محمد فرزی به خبرنگار مهر در خصوص آخرین وضعیت قطار ملی به عنوان یکی از طرح‌های کلان ملی گفت: در سال ۱۳۹۸ کل ساخت سیتم رانش یک رام قطار هفت واگنه در قالب یک قرارداد بین شرکت متروی تهران و حومه؛ با حمایت مالی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان به محققان جهاددانشگاهی محول شد.
مدیر پروژه سیستم رانش قطار ملی در جهاد دانشگاهی علم و صنعت ادامه داد: لازم به یادآوری است که علاوه بر جهاد دانشگاهی، شرکت واگن سازی تهران طراحی و ساخت بدنه و تجهیزات داخلی قطار شرکت مپنا طراحی و ساخت بوژی ها و شرکت تیوان ترمز طراحی و ساخت سیستم ترمر و دربهای قطار را بر عهده داشتند.
وی با بیان اینکه طراحی و ساخت قطار ملی تقریباً از تیرماه ۹۸ توسط تمامی نقش آفرینان پروژه شروع شد، گفت: قطار ملی مترو طی ۱۸ ماه به ثمر نشست و در فروردین ماه ۱۴۰۰ رونمایی شد.
وی با بیان اینکه ۸۵ درصد تجهیزات مورد نیاز در ساخت این قطار مترو داخلی بوده و نیازی به واردت نیست، افزود: در حال حاضر تستهای حرکتی (سیر) قطار مطابق استانداردهای بین المللی توسط ناظران خارجی انجام گرفته و به تأیید رسیده است به نحوی که سیستم رانش، ترمز و تمامی ادوات آن طی ۳-۴ ماه هم به صورت بی بار هم با کیسه‌های شن در خط اصلی متروی تهران نیز تست شده است.
به گفته وی، این تست‌ها با موفقیت انجام شده و ایرادات آن برطرف شده است.
مدیر پروژه سیستم رانش قطار ملی در جهاد دانشگاهی علم و صنعت با تاکید بر اینکه اکنون توانایی ساخت و تأمین نیاز کشور توسط مجموعه نقش آفرینان پروژه وجود دارد، گفت: اما با توجه به اینکه از فروردین ۱۴۰۰ ساخت این قطار به پایان رسیده شاهد خلف وعده‌های شهرداری در تأمین پرداختی‌های خود به ذی نفعان اجرای پروژه بوده ایم.
وی عنوان کرد: بر اساس قرارداد، مبلغی بابت پیش پرداخت و مبلغی طی روند کار به پروژه و پیمانکاران پرداخت شده اما این پرداخت‌ها تکمیل نشده ضمن اینکه هنوز شهرداری برای خرید این قطارها اقدامی نکرده است.
فرزی تاکید کرد: واقعیت این است که مسائل مالی پروژه را کند کرده و بیش از دوسال است که حدود ۵۰ درصد مطالبات مالی پیمانکاران و تأمین کنندکان قطعات پرداخت نشده است و همچنان پروژه معطل مانده و خرید واگن‌های جدید که بتواند جایگزین نمونه‌های فرسوده خارجی شود در هاله‌ای از ابهام است.
مدیر پروژه سیستم رانش قطار ملی در جهاد دانشگاهی علم و صنعت با بیان اینکه همچنین شهرداری با مشاوران خارجی تسویه نکرده است، گفت: به نظر می‌رسد که تأخیر در پرداخت‌ها باعث شده کماکان مجوز مسافرگیری توسط ناظران خارجی صادر نشود یا پیمانکاران پروژه سرعت لازم را برای نهایی سازی نظرات ناظران برای صدور مجوز مسافر گیری نداشته باشند.
فرزی با بیان اینکه مشکل طراحی؛ ساخت و تأمین قطعات برای ساخت این قطار ملی نداریم، گفت: با وجود بومی بودن این قطار و انجام طرح کلان ملی، مسائل مالی به گونه‌ای است که استفاده تجاری از این محصول ایرانی را با تأخیر مواجه ساخته است.
وی اضافه کرد: پرداختهای قرارداد ساخت از سوی شرکت متروی تهران و حومه تأمین نشده و قرارداد جدیدی با عنوان تأمین ۱۱۳ واگن هم که قرار بود بعد از تولید قطار ملی شروع شود اجرایی نشده است.
مدیر پروژه سیستم رانش قطار ملی در جهاد دانشگاهی علم و صنعت با تاکید بر اینکه به نظر می‌رسد شهرداری واقعاً برنامه‌ای برای سرمایه گذاری روی این پروژه را ندارد و امیدوار است با خرید زمان منتظر یافتن سرمایه گذاری باشد که با واردات اقدام به جایگزین قطارهای فرسوده کند، گفت: در هر صورت قفل کار قطار مترویی ایرانی، پول است.
وی با بیان اینکه بر اساس براوردها، برای هر واگن یک میلیون یورو نیاز است، گفت: تهران نیاز به هزار واگن قطار مترویی دارد که امکان تأمین این قطار توسط سازندگان قطار ملی (با تکیه بر ظرفیت‌های داخلی کشور) در صورت تأمین مالی وجود دارد اما متأسفانه با تأخیر در تصمیم گیری و امروز و فردا کردن‌ها؛ باعث انباشتگی درخواست‌ها شده و نهایتاً خرید خارجی با فاینانس خارجی تنها راه حل سهل الوصول خواهد شد.
مدیر پروژه سیستم رانش قطار ملی در جهاد دانشگاهی علم و صنعت گفت: ما می‌توانیم بر اساس یه برنامه ۳-۴ ساله نیاز متروی تهران را برطرف کنیم.
وی با اشاره به ایده اجاره قطارهای دست دوم خارجی توسط شهرداری گفت: به نظر می‌رسد اصلی ترین دلیل این اقدام؛ این است که شهرداری توان سرمایه گذاری برای خرید واگن ندارد و می‌خواهد با اجاره واگن از سرمایه گذاران؛ سرمایه مورد نیاز برای توسعه ناوگان را به هزینه‌های ماهیانه (اجاره) تقلیل دهد.