حجاب و عفاف؛ از مفهوم تا دایره دربرگیری
خبرگزاری مهر، گروه جامعه؛ عفاف با کسر حرف اول از ریشه «عف» به معنی برخورداری از آنچه حلال نیست و خودداری از سخن یا عمل ناپسند یا به اصلاح دیگر واژه عربی است که با فرهنگ اسلامی و دینی وارد زبان فارسی شده است؛ عفاف را به معنای خود نگهداری و باز داشتن نفس انسانی از محرمات و خواهش‌های شهوانی دانسته اند. عفاف در قرآن کریم نیز به دو صورت «یستعفف» و «تعفف» در قرآن کریم و مجموعاً در چهار آیه مبارکه آمده است.
عفاف با توجه به متن آیات معانی گوناگون می‌پذیرد که می‌توان به سه صورت شامل؛ عفت به معنای خویشتن داری در اظهار نیاز و عفت به معنای خویشتن داری و خودداری از تصرف مال و در نهایت عفت به معنای پاک دامنی.
حجاب نیز به معنای پرده، حاجب، پوشیدن، پنهان کردن و منع از وصول است. حجاب پوششی است که از طریق واقع شدن در پشت پرده، تحقق می‌یابد. به کارگیری کلمه حجاب در خصوص پوشش زن اصطلاحی نسبتاً جدید است نه اینکه کلمه حجاب از ابتدا در رابطه با پوشش زن در مقابل نامحرم باشد و همچنین حجاب اسلامی عبارت است از حفظ حیای زن، اولاً با چشم فرو بستن از نگاه به نامحرم، ثانیاً پوشاندن اندام با چادر، پس حجاب درلغت به معنای مانع، پرده و پوشش آمده است ولی هر پوششی حجاب نیست بلکه آن پوششی حجاب نامیده می‌شود که از طریق پشت پرده واقع شدن صورت گیرد.
حجاب رسالت همیشگی انبیا
حجاب و عفاف همواره بخشی عمده از رسالت انبیا و اولیا، ادیان و علما بوده است زیرا حفظ حجاب و عفاف به حذف بسیاری از گناهان کمک می‌کند و رعایت حجاب اسلامی، به تهذیب و تزکیه نفس و ملکات نفسانی پرداخته و قرب الهی را نصیب انسان می‌کند. مسئله حجاب که یک دستور دینی است و از مسائل مهم جامعه ما است و با بسیاری از مسائلی پیوند خورده، دارای ابعاد سیاسی، اقتصادی و فرهنگی شده است.
حجاب و عفاف به صورت متقابل و دو سویه بر یکدیگر اثر گذار و از همدیگر اثر پذیرند؛ از یک طرف عفاف و تسلط بر غریزه خود آثاری دارد که متناسب با عفت در هر ساحت و عرصه‌ای در رفتار، گفتار و تعامل اجتماعی فرد عفیف پدیدار می‌شود.
قرآن کریم آنجا که مؤمنان را به حجاب رفتاری غض بصر فرا می‌خواند و آنجا که دستور می‌دهد تا از پشت پرده با همسران پیامبر (ص) سخن بگویند آثار خلقی و نفسانی چنان رفتاری را در هر دو مورد باز می‌گوید در مورد نخست تزکیه را کارکرد و اثر فروبستن چشم و برآیند حجاب رفتاری می‌داند در مورد دوم قلمروی بیشتری برای عفاف یاد می‌کند و حفظ حجاب در هنگام معاشرت مردان و زنان نامحرم را مایه پیدایش و یا افزایش طهارت و پاکی قلب برای هر دو سوی تعامل و معاشرت ارزیابی می‌کند بنابراین حجاب و عفاف هر یک بر پیدایی و تداوم دیگری اثر گذارند.
بی شک یکی از شایع‌ترین شبه قضاوت‌هایی که در عرصه فرهنگ عمومی از سوی عوام و خواص صورت می‌گیرد به موضوع وضعیت پوشش و آرایش زنان و مردان مربوط می‌شود.
حجاب مختص زنان نیست
اهمیت حجاب و پوشش اسلامی تا جایی است که خداوند متعال در بسیاری از سوره‌های قرآن از آن به عنوان یک ضرورت یاد می‌کند و آن را حافظ انسان در برابر بسیاری از بیماری‌های جسمی و روانی می‌داند از نظر اسلام حجاب فقط اختصاص به زن ندارد بلکه نوعی پرده است که در روابط میان زن و مرد وجود دارد.
حجاب و عفاف به عنوان یکی از آموزه‌های حیات بخش قرآن کریم سنت نورانی رسول رب العالمین و خاندان مطهر صلوات االله علیه و علیهم اجمعین در فرهنگ ملی و اسلامی ما از جایگاه رفیعی برخوردار است. استقرار بسیاری از شئونات اسلامی در حیات فردی و اجتماعی انسان در سایه حاکمیت فرهنگ عفاف و حجاب امکان پذیر است.
امنیت و سلامت جامعه در گروه عفاف و حجاب
تنها با وجود عفاف و حجاب اسلامی در بستر روابط اجتماعی است که می‌توان انتظار داشت جامعه از امنیت و سلامت کافی برای برقرای اخلاق الهی و رشد و شکوفایی فضائل انسانی برخوردار شود. ایجاد جامعه های برخوردار از محیط امن و سالم که محل حضور گوهر انسانیت انسان اعم از زن و مرد و حریم آرام سیر انسان به سوی هدف متعالی خلقت خویش و نیل به تکامل و قرب الهی باشد تنها در سایه حجاب و عفاف اجتماعی میسر خواهد بود.
بر مبنای تعالیم دین مبین اسلام عفاف و حجاب دستور مؤکدی برای زنان و مردان است تا با تعدیل عواطف و تمایلات و ایجاد مصونیت حضور فعال در اجتماع را فارغ از نگاه جنسیتی و بر مبنای برابری بین زن و مرد در کسب دانش و فضائل و بهره وری از توانمندی‌ها نهادینه کند.
منبع: mehrnews-5540387