قزوین| اما و اگر های ساخت جاده قزوین – رحیم‌آباد – کلاچای
این در حالی بود که کار مطالعاتی این پروژه عظیم در مسیر گذر از مناطق روستایی و کوهستانی باهدف رونق منطقه، کاهش بار ترافیکی، صرفه‌جویی در مصرف سوخت، تسهیل در تردد خودرویی، رونق مناطق روستایی و... از سال 1387 آغازشده بود و به همراه پیوست‌های زیست‌محیطی و بررسی‌های کامل جهت اجرای پروژه عملیات احداث مسیر قزوین به کلاچای کلنگ زنی شد. هرچند در ابتدای کار انجام عملیات پروژه در دو استان قزوین و گیلان به‌صورت لاک‌پشتی در حال اجرا بود اما با آغاز به کار پروژه بر اساس اصلاح مجدد وزارت راه و شهرسازی مبنی بر احداث جاده در مسیر جدید با کوتاه شدن 100 کیلومتر از این راه در دستور کار قرار گرفت تا 75 کیلومتر از کریدور 145 کیلومتری جدید در استان قزوین و مابقی در استان گیلان اجرایی شود. از دلایل اصلی وزارت راه و شهرسازی برای احداث مسیر جدید شمال به جنوب شرق استان گیلان به قزوین؛ عبور از منطقه کوهستانی کم ارتفاع و کاهش تعداد تونل‌های موردنیاز در مسیر و نیز کاهش هزینه‌های احتمالی احداث جاده در این کریدور بود. به‌رغم برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته برای تسریع در اجرای این پروژه راه‌سازی و هزینه بیش از 40 میلیارد تومان احداث پروژه باگذشت 6 سال از آغاز عملیات اجرایی؛ به دلیل درخواست‌های سازمان محیط‌زیست کشور مبنی بر لزوم پیوست زیست‌محیطی پروژه جدید اجرای آن به تأخیر افتاده است.
این در حالی است که در سفر معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان برنامه‌وبودجه در مردادماه سال جاری به استان قزوین و در جلسه فوق‌العاده برای بررسی وضعیت احداث این پروژه نیمه‌کاره مقرر شد پیوست زیست‌محیطی این پروژه راه، ظرف مدت 2 ماه آماده شود اما به‌رغم گذشت بیش از 3 ماه از زمان تعیین‌شده هنوز روند اجرا و تکمیل پروژه به دلیل تأخیر در صدور پیوست زیست‌محیطی و اما و اگر های مدیران و مسئولان به نتیجه نرسیده است.
با ساخت جاده جدید راه‌های روستایی منطقه با مشکل مواجه می‌شوند
رئیس اداره نظارت ساخت راه‌های اصلی استان قزوین در مورد مشکلات پروژه راه قزوین – رحیم‌آباد – کلاچای گفت: برای آغاز به کار این پروژه مبلغ 100 میلیارد تومان در هیئت دولت تصویب و ابلاغ شد و مطالعات اجرای پروژه به‌صورت هم‌زمان و اظهارنظر هر دو استان قزوین و گیلان به نتیجه رسید.
