دورهمی صممیانه شب چله تا چشم وهم چشمی‌های حقیقی یا مجازی
خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها- مریم سالاری اکبربادی: یلدا آخرین شب پاییز و اولین شب زمستان است و طولانی‌ترین شب سال محسوب می‌شود و بهانه‌ای است تا خانواده‌ها، دوستان و همسایه‌ها دور هم جمع شوند و یکی از مهم‌ترین دستورات شرع یعنی «صله رحم» را به جا آورند.
خبرنگار ما در این گزارش به شب یلدا از دیدگاه برخی از شهروندان تربت حیدریه پرداخته است.
در شهرستان تربت حیدریه شب چله از زمان‌های قدیم به عنوان یک آئین ویژه شناخته شده است.
در سال‌های اخیر و به خصوص با گسترش شبکه‌های اجتماعی برخی از رسوم شب یلدا یا شب چله با تجملات و چشم وهم چشمی‌ها عجین شده و بجای دورهمی ساده و صمیمی، رسوم شب یلدا به معضلی برای خانواده‌ها تبدیل شده است.
حسین قدوسی پیرمردی ۸۰ ساله است که وقتی میگویم شب یلدا نفس عمیقی می‌کشد، کمی تأمل می‌کند و می‌گوید: بهترین شب‌ها بود دامادها شیرینی ومیوه «خنچه» برای خانواده عروس می‌بردند و همه اقوام و خویشاوندان عروس و داماد دور هم جمع می‌شدند صله رحم بجا می‌آوردند، این رسم و رسوم نسبت به گذشته کم رنگ تر شده زیرا محبت افراد نسبت به یکدیگر کمتر شده است.
وی گفت: رفت وآمدهای خانوادگی کمتر شده است و در نتیجه نسبت به هم بی توجه شده‌اند.
علومی افزود: ماده اولیه کف یا به تعبیر امروزیها «بستنی زمستانی» ریشه گیاهی به نام «چوبک یا بیخ است. با پوست کندن و قطعه قطعه کردن چوبک، آن را چند بار در آب جوشانده و سپس در ظرفی به نام تغار ریخته و با افزودن سفیده تخم مرغ به آن با چوبی مخصوص به نام «دسته گز» از ترکه های نازک به هم پیوسته درخت گز، انار یا آلوچه ساخته می‌شود آب جوشیده را هم می‌زنند تا به صورت کف درآید و پس از سفت و شیرین شدن، همراه با مراسم شادی و قصه گویی میل می‌کنند. ساکنان منطقه بایگ از همین کف برای تهیه حلوا جوزی که آن نیز سوغات مخصوص این منطقه است استفاده می‌کنند.
وی ادامه داد: بر اساس یک اعتقاد دیرین، بایگیها معتقدند شیره ریشه تلخ گیاه را با یاری دسته گزی باید آنقدر بر گرد تغار چرخاند تا از خود بیخود شود و تمام هستیش را در کف نهاده و بیرون ریزد.
بازی‌های خانگی
این محقق تاریخ در معرفی بازی‌های محلی و در عین حال خانگی ویژه شب یلدا گفت: بطور غالب در این شب بازی‌های دسته جمعی همچون گل یا پوچ، طرح معما و چیستان و بازگویی قصه و افسانه‌های قدیمی توسط پدر برگ یا مادربزرگ و بزرگان فامیل صورت می‌گیرد.
ثبت آئین کف زنی در فهرست میراث فرهنگی
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تربت حیدریه به خبرنگار مهر گفت: بعد از آنکه پرونده آئین «کف زنی» شهر بایگ اسفند ۱۳۹۵ به شماره ۱۳۸۸ در فهرست میراث معنوی و آثار ناملموس ملی به ثبت رسید، بر آن شدیم تا پرونده غذاهای بومی منطقه را که البته قرمه هم جزئی از آن است در نوبت ثبت ملی قرار دهیم.
علی محمدی افزود: ثبت و معرفی چنین مراسم مادی و معنوی ضمن آنکه باعث اتحاد و همدلی مردم می‌شود، از نابودی و فراموش شدن آنها نیز جلوگیری می‌کند و بر غنای فرهنگی منطقه می‌افزاید.
منبع: mehrnews-5661635