رنج مضاعف مردم زلزله زده سوریه
نویسنده: CHANDRA MUZAFFAR
جنبش بین‌المللی برای جهان عادلانه (JUST) از دولت‌های آمریکا، بریتانیا، استرالیا، کانادا، سوئیس و برخی از دولت‌های اتحادیه اروپا و اتحادیه عرب خواسته است که تحریم‌های ناعادلانه و غیراخلاقی علیه سوریه را لغو کنند تا از رنج و عذاب عظیم ناشی زلزله اخیر سوریه کاسته شود.
تعدادی از گروه‌های محلی از جمله جمعیت هلال‌احمر سوریه نیز قبلا این فراخوان را داده اند. از جمله افراد و گروه‌هایی در سطح بین‌المللی که خواهان لغو تحریم‌ها هستند، هلگا زپ لاروش از موسسه شیلر است.
گزارش‌ها حاکی از آن است که آمریکا و اتحادیه اروپا تحریم‌های خود را به‌طور موقت تعلیق کرده‌اند؛ اما این کافی نیست، زیرابه این معنی است که می‌توان آن‌ها را در هرزمانی دوباره تحمیل کرد. تحریم‌ها باید یک‌بار برای همیشه لغو شود، زیرا هیچ توجیهی برای آن‌ها وجود ندارد.
آمریکا در سال 1979 با قرار دادن سوریه در فهرست کشورهای حامی تروریسم، هدف قرار دادن سوریه را آغاز کرد. این عمدتا به دلیل حمایتی بود که حافظ اسد، رئیس‌جمهور وقت سوریه، از مبارزان آزادی سوریه و دیگر اعراب که به دنبال آزادسازی فلسطین، بلندی‌های جولان و دیگر مناطق عربی از اشغال اسرائیل بودند، کرد.
این نشان‌دهنده میزان نفوذ اسرائیل و صهیونیسم بر سیاست خارجی ایالات‌متحده در غرب آسیا و شمال آفریقا است. بین مارس و اوت 2004، تحریم‌ها درنتیجه ادعاهای جدید مداخله سوریه در عراق و لبنان که بر اسرائیل تأثیر گذاشت، تشدید شد.
در این زمان، رابطه دولت سوریه با حماس در فلسطین و حزب‌الله لبنان و روابط نزدیک برادرانه آن با ایران هسته اصلی خصومت ایالات‌متحده با این ملت مصمم مستقل بود. نیازی به گفتن نیست که منافع اسرائیل در تمام این مواضع آمریکا برجسته بود.
پس از سال 2011 بود که تلاش‌های سازمان‌یافته و تهاجمی به رهبری ایالات‌متحده برای سرنگونی دولت بشار اسد در سوریه، با حمایت برخی از متحدان اروپایی موجب شد طیف وسیعی از تحریم‌های جدید، از ممنوعیت سفر و مسدود شدن دارایی‌ها گرفته تا ممنوعیت صادرات و محدودیت‌های بخش نفت به سوریه تحمیل شود.
اتحادیه اروپا نیز در تحریم نفت سوریه به آمریکا پیوست. 20 درصد از تولید ناخالص داخلی سوریه از نفت تأمین می‌شود. تخمین زده می‌شود که این کشور از سال 2011 تاکنون 107 میلیارد دلار درآمد بالقوه نفت و گاز را ازدست‌داده است.
برخی از کشورها مانند ترکیه نیز در سال 2011 دارایی‌های دولت سوریه را مسدود کردند؛ اما هیچ‌یک از این اقدامات به‌اندازه تصرف مناطق دارای منابع نفت، تولید گندم و پنبه توسط گروه‌های شورشی، جنبش‌های قومی و گروه‌های تروریستی بر اقتصاد و کشور سوریه تأثیر نداشت. این گروه‌ها بخش‌هایی از شمال غربی سوریه را که به‌شدت تحت تأثیر زلزله قرارگرفته است اشغال کرده‌اند.
سوریه که ازهم‌پاشیده و تکه‌تکه شده است کشوری است که در آن 15.3 میلیون نفر از جمعیت 21.3 میلیونی آن به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند. قدرت و اقتدار اسد به دلیل از دست دادن کنترل بر منابع حیاتی و تحریم‌های فلج‌کننده تضعیف‌شده است. قابل‌درک است که دولت او نتوانست به فاجعه زلزله که تا 11 فوریه حداقل 3500 کشته برجای گذاشته بود، سریع و مؤثر پاسخ دهد. البته این تلفات بسیار کمتر از حدود 22300 کودک، زن و مردی است که در کشور همسایه ترکیه کشته‌شده‌اند.
با این وجود، فاجعه سوریه پاسخی فراتر از عملیات نجات را می‌طلبد. این‌یک تراژدی عظیم است که با تحریم‌ها پیچیده‌تر شده است. تحریم‌ها نه‌تنها مانع از عملیات جاری مانند جریان نیازهای اولیه و ورود کارکنان موردنیاز می‌شود، بلکه مانع از کار امدادرسانی و توان‌بخشی میان‌مدت و بلندمدت می‌شود. به همین دلیل است که تحریم‌ها باید فورا لغو شوند. به همین دلیل است که مردم و دولت‌ها در همه‌جا باید این را در اولویت خود قرار دهند. درگیری بین گروه‌های رقیب در سوریه که اکثریت آن‌ها مسلح هستند نیز باید در اسرع وقت پایان یابد. قرار نیست آسان باشد. امید است که این فاجعه بزرگ برخی از بازیگران اصلی این درگیری‌ها را متقاعد کند تا عمیقاً در مورد آنچه رخ‌داده است - رنج غیرقابل‌درک میلیون‌ها انسان در دو طرف مرز ترکیه و سوریه - فکر کنند. در این راستا، مایه دلگرمی است که سازمان ملل متحد از همه طرف‌های درگیر درخواست کرده است که آتش‌بس را با اثرگذاری فوری رعایت کنند تا کمک‌های بشردوستانه به قربانیان زلزله ارسال شود. بارقه امید دیگری وجود دارد. قبل از زلزله، در 5 ژانویه، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، اشاره کرد که می‌خواهد با اسد برای گفتگو و حل اختلافات ملاقات کند. بیایید امیدوار باشیم و دعا کنیم که هر دو نفر برای چنین جلسه‌ای تلاش کنند. جلسه‌ای که منجر به راه‌حلی قابل‌قبول برای مشکلات آن‌ها شود. اگر این دو رهبر که مدتی پیش از دوستی نزدیکی برخوردار بودند، با یکدیگر صلح کنند، این احتمال وجود دارد که صلح در سوریه برقرار شود. اگر این اتفاق بیفتد، مرگ هزاران نفر دریکی از بزرگ‌ترین فجایع اخیر تا حدودی کاهش خواهد یافت.