جایگاه متزلزل مخبر در فرماندهی اقتصادی / محسن رضایی سکاندار می شود؟

«بنده اعلام کردم که من گرفتار حاشیه‌ها نخواهم شد؛ در دولت هم همین کار را خواهم کرد.» این جمله‌ای پر طمطراق بود که از زبان رئیس دولت سیزدهم بیان شد اما می‌شد حدس زد که این هم یکی از همان شعارهایی است که دیر یا زود عملی نشدنش عیان خواهد شد.

حالا رنگ باختن این وعده با حرف و حدیث‌ها و زمزمه‌ها از خیابان پاستور بیشتر از قبل خودنمایی می‌کند و آنچه مشهود است آتش اختلافی است که دامن دولت ابراهیم رئیسی را هم گرفته و تقریبا تمام تلاش‌ها برای سرپوش گذاشتن بر این اختلافات، ثمری در پی نداشته است.

ختلاف از کی و کجا؟

این روزها سر و صداها در ساختمان ریاست جمهوری آنقدر بالا رفته که تقریبا همه متوجه اختلافات شده اند اما این به معنی آن نیست که دعواها تازه شروع شده است. بهتر است بگویم از همان روزهای ابتدایی که دولت در گیر و دار معرفی کابینه‌اش بود این اختلافات شروع شد و از همان ابتدا هم یک نفر در صدر اخبار این اختلافات بود و آن کسی نیست به جز « محمد مخبر».

بعد از اعلام نتایج انتخابات و پیروزی ابراهیم رئیسی، دولت تازه‌کار در ادامه وعده‌هایش اعلام کرد هرچه سریع‌تر کابینه را معرفی می‌کند تا دولت به سرعت کارها را به پیش ببرد. چند روز بعد از تحلیف ارائه لیست وزرا با یک گره کوری مواجه شده بود که گفته می‌شد این گره به دست معاون اول رئیس جمهور یعنی محمد مخبر زده شد.

درواقع خبرها و پچ‌پچ‌های سیاسی حکایت از آن داشت که مخبر مقابل لیست کابینه ایستاده است تا وزرا به ویژه وزیر اقتصاد مطابق میل او معرفی شود؛ از همان‌جا بود که معاون اول رئیسی به عنوان یک "استخوان گلوگیر" در دولت سیزدهم شناخته شد.

جا برای دو فرمانده تنگ شد

ماجرای اختلافات دولت وقتی جدی‌تر شد که «محسن رضایی» به عنوان مشاور اقتصادی رئیس جمهور معرفی شد و حکم ابراهیم رئیسی به نام رضایی امضا شد. حالا دیگر ابروهای مخبر بیشتر در هم گره خورد و مدتی نگذشته بود که زمزمه‌ها بر سر اختلافات در تیم اقتصادی دولت بیشتر شد؛ اختلافاتی که دور از ذهن نبود به هر حال نه وزیر اقتصاد باب میل مخبر بود و نه مشاور اقتصادی.

محمدعلی ابطحی فعال سیاسی اصلاح‌طلب برای تحلیل این اختلافات در آن مقطع، از اصطلاح دو فرمانده در یک تیم استفاده کرده و گفته بود : «به هر حال همانطور که آقای رئیسی در مورد ترکیب تیم اقتصادی گفتند می خواستند با محوریت آقای مخبر باشد که البته رئیس بانک مرکزی بسیار تعیین کننده است. معتقدم حضور آقای محسن رضایی در تیم اقتصادی، ممکن است فضای تیم اقتصادی را دچار مشکل کند؛ این دو فرماندهی بودن در اقتصاد، کشور را با مشکل مواجه می کند امیدوارم در این مسئله به هم افزایی برسند اما معمولا با این وضعیت، خدا کند که یک بخش، مشکلات را به گردن بخش دیگری نیندازد.»

پیش‌بینی‌ها درباره سخت بودن حضور رضایی و مخبر در یک تیم درست از آب در آمد و گاه و بیگاه صحبت بر سر حذف محسن رضایی از تیم اقتصادی دولت به گوش می‌رسد مانند نامه عدم حضور محسن رضایی در کمیسیون اقتصادی دولت.

