سفرهای استانی؛ پربهره یا کمبازده
با حضور رئیسجمهور در همه استانها و پایان دور اول سفرهای استانی، اکنون زمان مروری بر اثر این برنامهها در رفع مشکلات و یا رونق توسعه کشور رسیده است. دیدار با مردم در رویدادهای گوناگون از جمله سفرهای استانی بهخودیخود اقدامی مفید در جهت افزایش سرمایه اجتماعی ارزیابی میشود. اثرگذاری افزون بر این کارکرد به راهبرد کلان و برنامهریزی اجرایی دولتها باز میگردد. ارائه 20 تا 100 هزار نامه از سوی مردم در هر سفر استانی که بیشتر آنها در کنار درخواستهای بزرگ و کوچک، به شکایت از کمکاری یا تخلفات دستگاههای دولتی اختصاص دارد، نشان میدهد بخش بزرگی از مشکلات کشور ما ساختاری بوده و راهحلهای موردی و دستورهای مقطعی فارغ از نتیجه، اثری در شرایط بلندمدت آنها ندارد. افزون بر این رئیسجمهور و اعضای کابینه مجبور هستند برای حضور در هر استان وعدههای جدید یا وعده مسائل گذشته را بهصورت عمومی اعلام کنند. همین موضوع سبب افزایش انتظار مردم و در اکثر مواقع در هنگام اجرا سبب توقف در بنبست بودجه و امکانات خواهد شد. در سراسر کشور شاهد هستیم هنوز هزاران پروژه از دهههای گذشته نیمهتمام باقیمانده و اکنون هزینه استهلاک، حبس سرمایه و عدمالنفع آن از مزایای اجرای بهموقع بیشتر شده و برخی به فرض اتمام هم فاقد کارایی مطابق با شرایط روز هستند. در چنین شرایطی ضمن تایید و تاکید بر ارتباط مردمی بیواسطه، دوسویه و غیر سازمانیافته مردم با راس قوه مجریه و بیان دغدغهها، به نظر میرسد ازاینپس دولت باید به دنبال اصلاحات اساسی، موثر، همگرا و بلندمدت برای مهندسی برنامههای کلان و توسعه محور و بهموازات آن تامین حداقلهای لازم برای زندگی روزمره، آموزش و بهداشت عمومی باشد تا بتوان با امید بیشتری به آینده کشور نظر انداخت. همچنین با تحلیل پیامها، نامهها و خواستههای مردمی، برای اصلاح ساختارهای معیوب، فاسد و ضعیف بهصورت جدی و فوری برنامهریزی کرده و جلوی تکرار آن را بگیرد. جهتگیری پیگیری مطالبات روزمره مردم با ارسال نامه به رئیسجمهور نشانگر آن است که بخش زیادی از مردم در هزارتوی کاغذبازی، ناکارآمدی و فساد دستگاههای دولتی در ردههای گوناگون تا پیش از مقام ریاستجمهوری شخصی را نیافتهاند که با عمل به مسئولیت سازمانی خود گرهای از مشکلات گشوده باشد. چنین شرایطی بسیار بحرانی و تاسف برانگیز است. پیشنهاد میشود دور دوم سفرهای استانی بهصورت موضوعی و برای پیگیری موارد استخراج شده در دور نخست برنامهریزی شده و بهجای سفر فیزیکی، وزرا و مسئولان مرتبط در جلساتی حاضر شوند و برنامهریزی و اقدامهای عملی خود را برای بهبود شرایط آن استان اعلام کنند. در غیر این صورت سفرهای استانی در دولت سیزدهم هم به مجموعه تجربههای مشابه در دولتهای گذشته تشبیه شده و بهجای مفید بودن، کارنامه دستگاه اجرایی را ضعیف خواهد کرد.