محمدمهدی اولیایی ادامه داد: در طرح تهیه‌شده به دلیل وجود بخشی از مسیر تعیین‌شده در پوشش گیاهی جنگل‌های مناطق شمالی تکمیل نشد اما این مطالعات با نقشه‌برداری هوایی در محدوده استان قزوین انجام و ارائه شد. او افزود: طرح ارائه‌شده قبل از شروع به کار به سازمان محیط‌زیست ارجاع و با مشاور زیست‌محیطی نیز قرارداد منعقد شد و درعین‌حال گزارش ارزیابی این پروژه نیز در ابتدای سال 93 برای مدیرکل وقت محیط‌زیست استان قزوین هم ارسال شد که مطابق این ارزیابی در اداره کل محیط‌زیست اشکالاتی به طرح ازنظر زیست‌محیطی گرفته‌شده که هنوز هم به نتیجه نرسیده است. او با بیان اینکه کلیات طرح با حضور معاونت امور عمرانی استانداری قزوین و نمایندگان سازمان‌های جهاد کشاورزی، منابع طبیعی و محیط‌زیست مصوب شده بود گفت: یکی از اهداف احداث این جاده اتصال دو استان به‌منظور کاهش بار ترافیک و تسهیل در امور و مرور است و طبق اظهارنظر چندین نفر مشاور، امکان اجرای طرح در مسیر موجود نیست و استفاده، اصلاح و بهسازی از جاده موجود با توجه به شرایط هندسی آن به‌عنوان راه اصلی چه از طریق تعریض، اصلاح شیب و یا اصلاح قوس وجود ندارد. رئیس اداره نظارت ساخت راه‌های اصلی استان قزوین در پاسخ به این نکته که با احداث جاده جدید راه‌های روستایی منطقه با مشکل مواجه می‌شوند توضیح داد: این راه برای اتصال دو استان ساخته می‌شود و یک راه روستایی نخواهد بود اما درعین‌حال برای روستاهای هم‌جوار در مسیر این جاده می‌توان بااتصال‌های کوتاه راه را برقرار کرد. درعین‌حال درخواست ارزیابی یکپارچه برای دو استان صادرشده است و این موضوع در سطح وزارت راه و شهرسازی برای اجرای پروژه در حال انجام است. اولیایی یکی دیگر از استنادهای مخالفت محیط‌زیست برای اجرای پروژه را وجود منطقه حفاظت‌شده الموت در مسیر احداث این راه اعلام و خاطرنشان کرد: این نکته در حالی است که گزارش ارزیابی و شروع به کار این پروژه در سال 93 کلید خورده است اما آگهی اعلام منطقه حفاظت‌شده 3 سال پس از آغاز به کار پروژه راه الموت غربی به چاپ رسیده است درحالی‌که قانون عطف به سابق نخواهد بود و نمی‌توانیم کاری را که از سال‌های قبل آغازشده است به زمان بعد تسری دهیم. او تأکید کرد: موضوع محیط‌زیست فراگیر است و یکی از موارد زیست‌محیطی ساخت راه است درحالی‌که مشکلات زیست‌محیطی در زمینه‌های زباله، پسماند، رها کردن مواد زائد در طبیعت در بخش‌های مختلف کشاورزی و صنعت وجود دارد و برای آن‌ها واکنش چندانی صورت نمی‌گیرد. او اعلام کرد: طبق ارزیابی‌های مشاوران می‌توان با ارائه تمهیدات لازم و پایش مستمر راه‌حل‌هایی را جهت کاهش و یا به حداقل رساندن خسارت‌های احتمالی ارائه کرد. اولیایی توضیح داد: با احداث این راه و کاهش 100 کیلومتر از مسیر؛ به میزان 80 میلیون لیتر صرفه‌جویی در سوخت صورت می‌گیرد که این امر نشان از کاهش اثرات زیست‌محیطی و نیز آلودگی‌های تردد خودرویی در محیط‌زیست خواهد داشت. به گفته او: طبق ارزیابی‌های انجام‌شده اثرات زیست‌محیطی جاده در حد قابل‌قبول است و حوزه راه نیز پیشنهادات کاهش اثرات زیست‌محیطی در اجرای این پروژه را می‌پذیرد درحالی‌که گزارش ارزیابی یکپارچه پیرو چند مورد نامه درخواست تشکیل جلسه از طریق وزارت راه و شهرسازی به سازمان محیط‌زیست ارسال‌شده اما پاسخی از محیط‌زیست دریافت نشده است. او فراهم کردن بسترهای لازم برای تسهیل در حمل‌ونقل و تردد خودرویی را از وظایف اصلی اداره کل راه و شهرسازی اعلام کرد و افزود: منطقه الموت در طرح آمایش سرزمین استان قزوین، جزو مناطق توسعه‌ای استان در نظر گرفته‌شده است اما راه مناسبی برای منطقه الموت در دو جاده قزوین – رازمیان و قزوین -رجایی دشت وجود ندارد و از شکوائیه‌های مردم این منطقه وجود راه فرعی با پیچ‌وخم‌های زیاد است که با احداث جاده جدید امکان سرویس‌دهی به این دو منطقه فراهم خواهد شد.