درواقع دوئلی که از همان روزهای اول بین محسن رضایی و محمد مخبر در دولت رئیسی به راه افتاده بود به جاهای حساس‌تری کشیده شد و در نهایت تا به امروز مشخص شده مخبر چنته پرزورتری دارد..

حلقه اختلاف گسترده‌تر از دو فرمانده

از آنجا که مهمترین وعده‌های دولت حول محور اقتصاد می‌چرخید امروز عملیاتی کردن این وعده ها به نوعی به یک موضوع حیثیتی برای دولت رئیسی تبدیل شده است و از همین جهت درگیری‌ها در تیم اقتصادی را می‌توان به وضوح مشاهده کرد. در همین راستا شاید یک طرف اختلاف یا بهتر بگوییم کفه سنگین آن متوجه اختلافات محسن رضایی و مخبر باشد اما این حلقه بزرگتر از این دو نفر است و حضور افراد دیگری مانند مسعود میرکاظمی رئیس سازمان برنامه و بودجه، خاندوزی وزیر اقتصاد و رستم قاسمی وزیر راه را نیز در این دایره ببینیم. و به قول حمید حسینی کارشناس اقتصادی مخبر، محسن رضایی، احسان خاندوزی و مسعود میرکاظمی لایه اول مسئولانی هستند که در این راستا خود را در جایگاه سیاستگذار می‌بینند. بنابراین با چنین نگاهی می‌شد پیش‌بینی کرد که دیر یا زود اختلافات به مرز حذف یکدیگر نیز برسد.

مخبر محبوب دیروز و مغضوب امروز

محمد مخبراز سال ۱۳۸۶ رئیس "ستاد اجرایی فرمان امام" بوده است. پیش‌تر او به عنوان معاون بازرگانی و حمل و نقل بنیاد مستضعفان و ریاست هیئت مدیره بانک سینا و نیز معاونت استانداری خوزستان فعالیت داشته است. اسم او در روزهای سخت کرونا بیشتر بر سر زبان‌ها افتاد چرا که وقتی کشور تشنه دریافت واکسن بود او وعده تولید ۵۰ میلیون واکسن را داد البته وعده‌ای که هرگز عملیاتی نشد و تولیدش بعد از واردات واکسن متوقف شد.

در میان انجماد سیاسی حاکم بر انتخابات ریاست جمهوری و پس از آن، پیروزی ابراهیم رئیسی نام مخبر بار دیگر بر س زبان‌ها افتاد آن هم به عنوان معاون اول رئیس جمهور؛ در آن مقطع جناح راست به دلیل این انتصاب سر از پا نمی‌شناختند و دست‌افشان به استقبال معاون اول دولت جدید رفتند اما حالا بعد از یکسال وقتی اختلافات با محوریت مخبر بیشتر شده است آه و فغان جماعت حامی نیز به آسمان بلند شده و حتی نسخه برای برکناری‌اش می‌پیچند.

یکی از افرادی که درباره حضور مخبر در دولت هشدار داده است محمدجواد کریمی قدوسی نماینده تندرو و اصولگرای مجلس است. او در توئیتی خطاب به رئیسی نوشت: «رییس جمهور محترم تاکید دارم بنابر مشاهدات عمومی جناب مخبر از توانایی لازم برای این جایگاه برخوردار نیست؛ ایشان برای حفظ فردایش هزینه; میکند و از قدرت مدیریت راهبردی تهی دست است و توانایی اقناع جامعه را ندارد. ماندن ایشان برای یکساعت هم ضرر است.»

به نظر می رسد آقای معاون اول نه تنها در دولت محور اختلاف شد بلکه در جریان اصولگرا هم هستند کسانی که دل خوشی از او ندارند و زودهنگام نسخه برکناری اش را پیچیده اند.

۲۱۲۲۰

منبع: khabaronline-1662209