صدام‌ حسین از واکنش شدید ایالات متحده نسبت به تهاجمش به کویت شگفت زده شد. دولت‌های ریگان و بوش پدر طی جنگ طولانی صدام علیه ایران‌ کمک‌های اساسی به او کرده بودند چرا که واشنگتن هنوز ایران را تهدید اصلی خاورمیانه می‌دانست.

کمک دو میلیارد دلاری آمریکا به صدام

حتی پس از پایان جنگ عراق و ایران در سال ۱۹۸۸؛ صدام دومیلیارد دلار کمک از ایالات متحده دریافت کرد تا در ظاهر برای خرید محصولات کشاورزی از آمریکا خرج کند، هر چند برخی در واشنگتن می‌دانستند که او این پول را صرف برنامه تسلیحاتی جاه طلبانه خود از جمله گازهای شیمیایی سمی کرده است.

توجیه جنگ عراق با کویت برای مردم آمریکا با عبارت آشنای «جنگ شر علیه خیر» که دستگاه سیاست خارجه آمریکا اغلب با آن اظهار نظر می‌کرد برای بوش کار آسانی نبود. حکومت صدام یک دیکتاتوری بی‌رحم و هولناک بود اما امیرنشین کویت هم دموکرات نبود.

وضعیت کویت

هیجده خانواده و از جمله خانواده امیر کویت؛ نود میلیارد از یکصدمیلیارد دلار درآمد نفتی که این کشور در بانک‌های غربی سرمایه گذاری کرده بود تحت کنترل خود داشتند.

فقط یک چهارم جمعیت این کشور شهروند کویت بودند که عموما مشاغل را به مابقی جمعیت این کشور که کارگران مهاجر ( آن هم با دستمزدهای اندک) بودند واگذار کرده بودند. از میان جمعیت این کشور فقط شصت هزار نفر از مردان حق رای داشتند که با انحلال پارلمان جنجالی توسط امیر کویت این حق هم بلاتکلیف بود.

دلیل نزاع عراق و کویت

اعتراض صدام علیه کویت هم چندان دور از حقیقت نبود. مرز میان کویت و عراق را کارگزاران استعماری بریتانیایی در سال ۱۹۲۰ بر روی یک نقشه کشیده بودند. آنها این مرز را از جایی در یک میدان نفتی عبور داده بودند که بنا به ادعای صدام، کویت از آنجا مخفیانه نفت می کشید.

از نگاه عراق اتفاق بدتر این بود که کویت تمامی نفت خود را به قیمتی زیر قیمتی که اوپک - که هم دو کشور عضو آن بودند - در بازارهای جهانی می فروخت تا نظر مساعد دولت‌های غربی را جلب کند.

سفیر عراق آمریکا را در جریان حمله به کویت قرار داده بود

اقتصاد عراق به شدت وابسته به نفت بود. صدام محاسبه کرده بود در ازای هر یک دلاری که از قیمت نفت اوپک کاسته شود یک میلیارد دلار از درآمد نفتی عراق کم می شود. بنابراین عراق فاقد انگیزه لازم برای تسخیر خاک همسایه کوچکش نبود. به ویژه اینکه صدام قبل از حمله اقدام نظامی خود در ملاقاتی شخصی با سفیر آمریکا در عراق، حمله نظامی قریب الوقوع خود به کویت را به اطلاع او رساند و با هیچ اعتراضی از سوی او روبرو نشد.

بیشتر بخوانید :

بزرگراه موسوم به مرگ. طی حملهٔ جنگنده‌های آمریکا و کانادا در ۲ روز پیاپی به نیروهای عراقی در حال عقب‌نشینی از کویت در این بزرگراه، صدها خودرو نابود و بیش از ۱۰هزار عراقی کشته شدند

تلفات و خسارت طرف عراقی اما هولناک بود. ۱۷۵ هزار سرباز ارتش عراق دستگیر و گفته شد حدود ۱۰۰ هزار نفر از آنها کشته شدند. بسیاری از زیر ساخت‌های عراق نیز نابود گشت.

هرچند افکار عمومی انتظار داشت نیروهای متحد تا بغداد پیش رفته و صدام را سرنگون کنند اما بوش تصمیم به آتش‌بس گرفت. صدام هم ضمن عقب‌نشینی کامل از کویت، سلاح‌های شیمیایی و ... خود را نیز تحویل داد. آمریکا نیز از سرنگونی دولت عراق خودداری کرد.

۲۱۲۲۰

منبع: khabaronline-1649820