کرمان| ایستاده در غبار

کرمان طی سه ماه گذشته روز‌های سختی را پشت سرگذراند بطوریکه کارشناسان می‌گویند کرمان در فروردین یک روز سالم و در اردیبهشت حتی یک روز سالم را هم نداشت، غبار‌ها کودکان کرمانی و سالمندان را خانه‌نشین کرد و این پدیده حالا کرمان را تسخیر کرده و هر صبح که از خواب بیدار می‌شوی بوی خاک و گردوغبار به مشام می‌رسد و وسایل منزل را به‌گونه‌ای در زیرخاک مدفون‌شده گویی سال‌ها در این خانه کسی زندگی نکرده است.

افزایش ۵۰ درصدی روز‌های گردوغباری نسبت به سال گذشته

حمیده حبیبی رئیس مرکز پیش‌بینی اداره کل هواشناسی استان کرمان با اعلام اینکه تاکنون ۷۵ درصد روز‌های کرمان گردوغباری بود گفت: بیشتر مناطق شرقی و شمالی استان هوای غبارآلود بود.

وی افزود: امسال در فصل بهار شاهد افزایش ۵۰ درصدی روز‌های گردوغباری نسبت به سال گذشته بودیم. حبیبی با اشاره به اینکه یکی از عوامل گردوغبارها ناشی از وزش باد‌های ۱۲۰ روزه سیستان به دلیل هم‌مرز بودن با استان سیستان و بلوچستان است اظهار داشت: امسال وزش باد‌ همراه با سامانه‌های بارشی به کشورمان وارد شد اما به خاطر کمبود رطوبت در استان بجای بارش ما شاهد وزش باد بودیم.

رئیس مرکز پیش‌بینی اداره کل هواشناسی استان کرمان بیان کرد: با توجه به خشکسالی‌های اخیر در استان و کمبود بارش شدید و خشک شدن تالاب‌ها پیش‌بینی ما این است که افزایش غلظت گردوغبار را در استان داشته باشیم.

مشکل فقر پوشش گیاهی مستعد در استان

محمدمهدی رجبی زاده مدیرکل منابع طبیعی استان کرمان با اعلام اینکه استان کرمان با ۶ و نیم میلیون هکتار بیایان ۲۰ درصد بیابان‌های کشور را داراست گفت: از این هکتار ۴ میلیون و هفت‌صد هزار هکتار عرصه‌های حساس به فرسایش بادی هستند که به دلیل فقر پوشش گیاهی با اندک وزش بادی تولید گردوغبار یا طوفان‌های شن می‌کنند. رجبی زاده با اشاره به اینکه امسال و سال گذشته استان باکمی بارش مواجه بود بیان کرد: تقریبا بارش‌ها ۷۰ درصد کاهش داشته و بر اثر آن پدیده گردوغبار ملموس‌تر خواهد شد.

مدیرکل منابع طبیعی استان کرمان اظهار کرد: دلیل وجود این غبار در زمینه عرصه‌های منابع طبیعی فقر پوشش گیاهی مستعد است.

وی با اشاره به اینکه برای جلوگیری از گردوغبار باید حفظ پوشش گیاهی موجود را افزایش دهیم و نسبت به احیاء و بازسازی پوشش تخریب‌شده اقدام کنیم گفت: در استان کرمان تا به امروز در یک دوره ۴۰ ساله که در عرصه‌های بیابانی کارکردیم تقریبا ۲۰۰ هزار هکتار جنگل‌کاری انجام‌شده است.

رجبی زاده افزود: ۴ میلیون و ۷۰۰ هزار هکتار عرصه‌ای حساس به فرسایش بادی است و مطالعات ما نشان می‌دهد باید در سطح یک‌میلیون و دویست هزار هکتار کار‌های احیایی و مدیریتی انجام دهیم تا بتوانیم یک امنیت زیستی نسبی از بابت بروز پدیده گردوغبار و یا طوفان‌های شن در استان ایجاد کنیم.

