شناسایی حسابهای تجاری در راستای کمک به اقتصاد کشور
اخذ مالیات از دیرباز برای دولتها امری اجتناب ناپذیر بوده است. مالیات از اهم منابع درآمد دولت است و وصول مالیات از طرف دولت و پرداخت مالیات ازطرف مودیان صرفا یک همکاری و همیاری است تا هزینههای عمومی و نیازمندیهای اجتماعی تامین شود.
از قرنها قبل مالیات منبع اصلی درآمد کشورهای سراسر جهان بوده است و جمهوری اسلامی ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست. ایران دارای سیستم مالیاتی ساختاری است که هم مالیات مترقی و هم متناسب را براساس درآمد و سایر عوامل به کار میگیرد و توسط دولت تعیین میشود. پول دریافتی توسط دولت به عنوان درآمد مالیاتی شناخته میشود و میتواند برای طیف وسیعی از اهداف مانند توسعه زیرساختها به صورت جادهها، راهآهن، پلها، سدها، بهداشت و درمان و آموزش عمومی، خدمات دفاعی و مدنی و … استفاده شود. کمک به دولت در تحقق اهداف توسعه خود مهمترین اهمیت مالیات است.مالیات را میتوان به طور گستردهای بر اساس نحوه اجرای آن به دو دسته تقسیم کرد:
مالیاتهای مستقیم: این مالیاتها از افراد یا سازمانها گرفته میشود و شامل مالیات بر درآمد (شرکتی و شخصی)، مالیات بر دارایی، مالیات بر سود سرمایه، مالیات مستحق، مالیات کشاورزی و همچنین مالیات بر دارایی است. آنها مستقیماً به دولتها پرداخت میشوند و بخش قابل توجهی از درآمد جمع شده را نشان میدهند كه این اهمیت اساسی مالیاتهای این نوع است. کلیه نهادهای دارای درآمد بالاتر از محدودیتهای معاف از مالیات ملزم به پرداخت مالیات بر درآمد هستند. نرخ مالیات نیز بر اساس ثروت نسبی و درآمد مودیان تعیین میشود.
مالیات های غیرمستقیم: این مالیاتها به طور غیرمستقیم از طرف دولت وصول میشوند و هزینه استفاده یا خرید کالا و خدمات از آنها گرفته میشود. هزینه آنها توسط مصرفکنندگان به ارائهدهندگان خدمات پرداخت میشود که پس از آن مجبورند همان مقدار را به دولت پرداخت کنند. این سیستم قبلاً شامل مجموعه وسیعی از مالیات از جمله مالیات بر ارزش افزوده، مالیات غیر مستقیم، هزینههای گمرکی، مالیات خدمات و مالیات فروش بود.
طبق قوانین مالیاتی، مالیات بر درآمد فردی توسط کارفرمایان از حقوق کارمندان کسر میشود و به دولت پرداخت میشود. یکی از دلایل فرار عمدی یا ناخواسته برخی از مالیات، عدم آگاهی کافی از قوانین مالیات است. خصوصاً برخی از افراد مشهور که مبالغ هنگفتی کسب میکنند و طرفداران زیادی دارند، باید به اهمیت پرداخت مالیات معقول پی ببرند و هرگز از مالیات فرار نکنند. پرداخت مالیات میتواند نقش مهمی در توسعه هر کشوری داشته باشد. در کشورهای پیشرفته اغلب درآمد کشورها از مالیات تامین میشوند و دولتها هم در قبال دریافت مالیات خدمات بسیار مناسبی به مردم ارائه میدهند و این رونق و توسعه اقتصادی دوباره منجر به افزایش درآمد عموم مردم میشود.
اما در کشور ما از مهمترین اقداماتی که باید در بخش مالیاتی انجام شود، انتقال بار اصلی مالیات از بخش شفاف به سمت حوزههای پنهان از نظر مالیاتی است. در یک نظام مالیاتی مطلوب باید به سمتی برویم که ۱۰ تا ۱۵درصد منابع درآمد مالیاتی از مبدا و شرکتها تامین شود و بقیه از مالیات از درآمد و شخص به دست آید تا سود بنگاهها به عنوان سود سهام به سهامداران برسد و امکان تشکیل سرمایه در کشور مهیا شود.
نیاز است مالیات را از تولید به سمت فعالیتهای سوداگرایانه سوق دهیم. با این کار داراییها در فعالیتهای غیرمولد متمرکز نمیشود. پس باید پایههای جدید مالیاتی تعریف شوند تا به بخشهای مولد تخفیف داده شود. مالیات بر خانههای لوکس، مالیات بر خانههای خالی و ارز و طلا این پایههای مالیاتی هستند.
اتکا به دادههای مستند در روند مالیاتستانی اقدام دیگری است که باید همواره در دستور کار سازمان امور مالیاتی باشد، به گونهای که دیگر مودیان با ممیزهای مالیاتی ارتباط مستقیم نداشته باشند. هدف این است که تشخیصها بدون ممیزی و بر اساس اطلاعات موجود انجام شود.
یکی از اقدامات مهم دولت نیز تفکیک حسابهای تجاری از غیر تجاری است که در روزهای گذشته نیز سروصدای زیادی به پا کرد است، در صورتی که دولت بتواند در این بخش به خوبی وارد شود و با شناسایی حسابهای فعال تجاری به شناسایی هرچه بهتر مودیان مالیاتی برسد، به طور قطع به سود اقتصاد کشور خواهد بود.