افزایش وام ازدواج و شیوع پدیده کودک‌همسری/ کدام خلأ قانونی به بی‌قانونی دامن زده است
در برخی از مناطق دور افتاده و اغلب فقیرنشین کشور افزایش وام ازدواج تا سقف شصت میلیون تومان باعث شده است خانوادهایی که بضاعت مالی چندانی ندارند دختران زیر پانزده خود را به عقد یک مرد درآوردند تا بتوانند سهم سی میلیون‌تومانی از این وام را به دست بیاورند.
چندی پیش محمد مهدی تندگویان از اتفاق هولناک فروش دختران به واسطه وام ازدواج در مناطق فقیر برخی از استان‌ها پرده برداشت. گفته‌های تندگویان با واکنش‌هایی از سوی برخی از نهادها رو‌به‌رو شد اما با نگاهی به آمارهای بانک مرکزی می‌توان گفت که معاونت ورزش و جوانان چندان بیراه نگفته است و فروش قانونی دختران به واسطه عقد شرعی در حال انجام است و هر روز هم بر آمارهای کودک‌همسری اضافه می‌شود.
با کمی جستجو در فضای مجازی و تایپ خرید وام ازدواج به‌راحتی می‌توانید تا ۶۰ میلیون تومان این وام را خریداری کنید. این سایت‌ها نمی‌گذارند شما با فروشنده به‌طور مستقیم وارد گفت‌وگو شوید. ابتدا باید برای ورود اشتراکی را از ۲۹ تا ۸۹ هزار تومان خریداری کنید و سپس با فردی که قصد فروش وام ازدواجش را دارد وارد مذاکره شوید.
اغلب فروشندگان از مناطق محروم کشور هستند از رده سنی‌شان که سؤال می‌کنی طفره می‌روند و پاسخ می‌دهند عقدشان شرعی و قانونی است که وام ازدواج به آنها تعلق گرفته است
یکی از فروشندگان پدر عروس است و می‌گوید دختر و دامادش کارشان با ۳۰ میلیون باقی مانده راه می‌افتد. سن دخترش را نمی‌گوید و به همین که «حتماً می‌توانست شوهرداری کند که شوهرش دادم» بسنده می‌کند.
فروشنده دیگر، مرد جوانی است و می‌خواهد ۳۰ میلیون وام ازدواجی را که دریافت کرده است به فروش برساند خودش ۲۲ سال دارد و سن همسرش را تقریبی ۱۵ سال بیان می‌کند و اطلاعات دیگری نمی‌دهد. پدر زنش ۳۰ میلیون از وام ازدواج‌شان را به‌عنوان شیربها برداشته است. آقای داماد می‌گوید توان پرداخت اقساط وام ۶۰ میلیونی را ندارد برای همین می‌خواهد آن را بفروشد.
در همین رابطه طیبه سیاوشی در گفت‌وگو با ایلنا درباره افزایش کودک‌همسری به واسطه وام ۶۰ میلیونی ازدواج گفت: بر اساس آمار وزارت ورزش و جوانان که از بانک مرکزی به دست آمده است، تعداد متقاضیان زیر ۱۵ سالِ وام ازدواج در سال ۱۳۹۷ که وام ازدواج به ۳۰ میلیون تومان افزایش پیدا کرد، نسبت به سال قبل یعنی سال ۱۳۹۶، حدوداً ۷۰ برابر شده است.
این نماینده مجلس شورای اسلامی ادامه داد: همچنین در پنج ماهه نخست امسال، تعداد متقاضیانِ وام ازدواج برای افراد زیر ۱۵ سال نسبت به سال ۱۳۹۶، حدوداً ۹۰ برابر شده که آمار فوق‌العاده نگران‌کننده‌ای است. بنابراین می‌توان حدس زد با توجه به تشدید وخامت اوضاع اقتصادی در سال گذشته و امسال، افزایش وام ازدواج، باعث شیوع کودک‌همسری شده است و احتمالاً تا پایان سال، شاهد رشد چشم‌گیر تعداد متقاضیان زیر ۱۵ سال این وام نسبت به سال ۱۳۹۶ باشیم.
سیاوشی خاطرنشان کرد: این در حالی است که در تمام گروه‌های سنی در بازه‌های ۵ ساله و حتی در افراد بالای ۵۰ سال، افزایش تعداد متقاضیان وام ازدواج امسال و سال گذشته نسبت به سال ۱۳۹۶، حدوداً بین ۱۰ تا ۲۰ برابر شده است و به همین دلیل، افزایش تقاضای وام ازدواج برای سنین زیر ۱۵ سال به طرز عجیبی نگران‌کننده است. البته این افزایش ۱۰ تا ۲۰ برابری نیز، نشان‌دهنده تعداد بالای ازدواج‌ها ظرف امسال و سال گذشته نیست، بلکه افزایش مبلغ وام باعث شده تا تعداد بیشتری، متقاضی این وام باشند.
وی گفت: کسانی که همچنان از ازدواج کودکان دفاع می‌کنند، نگاه کالایی و سنتی به زن و حتی انسان دارند و ارزش غایی زن را تا حد کالایی برای تولیدمثل تقلیل می‌دهند؛ چراکه افزایش چشم‌گیرِ تقاضای وام ازدواج برای افراد زیر ۱۵ سال، درحالی است که در گروه‌های سنی دیگر، یک روند یکسانِ افزایشی برای تقاضای وام ازدواج به چشم می‌خورد.
حال باید دید سیاستی که برای تشویق جوانان در سن ازدواج اتخاذ شد، چگونه و با کدام خلأ قانونی به بی‌قانونی دامن زد. شاید اگر طرح افزایش حداقل سن ازدواج یا طرح موسوم به کودک‌همسری با هدفِ ممنوعیت ازدواج پسرانِ زیر ۱۶ سال و دختران زیر ۱۳، در کمیسیون حقوقی مجلس تصویب می‌شد، امروز وامی که برای کمک به زوج‌ها در تسهیل سازی امر ازدواج پرداخت می‌شود، راهی برای فروش دختران نمی‌شد!