مشکلات ریز گردها بیشتر می‌شود

رضا جزینی زاده مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان کرمان با اعلام اینکه در استان کرمان سه منبع اصلی گردوغبار اراضی مستعد فرسایش بادی، رگه‌های معدنی که در استان در حال بهره‌برداری، برکه‌ها و تالاب‌های خشک‌شده است گفت: در شرق استان لوت زنگی احمد در قسمت مرکزی کویر لوت و در شمال استان کویر دره انجیر یزد وجود دارد.

وی افزود: متأسفانه نخاله‌های ساختمانی که در اطراف شهر کرمان رهاشده مزید بر علت شده و باعث غبارهای اخیر شده است.

جزینی زاده با اشاره به اینکه ما در بحث پیشگیری و مقابله با گرد غبار کارگروه گردوغبار به ریاست استاندار در استان تشکیل‌شده است اظهار کرد: قرار شده برای تالاب‌های خشک‌شده استان کرمان ازجمله تالاب جازموریان کارگروهی تشکیل شود تا بتوانیم از سال‌های آینده به حالت اولیه که نه ولی جلوی تأخیر و پیشرفت آن را با تدابیری که در سند ریز گردها اندیشه شده را بگیریم.

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان کرمان عدم توجه به محیط‌زیست، تخریب‌های فزاینده به بهانه‌های جاده‌سازی، مسائل اقتصادی صورت گرفته را علت اصلی غبار در سال‌های اخیر دانست.

وی با اعلام اینکه قطعا در ادامه روند وضعیت خوبی نخواهیم داشت و مشکلات بیشتر خواهد شد گفت: گردوغبار کیفیت زندگی مردم را پایین می‌آورد، بیماری‌های تنفسی را زیاد می‌کند، وقتی ریزگرد به زندگی ما وارد شود همه مؤلف‌ها و شاخص‌های در امر تولید و اقتصاد ما تحت شعاع قرار می‌گیرد و عملا پیشرفتی نمی‌کنیم.

 تأمین منابع مالی سازمان‌های برای مبارزه با گردوغبار در کرمان

مدیرکل ستاد بحران استان کرمان با اشاره اینکه پدیده گردوغبار در استان کرمان نوظهور نیست سالیان قبل غبار در استان بوده و اقداماتی انجام‌شده است گفت: خشکسالی‌های چند سال اخیر و تخریب‌ها در استان و فقر پوشش گیاهی باعث شدت بیشتر این مسئله شده است.

آیت الهی موسوی با اعلام اینکه استان کرمان به دلیل اینکه نزدیک به هزار کیلومتر مرز مشترک با کویر لوت و کویر زنگی احمد دارد اظهار کرد: کاهش نزولات جوی، تبخیر زیاد در منابع آبی باعث شده ما استانی خشک و بیابانی در سطح کشور باشیم.

وی بیان کرد: از ۱۷۹ منطقه تحت تأثیر کانون‌های فرسایش بادی نزدیک ۲۰ منطقه در استان کرمان قرار دارد به همین منظر ما در شورای مدیریت بحران استان یکسری برنامه‌ها را با هماهنگی دستگاه‌های مرتبط تدوین کردیم.

مدیرکل ستاد بحران استان از مهم‌ترین برنامه‌ها را بحث آموزش و اطلاع‌رسانی مردم، مراقبت کردن از تخریب مراتع و جنگل‌ها در استان، تدوین برنامه‌های مطالعاتی، کنترل فرآیند‌های بیابان‌زایی و جلوگیری از تشدید آن‌ها در استان، شناسایی و کنترل کانون‌های بحران فرسایش بادی در استان است.

وی با اشاره به اینکه نهال‌کاری، بوته کاری، مدیریت حرز آب‌ها، ایجاد تله‌های رسوب‌گیر، سامانه چرا‌های دام، مدیریت منابع جنگلی، مالچ پاشی از اقدامات ما بود در استان کرمان اظهار کرد: به دنبال آن هستیم با تأمین مالی موردنیاز دستگاه‌های مربوط مانند منابع طبیعی، اداره کل آبخیزداری و جهاد کشاورزی را تقویت کنیم و به طرح‌های جلوگیری از ریز گرده‌ها را به مرحله اجر گذاریم.