ورود به جنگی که به ما ربطی ندارد
در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ (۵ اسفند ۱۴۰۰) ولادیمیر پوتین، فرمان حمله به اوکراین را تحت عنوان «عملیات نظامی ویژه» صادر کرد. جنگی که تاکنون به طول انجامیده و پیشبینیها حاکی از آن است که قرار نیست به این زودیها خاتمه یابد. جنگی که در ظاهر ربطی به کشور ما ندارد و ایران میتوانست با حفظ موضع بیطرفی چالش جدیدی برای خود ایجاد نکند اما ماجرا اینگونه ادامه نیافت و حال وسط جنگی هستیم که هیچکدام از طرفین اصلیاش ایران نیست.
مناسبات و روابط ایران و اوکراین در حال حاضر در بدترین شرایط قرار دارد. اوکراینیها مدام بیانیههایی شدیداللحنی علیه ایران صادر میکنند. برای نمونه میتوان گفت: میخایلو پودولیاک، مشاور ریاست جمهوری اوکراین در صفحه توییترش مدعی شده که «ایران آشکارا تحریمهای بینالمللی را به سخره میگیرد.» و یا ولودیمیر زلنسکی 30 آذرماه در جریان سفری به آمریکا، در جمع نمایندگان کنگره آمریکا، مدعی شد که ایران از روسیه در جنگ اوکراین برای هدف قرار دادن زیرساختهای این کشور حمایت میکند و از مقامهای آمریکایی درخواست کرد که هرچه سریعتر با عرضه تسلیحات از کییف حمایت کنند.
البته مقامات ایرانی به اظهارنظرهای طرف اوکراینی پاسخ دادهاند. ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه علاوه بر، رد هرگونه ارسال تجهیزات نظامی، تأکید کرده است که صبر راهبردی ایران در قبال اتهامات بیاساس نامحدود نخواهد بود. همه این کنش و واکنشها نشان میدهد ایران هماکنون میانه جنگی است که میتوانست با سیاستمداری بیشتر به آن ورود نیابد و موضع بیطرفانهاش را حفظ کند. از طرف دیگر از مهرماه سال جاری با ادعای ورود پهپاد های ایرانی به میدان جنگ موجی بزرگ از فشار و تبلیغات رسانهای علیه ایران آغازشده است. هرچند سخنگوی وزارت خارجه کشورمان صریحا اعلام کرده که «ما هیچ سلاحی برای بهکارگیری در اوکراین به روسیه نداده و نخواهیم داد؛ البته همکاریهای دفاعی تهران و مسکو، بهدوراز جنگ اوکراین در کنار سایر همکاریها ادامه پیدا خواهد کرد.» اما بههرحال موجی گسترده تبلیغات سیاسی و رسانهای علیه جمهوری اسلامی به راه افتاده که قطعا بیتأثیر نیست و برای کشوری که با تحریمهای گوناگون دستوپنجه نرم میکند میتواند آسیبرسان باشد. از طرف دیگر به نظر میرسد روسها به خواسته در زمینه کشاندن پای ایران به جنگ اخیر رسیدهاند اما منافع ملی ایران نیز ایجاب میکند که دولت ایران در جنگ اوکراین بیطرف باشد و اتفاقا از فرصت پدید آمده برای حل مسائل کشور با غرب و به نفع مردم استفاده کند.