پروژه قزوین – رحیم‌آباد باید تعیین تکلیف شود
رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس شورای اسلامی گفت: در سفر محمدباقر نوبخت به استان قزوین به همه دستگاه‌های ذی‌ربط ازجمله وزارت راه و شهرسازی و سازمان محیط‌زیست کشور تأکید شد که باید حداکثر ظرف مدت 2 ماه نسبت به تعیین تکلیف این پروژه اقدام کنند. داود محمدی افزود: وزارت راه و سازمان محیط‌زیست مکلف شده‌اند تا پیوست‌های زیست‌محیطی پروژه را تدوین کنند و ملاحظات آن نیز موردبررسی و تبادل‌نظر قرار گیرد. او ادامه داد: به‌رغم گذشت بیش از 3 ماه از زمان تعیین‌شده هنوز این موضوع نهایی نشده است درحالی‌که این مسئله جای تأمل دارد و مسئولین ذی‌ربط قول دادند که این موضوع ظرف 2 ماه تعیین تکلیف می‌شود. او تأکید کرد: با توجه به اینکه برای این پروژه اعتبار مشخص تعیین‌شده است و در شرایط کنونی و تنگناهای بودجه و اعتبارات نباید اجازه دهیم اعتباری که برای این پروژه مهم پیش‌بینی‌شده است برگردانده شود. محمدی با بیان این مطلب که اگر مسیری مشکلات زیست‌محیطی دارد برای آن مسیر جایگزین تعریف شود خاطرنشان کرد: مسئولین مربوطه استانی از طریق وزارتخانه‌های مطبوع خود این پروژه را پیگیری کنند تا زودتر تعیین تکلیف شود و طبق قانون در صورت تعیین تکلیف همه حوزه‌ها مکلف به تمکین هستند تا پروژه به‌سرعت اجرایی شود.
با احداث جاده جدید روستاهای منطقه مغفول می‌مانند
درعین‌حال باید به این نکته نیز توجه شود ساخت یک جاده می‌تواند زمینه رونق و توسعه شهرها و روستاهایی که در طول مسیر قرار دارند را فراهم کند و با احداث جاده جدید شاید 100 کیلومتر از مسیر تعیین‌شده کوتاه‌تر شود اما با اجرای این پروژه و امکان دسترسی روستاها به جاده اصلی مشکلات زیادی ایجاد می‌کند و این روستاها را تا 10 کیلومتر از جاده اصلی دور می‌کند و احداث راه‌های پیوست به روستاها و نیز احداث زیرگذر و روگذرهای متعدد جهت تسهیل در دسترسی روستاها به جاده اصلی نیز هزینه‌های زیادی را تحمیل خواهد کرد که در شرایط کنونی به نظر می‌رسد چندان مقرون‌به‌صرفه نیست. مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان قزوین هم گفت: طبق قانون باید در کنار امکان‌سنجی و مکان‌یابی؛ گزارش ارزیابی هم برای پروژه ارائه شود و پروژه‌هایی که این فرآیند را طی کرده‌اند این مشکل را ندارند. حسن عباس نژاد افزود: جاده جزو الزامات توسعه است و بدنه کارشناسی سازمان و نیز ریاست سازمان محیط‌زیست هیچ مخالفتی با احداث هیچ جاده‌ای در سطح کشور را ندارند و در استان قزوین هم خودمان را مقید می‌دانیم از طرح‌ها و پروژه‌های توسعه‌ای استان حمایت کنیم. او یادآور شد: اما تأکید و اصرار داریم ملاحظات زیست‌محیطی پروژه‌ها مدنظر قرار گیرد او یکی از مشکلات احداث جاده در مسیر جدید را فاصله گرفتن روستاهای منطقه از جاده اصلی اعلام کرد و بیان داشت: با احداث جاده جدید برخی از روستاها تا 10 کیلومتر از جاده فاصله‌دارند و برای تردد با مشکلات عدیده‌ای مواجه می‌شوند. عباس نژاد تأکید کرد: مجموعه بدنه کارشناسی سازمان محیط‌زیست در جلسات متعدد به این نتیجه رسیده‌اند که اصلاح جاده موجود در این منطقه با توجه به اینکه مردم منطقه چندین دهه از این جاده استفاده می‌کنند؛ در دستور کار قرار گیرد. او ادامه داد: این سازمان هم آمادگی دارد برای احداث پل و تونل و نیز اصلاح شیب و پیچ‌وخم‌های جاده مشاوره و همکاری کند. عباس نژاد گفت: در رابطه با این پروژه، آنچه مربوط به سازمان محیط‌زیست تعیین تکلیف شده؛ با اصلاح و بهسازی جاده موجود موافقت شده است.