روایت عکسی که انسان را به ژرفای کیهان برد
سفر به دیگرسو + پادکست
تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) دروازههای جدیدی روی به سوی دانش و شناخت شکوه آفرینش گشود.
در هزاران سال گذشته، آسمان همواره از بزرگترین جاذبههای انسان و سرشار از رمز و رازهای حل نشده بوده است. دانشمندان بزرگ گامهای موثری در راه ورود به اعماق دانش در ابعاد بیکران فضا برداشتهاند. اما با انتشار نخستین تصویر تلسکوپ جیمزوب، فصل جدیدی در تاریخ کاوش آسمان آغاز شد. در این عکس که به روایت ناسا تنها بخشی به اندازه یک دانه شن از آسمان را پوشش داده، دستهای از کهکشانها در گوشهای از آسمان نمایش داده شده است. کهکشانهایی که با فناوری رصد فروسرخ ثبت و سپس به تصویر مشابه عکس تبدیل شدهاند. جای آلبرت انیشتین در این روزها خالی است که اعوجاج آشکار و پراکنش تصاویر کهکشانهای دورتر در مرکز عکس را که ناشی از گرانش زیاد کهکشانهای نزدیک است به چشم ببیند. استفان هاوکینگ از دیدن نقطهای نورانی از عمق 13 میلیارد سال نوری کیهان با فاصلهای نزدیک به تصاویر مهبانگ به وجد میآمد. از عدد و فاصلههایی سخن میگوییم که بینهایت بزرگ هستند و اکنون که در دسترس دانش بشر قرار گرفتهاند. گویی ما را بهسوی دیگر جهان از فاصلهای نزدیکتر نشانی میدهند. تصاویری که رصد شده بین 6/4 تا 13 میلیارد سال نوری را طی کرده و به بازتابنده 25 مترمربعی جیمزوب رسیدهاند. چهبسا بخش زیادی از این کهکشانها میلیاردها سال پیش از بین رفته باشند و ما جاودانگی آنها را با دیدن نوری از میان آسمان تثبیت کردهایم. این عکس که از خوشه کهکشانی 0723 SMACS ثبت شده و معروف به نخستین میدان عمیق است در روز دوشنبه رونمایی شد. این قاب دقیقترین نمای جهان اولیه را تا به امروز در دسترس انسان قرار داده است. هزاران کهکشان از جمله کمنورترین جرمهای مشاهده شده در طیف فروسرخ برای نخستینبار در دید بشر نمایان شدهاند. برای ثبت این عکس ترکیبی از فریمها در طول موجهای گوناگون برای 5/12 ساعت ثبت شدهاند. روشی برای رسیدن به عمق در طول موجهای فروسرخ و بارها دقیقتر از عمیقترین میدانهای تلسکوپ فضایی هابل که ثبت آن هفتهها به درازا میکشید.
تلسکوپ جیمز وب برترین رصدخانه علوم فضایی جهان به دنیاهای دوردست خواهد نگریست و فرآیند زایش کیهان را بررسی خواهد کرد. وب یک برنامه بینالمللی است که توسط ناسا با شرکای خود، ESA (آژانس فضایی اروپا) و CSA (آژانس فضایی کانادا) هدایت میشود و رصد عمق 5/13 میلیارد سال نوری را هدفگذاری کرده است. انتشار این عکسها آغاز روند 10 ساله کار علمی با بزرگترین و قدرتمندترین چشمی است که به آسمان مینگرد. جهان در انتظار تصاویر جدید این تلسکوپ خواهد ماند. تصاویری که بال پرواز اندیشه و دانش بشر در کاوش رمز و راز آفرینش خواهد بود.