به مناسبت سالروز درگذشت هانس کریستین اندرسون جوجه اردک زشت؛
داستان یک زندگی
رویداد ایران- زهرا آقایی
هانس کریستین اندرسن با نوشتن داستان‌های متعدد از جمله جوجه اردک زشت، شخصیت‌های متفاوتی را خلق کرد که نه‌تنها ذهن کودکان را تسخیر خودکرده است؛ بلکه تا پایان زندگی خاطره شخصیت‌های داستان‌های او از ذهن‌ها نخواهد رفت. گئورگ براندس به‌عنوان یکی از منتقدانش از او سؤال کرد آیا او روزی داستان زندگی خود را خواهد نوشت؟ وی هم جواب داد که من قبلا آن را نوشته‌ام؛ نام آن جوجه اردک زشت است. در داستان «جوجه اردک زشت « وقتی جوجه اردک چشم به روی جهان می‌گشاید، درک او از جهان تا لحظه‌ای که درمی‌یابد با دیگران تفاوت‌های زیادی دارد، دگرگون می‌شود. هانس کوشیده تا آرزوی شدن این موجود کوچک را با قلم خود برآورده سازد. این تغییر همراه با تغییر روند طبیعی زندگی جوجه اردک زشت است و برای خواننده بسیار منطقی به نظر می‌رسد. خواننده در مسیر خواندن این داستان همذات‌پنداری می‌کند و می‌آموزد که متفاوت بودن نشانه کمتر بودن نیست. هانس در روز سه‌شنبه 2 آوریل سال 1805 در شهر ادنسه در دانمارک به دنیا آمد. در دوران جوانی از هوش و قوه تخیل بسیار بالایی برخوردار بود و علاقه وافری به ادبیات و تئاتر داشت. در سال ۱۸۱۶ پدر را از دست داد. برای گذران زندگی به‌عنوان شاگرد نزد یک خیاط و یک بافنده مشغول به کار شد. پس از آن در یک کارخانه تولید سیگار شروع به کار کرد، اما همواره توسط یکی از همکارانش تحقیر می‌شد. در چهارده سالگی به کپنهاک رفت و در تئاتر مشغول به کار شد. به‌خاطر صدای زیبایش در تئاتر سلطنتی دانمارک استخدام شد، اما پس ازدست‌دادن صدایش، این کار را نیز از دست داد. یکی از همکارانش عقیده داشت که وی دارای قریحه شاعری است. همین مسئله باعث شد تا وقت خود را بر نوشتن متمرکز کند. با یادآوری مشکلات دوران کودکی و نوجوانی خویش و با استفاده از قالب قصه، سعی در به‌کارگیری شیوه‌هایی برای تأثیر بر کودکان، والدین و روابط انسانی و عاطفی جامعه بـا کودکان داشت. وی شخصیت‌ها و داستان‌های ماندگاری مانند پری دریایی کوچولو، بندانگشتی، جوجه اردک زشت، زندگی من، ملکه برفی، دخترک کبریت‌فروش و لباس جدید پادشاه را خلق کرد و بدین سبب لقب پدر ادبیات کودک را از آن خود کرد. جایزه هانس کریستین آندرسن که آن را جایزه نوبل کوچک هم می‌دانند، جایزه‌ای بین‌المللی است که هر دو سال یک‌بار به مؤلفان در زمینه ادبیات کودک تعلق می‌گیرد. این جایزه در دو گروه نویسندگان و تصویرگران اهدا می‌شود. تاکنون در ایران، هفت نفر در بخش‌های نویسندگی و تصویرگری نامزد نهایی این جایزه جهانی شده‌اند. از بین نامزدهای ایرانی تنها فرشید مثقالی، برنده جایزه در بخش تصویرگری شده و هوشنگ مرادی کرمانی مورد تشویق هیئت داوران قرار گرفت. همچنین فرهاد حسن‌زاده برنده لوح سپاس شده است.