رئیسی مغلوب تندروها شد؟ / صدا پای فیلترینگ گسترده
ماه‌ها از تلاش تندروها برای تصویب طرح صیانت از فضای مجازی می‌گذرد؛ طرحی که بارها با مخالفت مردم و برخی طیف‌های سیاسی مواجه شد اما، سر انجام، شورای عالی فضای مجازی به ریاست ابراهیم رئیسی بخشی از این طرح ضد اینترنت را تصویب کرد.
روز سه شنبه بود که سایت خبری انتخاب به نقل از محمد کشوری، کارشناس فناوری اطلاعات که در توئیتی خبر تصویب طرح صیانت را داده بود، نوشت: «در بخشی از طرح موسوم به طرح صیانت (بر اساس نسخه ۹ بهمن به نام نظام تنظیم‌گری) که شامل اعضا و اختیارات کمیسیون عالی تنظیم مقررات بوده و برای تصویب به شورای عالی فضای مجازی ارجاع شده بود، توسط این شورا به تصویب رسید و برای اجرا ابلاغ شد. به این ترتیب کمیسیون عالی تنظیم مقررات با ترکیب اعضا و وظایف کاملا متفاوت نسبت به گذشته در جایگاه «تنظیم‌گر تنظیم‌گران» فضای مجازی ایفای نقش می‌کند».
اما، بر اساس گزارش روزنامه فرهیختگان، کشوری با ارائه توضیحاتی درباره تصویب بخش هایی از طرح صیانت گفت:« آخرین نسخه طرح صیانت، یعنی نسخه ۹ بهمن، ماده دو و سه و چهارمش را به شورای عالی برای تصویب بردند و این قبلا اعلام شده بود و چیز جدیدی نیست. بازنگری و نظارت در فضای مجازی در شورا انجام می‌شود و الان فقط این را تصویب کردند.
تحولاتی در این زمینه انجام شده و بحث و بررسی شده و با قدری تغییرات تصویب شده است. این تحلیل من است و یک فکت است، منتها برخی عبارات پس و پیش شده است. حساسیت افکار عمومی روی پلتفرم‌ها و... بود و اینکه الان تصویب شده تنها سه ماده از طرح صیانت است و بخش‌های اصلی و مناقشه‌برانگیز طرح صیانت در آن وجود ندارد. چیزی که الان من می‌بینم و انعکاس نادرستی دارد این است که می‌گویند طرح صیانت تصویب شده است، درحالی‌که اینچنین نیست.
نماینده ادوار مجلس : مجلس به ماجرای تصویب طرح صیانت ورود نکند به خود هتک حرمت کرده است
این سه ماده از ۲۲ ماده طرح صیانت است که تصویب شده است. بخش تنظیم‌گری تغییر مهمی بود، البته این در کمیسیون عالی وجود داشت ولی اختیارات اعضا خیلی متفاوت بود، کار دیگری می‌کرد و الان کار دیگری انجام می‌شود و تنها اسم آن مشترک است. قبلا در این طرح بنا به تنظیم‌گری نبود، قرار بود اموری را سیاستگذاری کند و به شورای عالی بدهد تا شورای عالی تصویب کند.»
فیلترینگ گسترده در راه است؟
هرچند از نمایندگان مجلس تا وزرای دولت همگی با دور زدن فیلترینگ توئیتر در این اپلیکشن عضویب دارند و خبرهای مهم، افشاگری و استعفاهای خود را از این طریق به مردم اطلاع رسانی می کنند، اما، یکی از مهم ترین نگرانی ها درباره طرح صیانت همین مسئله فیلترینگ فضای مجازی است.
مسئولان فیلترینگ اپلیکیشن هایی مانند واتساپ، اینستاگرام و ... را بارها تکذیب کردند، اما، اظهارنظرهای آنان رنگ و بوی فیلترینگ می‌دهد. مانند، اظهارات سیدمحمد حسینی که در مراسم افتتاحیه نخستین کنفرانس بین‌المللی رسانه، ارتباطات و حکمرانی سایبری که با اشاره به اهمیت رسانه و فراگیری آن در دنیای امروز، گفت:« امروز رسانه فراتر از کتاب، سخنرانی، منبر و تریبون بوده و به فرد و زمان خاصی محدود نمی‌شود و همه می‌توانند از رسانه اجتماعی استفاده کرده و اثرگذار باشند. شایسته کشور نیست که بیرون از مرزهای کشور در خصوص صفحه‌های شخصی مردم در شبکه‌های اجتماعی تصمیم بگیرند و مثلاً اگر یادی از قهرمان ملی کشور خود کنند اینستاگرام صفحه آنها را مسدود کند.»
