشت. یکی دیگر از شرایط مهم برای شرکت در این دوره دارا بودن مدرک کارشناسی پیوسته یا ناپیوسته مورد تایید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است.

شرایط کارشناسی ارشد بدون آزمون در دانشگاه آزاد

دانشگاه آزاد در بین دیگر دانشگاه‌ها از محبوبیت خاصی برخوردار است. چند سالی است که ثبت نام بدون کنکور دانشگاه آزاد در مقاطع کاردانی و کارشناسی آغاز شده و شاهد ثبت نام بسیاری از داوطلبان در این دانشگاه هستیم. اما در خصوص شرایط ثبت نام بدون کنکور کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد توجه داشته باشید که برای ورود به این مقطع در دانشگاه آزاد نیز شرکت در آزمون ورودی الزامی است. اما ثبت نام بدون آزمون در مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه آزاد برای دانشجویان استعداد درخشانی امکان پذیر خواهد بود که شرایط زیر را داشته باشند:
رتبه کارشناسی داوطلبان، جزو ملاک اصلی جهت ثبت نام نخواهد بود.
کسب معدل بالای ۱۷ برای رشته‌های علوم انسانی و معدل ۱۶ برای رشته‌های دیگر (به استثنای دانشجویانی که مشمول دروس معادل سازی شده هستند) از شرایط ثبت نام خواهد بود. این دانشجویان در صورت کسب معدل بالای ۱۷ هم امکان ثبت نام را نخواهند داشت.
به دانشجویان ورودی بدون کنکور در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد امکان انتخاب حداکثر ۱۰۰ رشته محل داده خواهد شد.
امکان پذیرش دانشجویان واجد شرایط تنها یک بار در سال تحصیلی و در رشته‌های هم‌نام وجود خواهد داشت.
دانشجویان پذیرفته شده امکان تغییر رشته و یا تغییر محل تحصیل را نخواهند داشت.
مرخصی و ترم تابستانی بدون احتساب در سنوات مشمول نیمسال تحصیلی نخواهد بود به شرط آن که تعداد نیمسال تحصیلی برای دوره کارشناسی پیوسته ۸ نیمسال و برای دوره کارشناسی ناپیوسته ۴ نیمسال بیشتر نشود.

شرایط کارشناسی ارشد بدون آزمون در دانشگاه غیرانتفاعی

دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی غیرانتفاعی از میان داوطلبان واجد شرایط اقدام به جذب دانشجو برای مقطع کارشناسی ارشد به صورت بدون آزمون می‌کنند. اما تنها استعداد‌های برتر و فارغ التحصیلان ممتاز این امکان را دارند تا بدون شرکت در کنکور کارشناسی ارشد و با احراز شرایط مربوطه، در این مقطع به تحصیل بپردازند.
داوطلبانی که شرایط ثبت نام در دوره بدون آزمون کارشناسی ارشد (استعداد‌های درخشان) را داشته باشند، باید برای ثبت نام خود اقدام کنند و در صورت پذیرفته شدن می‌توانند تحصیلات خود را در این مقطع و در دانشگاه‌های غیر انتفاعی ادامه دهند.