آذربایجان شرقی| ورود آذربایجان شرقی به عرصه تولید پسته
به گزارش مهر، نتایج تحقیق نشان داد که از کل مساحت این استان حدود ۲۵ درصد کاملا مناسب، ۲۷ درصد نسبتا مناسب و ۴/۴۸ درصد نیز کاملا نامناسب جهت کاشت پسته است؛ با کشت محصولاتی که نیاز آبی کمی دارند ضمن تداوم تولید، از بروز خطرات زیست‌محیطی جلوگیری می‌شود. تولید بیش از ۸۵ درصد از پسته استان آذربایجان شرقی در سال ۱۳۹۲ در اراضی حاشیه دریاچه ارومیه محقق شد، این طرح باهدف جلوگیری هر چه بیشتر از وقوع فاجعه زیست‌محیطی در حاشیه دریاچه ارومیه و حمایت مستقیم از بهره‌برداران بخش کشاورزی در این مناطق اجرا شد. پسته رقم بادامی در استان آذربایجان شرقی به‌عنوان پایه‌ای سازگار انتخاب شد و ارقام تجاری نظیر اوحدی، احمد آقایی و اکبری و سازگار با شرایط اقلیمی استان به‌عنوان تاج پیوند می‌شوند، باغداران شهرستان‌های مرند و اسکو در تولید پسته موفق ظاهرشده‌اند؛ شهرستان‌های آذرشهر، تبریز، ایلخچی و جلفا از عمده مراکز تولید این محصول در استان به شمار می‌روند.
باغات پسته در شمالغرب کشور توسعه پیدا می‌کند
معاون امور باغبانی وزارت جهاد کشاورزی توسعه باغات پسته در شمالغرب کشور را از برنامه‌های معاونت باغبانی وزارت جهاد کشاورزی دانست و گفت: با انجام برنامه‌های اصلاحی، باغات تولید پسته در کشور تا ۲ برابر قابل‌افزایش است. محمدعلی طهماسبی با بیان اینکه بیش از نیمی از سطح کشت پسته ایران در یک استان خشک و شورکرمان واقع‌شده است، تصریح کرد: نزدیک به ۴۴۰ هزار هکتار سطح زیر کشت که شامل ۸۱ درصد سطح زیر کشت باغات می‌شود در ۱۲ استان متمرکزشده که عمده سطح کشت‌شده مناطق از کیفیت آب‌وخاک خوبی برخوردار نبوده و منجر به کاهش عملکرد پسته ایران می‌شود. به گفته معاون امور باغبانی وزیر جهاد کشاورزی بروز خشکسالی های پیاپی و تغییرات اقلیمی در سال‌های اخیر ضمن تأثیر منفی در توسعه کمی و کیفی پسته، کشت و توسعه سایر محصولات باغبانی را با محدودیت بیشتری مواجه ساخته و با توجه به اقلیم این مناطق پسته یکی از گونه‌های مقاوم در شرایط سخت است. او از رشد ۷۳ درصدی تولید پسته در ایران خبر داد و خاطرنشان کرد: تولید پسته در کشور از ۱۶۵ هزار تن در سال ۱۳۸۷ به ۲۸۷ هزار تن در سال ۱۳۹۶ رسید. طهماسبی با تشریح تقسیم‌بندی‌های کست پسته در ایران عنوان کرد: کرمان، خراسان و یزد از استان‌های قدیمی و پیشرو در کشت پسته هستند و پس‌ازآن استان‌های میانه‌رو مانند قزوین، مرکزی و قم قرارگرفته‌اند و در تقسیم‌بندی آخر استان‌های جدیدالورود مانند آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی، زنجان، اردبیل، لرستان، همدان، کردستان، کرمانشاه، خراسان شمالی و ایلام قرار دارند.