وی ادامه داد: «هیچ مانعی ندارد که اگر پلتفرم‌ها و شبکه‌های جهانی بخواهند در فضای سایبری ایران حضور داشته باشند اما باید در داخل ایران دفتر و نمایندگی داشته باشند و پاسخگو باشند تا اگر کسی بستر شبکه آنها را محل کلاهبرداری و یا تزاحم برای مردم قرار داد پاسخگو باشند. اکنون این اتفاق در بسیاری از کشورها از جمله ترکیه افتاده است.»
بر همین اساس، روزنامه فرهیختگان نیز درباره جزئیات تصویب شده طرح صیانت نوشت:« اگر یک بند در مصوبه اخیر فضای مجازی وجود داشته باشد که بیش از همه قسمت‌ها بوی اجرای صیانت بدهد، بند تصویب الزامات مدیریتی ترافیک داخلی و خارجی فضای مجازی کشور از سوی کمیسیون عالی تنظیم مقررات فضای مجازی کشور است. بندی که عملا امکان و اختیار قانونی اعمال سیاست خط‌مشی ترافیک و کاهش پهنای باند پلتفرم‌های مختلف را به این کمیسیون داده و دست اعضا را در محدود کردن دسترسی به شبکه‌های اجتماعی و پلتفرم‌هایی مثل اینستاگرام و واتساپ باز می‌گذارد.»
جلال رشیدی کوچی، عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها نیز در واکنش به مصوبه شورای عالی فضای مجازی که اختیارات گسترده‌ای به کمیسیون عالی تنظیم مقررات فضای مجازی داده شده، در گفتگویی با انتخاب بیان می‌کند که من همان موقع هم درباره این بند از طرح صیانت که یک کمیسیون عالی را تشکیل و اختیاراتی به این کمیسیون می‌داد، که حتی خود شورای عالی فضای مجازی هم قادر به نظارت بر تصمیم‌گیری‌های این کمیسیون نبود، انتقاد داشتم و هنوز هم این انتقاد پابرجاست. طراحان طرح صیانت در شورای عالی فضای مجازی هم حضور دارند و قاعدتا وقتی دیدند که در مجلس نمی‌توانند کار را پیش ببرند، آن را به شورای عالی فضای مجازی بردند ولی به صورت سیستماتیک و تعریف قانونی نمی‌توانیم اسمش را طرح صیانت بگذاریم.
وی درباره امکان اعتراض مردم و مجلس نسبت به این مصوبه، اظهار کرد: «مردم می‌توانند اعتراض کنند و راهش بسته نیست اما بعید می‌دانم مجلس بتواند در این بحث ورود کند؛ چون قانونگذاری نشده است. به عنوان مثال در بحث کنکور، مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی دارد قانونگذاری می‌کند و در آنجا مجلس ورود پیدا می‌کند ولی در موضوع مورد بحث ما، سیاستگذاری اتفاق افتاده است. یعنی همان برنامه و هدفی که از تشکیل این شوراها شکل گرفته است. بنابراین در این موضوع مجلس خیلی نمی‌تواند دخالت داشته باشد.
ابراهیم رئیسی در روزهای تبلیغات انتخاباتی، حضوری پررنگ در فضای مجازی داشت و برخی این حضور و تأکید او بر داشتن فالوور دومیلیون نفری را نشانه همراهی او با فضای مجازی و مخالفت با فیلترینگ برداشت کردند. همچنین او، در دی‌ماه سال ۱۴۰۰، در اولین واکنش به طرح صیانت وعده داد که «مردم نگران نباشند و مشکلات اینترنت حل می‌شود.»
با این حال و با تصویب بخش هایی از طرح جنجالی ضد اینترنت به نظر می رسد، او توجهی به مخالفت مردم و کارشناسان با تصویب این طرح ندارد و در این راه او مغلوب حامیان تندوری خود شده است.
۲۱۲۲۰
منبع: khabaronline-1671574