آیا برزیل الدورادوی خود را در چین خواهد یافت؟
منبع: آسیا تایمز
نویسنده: آلیشیا گارسیا هررو
لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا رئیس‌جمهور برزیل به‌تازگی همراه با یک هیئت بزرگ رسمی و تجاری به پکن سفر کرد. اهداف او واضح است. اول و مهم‌تر از همه، ایجاد فرصت‌های رشد برای برزیل که اقتصاد آن توسط همه‌گیری کووید آسیب‌دیده است. صادرات کالاهای برزیلی به چین پس از بحران مالی پکن در سال 2008 که منجر به کاهش تقاضا برای کالاهای چینی شد، افزایش‌یافته است. ذخایر بزرگ لیتیوم و دیگر منابع در برزیل تراز تجاری مثبت این کشور با چین را توضیح می‌دهد. گذشته از صادرات، چین یکی از بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاران برزیل به‌ویژه در بخش برق است. شرکت چینی State Grid حدود 3 میلیارد دلار در انتقال برق برزیل و COFCO چین نیز بیش از 1.1 میلیارد دلار در بخش کشاورزی برزیل سرمایه‌گذاری کرده است. نرخ‌های بهره بالا در سطح جهانی، جذب منابع مالی موردنیاز برای توسعه برزیل را برای این کشور سخت‌تر و همین مسئله سرمایه‌گذاری چین در برزیل را جذاب‌تر می‌کند؛ اما تلاش برای رشد و توسعه برزیل تنها اهداف سفر دولتی لولا به پکن نبود. لولا به‌عنوان رئیس‌جمهور برزیل، می‌خواهد تغییری ایجاد کند و کشورش را به صحنه جهانی قدرت‌های متوسط برساند. برازیلیا می‌داند که تلاش‌های قبلی مانند عضویت در گروه بیست و بازار مشترک کشورهای آمریکای جنوبی (مرکوسور) برای دستیابی به چنین هدفی کارساز نبوده است. لولا احتمالا احساس می‌کند که تنها چین می‌تواند با ابتکار امنیت جهانی خود به برزیل کمک کند تا به یک رهبر منطقه‌ای بزرگ در آمریکای لاتین تبدیل شود. سومین و آخرین هدفی که لولا در این دیدار تلاش می‌کرد به آن دست یابد این بود که به آمریکا نشان دهد برزیل هم گزینه‌هایی برای مسائل جهانی دارد. این احتمالا با هدف امانوئل ماکرون رئیس‌جمهور فرانسه در سفر اخیرش به پکن تفاوت چندانی ندارد. با این حال، یک تفاوت بزرگ بین این دو، به موضع آن‌ها در مورد اوکراین مربوط می‌شود، درحالی‌که ماکرون به دلیل عضویت فرانسه در ناتو نمی‌توانست از «خودمختاری استراتژیک» صحبت کند، لولا قطعا می‌تواند ادعای خودمختاری در این بحران داشته باشد. درواقع، از فوریه لولا تلاش‌های دیپلماتیک برای پایان دادن به جنگ در اوکراین را با ایجاد یک به‌اصطلاح «باشگاه صلح» تشدید کرده است. اینکه چقدر این ابتکار یک تلاش مستقل یا تحت سایه چین است، یک سؤال بزرگ است، اما به‌وضوح نشان می‌دهد که برزیل، تحت رهبری لولا، برنامه دیپلماتیک خود را خواهد داشت و ممکن است این برنامه نفوذ ایالات‌متحده را کاهش دهد.
اما چرا برزیل برای چین بااهمیت است؟ برای رئیس‌جمهور چین، لولا نه‌تنها رئیس‌جمهور یک کشور دور نیست، بلکه با توجه به وسعت و موقعیت استراتژیک برزیل، چین سعی دارد با اتحاد با این کشور وزنه را به سمت کشورهای جنوب در مقابل کشورهای شمال تغییر دهد و زمینه را برای پیروی از چین به‌عنوان یک قدرت جهانی فراهم کند. شی برای رسیدن به این هدف دو اولویت مهم دارد: یوان را به واحد پول بین‌المللی تبدیل و چین را به‌عنوان واسطه و میانجی مسائل جهانی مطرح کند. برای رسیدن به این دو هدف برزیل به چین یاری می‌رساند. برزیل اخیرا اعلام کرد که در حال ایجاد زیرساخت محلی برای مبادله تجاری با چین بر اساس واحد پول یوان است.
گفتنی است برزیل تنها یکی از 20 کشوری است که با چین با واحد پول یوان مبادله می‌کنند و این مسئله هنوز نقش دلار آمریکا را به‌عنوان ارز مسلط جهانی کاهش نداده است چراکه سقوط دلار به‌عنوان ارز مسلط جهانی نیاز به چیزهای بیشتری دارد. در مورد اولویت دیگر چین هم باید گفت لولا مطمئنا می‌تواند با حمایت از ابتکارات چین، به جذب کشورهای نوظهور و درحال‌توسعه به حوزه نفوذ پکن کمک کند. به‌عنوان‌مثال برزیل ابتکار عمل یک کمربند و یک‌راه را ستوده و از اولین اجلاس سران بریکس در چین در سال 2011 حامی جدی این اتحاد بوده است.