راه‌اندازی اولین ترمینال فرآوری پسته در یامچی
برداشت پسته در یامچی از اوایل شهریور آغاز می‌شود و تا اواسط مهر ادامه می‌یابد، این منطقه در سال‌های اخیر به قطب پسته استان آذربایجان شرقی تبدیل‌شده است. این محصول باارزش همانند بسیاری از محصولات کشورمان با مشکل بسته‌بندی مدرن و مشتری‌پسند، روبه‌روست که این معضل، در تولید و عرضه پسته یامچی نیز قابل‌مشاهده است و بخشی از دسترنج باغداران بدین ترتیب در حاشیه بازار عاید دلالان می‌شود. خام فروشی و نبود صنایع تکمیلی و بسته‌بندی پسته، یکی از کمبودهای توسعه محصول پسته در شهرستان مرند است، طرح فرآوری و بسته‌بندی این محصول باید در منطقه یامچی در اولویت قرار بگیرد تا این محصول ویژه، به قیمت واقعی خود به فروش برسد. مساحت کل باغات بارده و غیر بارده پسته در شهرستان مرند حدود ۳۳۵ هکتار است که از این مقدار حدود ۱۲۵ هکتار بارده و ۲۱۰ هکتار غیر بارده و حدود ۷۰ درصد یعنی ۲۳۰ هکتار در بخش یامچی قرار دارد. مدیر جهاد کشاورزی شهرستان مرند اظهار داشت: پیش‌بینی تولید شهرستان مرند در سال جاری حدود ۱۰۲ تن است که عملکرد آن در هر هکتار ۸۵۰ کیلوگرم خواهد بود. او ارقام غالب کاشته شده در شهرستان مرند را اکبری، احمد آقایی، کرامتی، کله قوچی و اوحدی دانست که از مرغوبیت و بازارپسندی خوبی برخوردارند. رحمانی همچنین با بیان اینکه در سال‌های گذشته با توجه به تولید کم پسته در شهرستان این محصول به‌صورت کم و تازه خوری به بازار عرضه می‌شد، گفت: اما با توجه به افزایش کشت و تولید محصول، بازار کشش خرید پسته به‌صورت تازه خوری و تر را ندارد و بیشتر باغداران پسته عادت به فروش پسته تر را دارند که فروش این محصول را در بازار با مشکل مواجه کرده است. او از راه‌اندازی واحد فرآوری پسته در یامچی خبر داد و اذعان داشت: یک سرمایه‌گذار که خود نیز دارای باغ پسته در یامچی است، اقدام به راه‌اندازی واحد فرآوری پسته کرده که می‌تواند در هر ساعت حدود یک‌تن پسته تر را فرآوری، سورتینگ و درجه‌بندی کند. رحمانی اظهار داشت: با توجه به ظرفیت‌های فراوان کشاورزی در بخش یامچی، باید زمینه ورود سرمایه‌گذاران صنایع تبدیلی به کسب‌وکارهای جدید فراهم شود و راه‌اندازی این واحد نقش بسزایی در جلوگیری از فعالیت دلالان پسته و افزایش درآمد باغداران خواهد داشت. به گفته مدیر جهاد کشاورزی شهرستان مرند راه‌اندازی ترمینال ضبط پسته باهدف حذف دلالان نقطه عطفی در خرید عادلانه پسته از کشاورز بوده و برای رفع برخی مشکلات باغداران و جلوگیری از سرگردانی آنان بهترین مزیت است.
کاهش ۱۵ درصدی برداشت پسته از باغات مرند
کشت پسته و توسعه سریع باغات در شهرستان مرند با توجه به نگاه جدید در بخش کشاورزی و بحث توجه به کشت گیاهان کم آب بر در چند سال گذشته و در یک دهه اخیر موردتوجه ویژه کشاورزان قرارگرفته است، به‌طوری‌که در یک دهه شهرستان مرند به‌عنوان یک‌قطب تولید پسته در شمالغرب کشور تبدیل شد.
بخشدار یامچی مرند با اشاره به آغاز برداشت پسته از باغات این شهر گفت: امسال برداشت پسته به دلیل نوسانات دمایی و بارش تگرگ کاهش ۱۵ درصدی دارد. بهرام ملکی با اشاره به اینکه سال گذشته حدود ۹۰ تن پسته از ۲۹۰ هکتار این شهرستان برداشت شد، افزود: یامچی، قطب تولید پسته در شمال غرب کشور است و ضرورت دارد برای جلوگیری از خسارت ناشی از شرایط جوی، سیستم ضد تگرگ در باغ‌های پسته این منطقه تعبیه شود. او اظهار داشت: طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته قرار است با همکاری مدیریت جهاد کشاورزی مرند و کشاورزان، سامانه ضد تگرگ جهت جلوگیری از خسارات احتمالی در چند نقطه از باغات شهر مستقر شود. بخشدار یامچی با اشاره به کیفیت بالای پسته منطقه یامچی به دلیل شرایط خاص جغرافیایی خاطرنشان کرد: نبود صنایع تکمیلی و مرکز فرآوری پسته، ازجمله مشکلات موجود در این حوزه است که موجب شده پسته تولیدی در یامچی با برند و نام‌های دیگر در بازارهای داخلی و خارجی به فروش برسد. ملکی اضافه کرد: البته با پیگیری‌های مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان، مقدمات راه‌اندازی مرکز فرآوری پسته در یامچی انجام‌شده و در آینده صنایع تبدیلی و تکمیلی در این منطقه ایجاد خواهد شد. او گفت: راه‌اندازی مرکز فرآوری پسته در شهرستان باعث می‌شود باغداران علاوه بر عرضه محصول خود به‌صورت نوبرانه و تازه خوری، به‌صورت خشکبار نیز به بازارهای داخلی و خارجی صادر کنند. بخشدار یامچی با اشاره به میزان اشتغال‌زایی پسته در شهرستان مرند اذعان داشت: هم‌اکنون حدود هزار نفر به‌صورت مستقیم در زمینه تولید پسته در یامچی مشغول به کار هستند که امیدواریم با توسعه باغات، شاهد ایجاد شغل‌های جدید در این حوزه باشیم.