روز جهانی لکنت زبان در تقویم 1403؛ تاریخچه، دلایل و درمان
روز جهانی توجه به لکنت زبان (World Stuttering Day) 22 اکتبر 2024 در نظر گرفته شده که در تقویم سال 1403 برابر با روز سه شنهب 1 ابان است.
تاریخچه روز جهانی لکنت زبان
سی ام مهرماه برابر با بیست و دوم اکتبر، از سال ۱۹۹۸ به عنوان روز جهانی توجه به لکنت زبان نامگذاری شده است. هدف از این نامگذاری، افزایش آگاهی عمومی نسبت به ناروانی گفتار است. میلیون ها نفر در سراسر دنیا از این اختلال گفتاری رنج می برند. در آلمان ۸۰۰ هزار نفر دارای لکنت زبان هستند. لکنت زبان ۹۰ درصد قبل از شش سالگی آغاز می‌شود و پدیده خاص دوران کودکی است که بر اثر عدم هماهنگی کار سمت چپ و راست مغز به وجود می‌آید که احتمالا دلایل ژنتیک دارد.
روز جهانی آگاهی از لکنت که در سال 1998 تاسیس شده است ، توجه میلیون ها انسان در سراسر جهان را که با این اختلال ارتباطی خاص زندگی می کنند ، جلب می کند. معمولاً وقتی افراد به لکنت اشاره می کنند ، تکرار یک کلمه خاص را تصور می کنند. لکنت به اشکال دیگر از جمله طویل شدن مصوت یا هجا وجود دارد. این حالت نیز متغیر است ، به این معنی که شدت لکنت متناقض است. بعضی روزها ممکن است فرد فقط چند بار لکنت داشته باشد در حالیکه بعضی دیگر ممکن است لکنت در بیشتر تعاملات آنها تأثیر بگذارد.
لکنت بیش از آنکه افراد بتوانند فعل و انفعالات خود را در این بیماری ثبت کنند وجود داشته است ، اما عدم درک کافی از این اختلال منجر به سالها درمان ناعادلانه شده است. قسمت هایی از کتاب مقدس نوشته شده است که نشان می دهد موسی با یک لکنت صحبت کرده است. کلاودیوس که بعداً به یک امپراتور روم بدل خواهد شد ، در ابتدا طفره رفته و از کارهای دولتی کنار گذاشته شد ، زیرا مردم معتقد بودند که لکنت زبان نشانه عدم هوش است.
در قرن 19 اروپا ، جراحی برای افراد مبتلا به اختلال گفتاری توصیه می شد. جراحان برای برداشتن یک گوه مثلثی از پشت زبان و همچنین برش اعصاب و عضلات گردن و لبها ، از قیچی استفاده می کنند. جراحان دیگر تمرین کوتاه کردن توفال یا برداشتن لوزه ها را انجام دادند. بعداً این روشها کنار گذاشته شد زیرا بیماران خونریزی زیادی داشتند و کسانی که زنده مانده بودند هنوز لکنت زبان داشتند.
اگرچه اکنون فهمیده شده است که لکنت یک اختلال عصبی است که می تواند از نظر رشد باشد (در کودکی بدست آید) یا اکتسابی باشد (در بزرگسالی به دلیل ضربه یا سو مصرف مواد مخدر ایجاد شود) ، اما هنوز یک هوای ننگ وجود دارد که کسانی را که با آن زندگی می کنند دنبال می کند . در این روز جهانی آگاهی از لکنت ، وقت بگذارید و درمورد 1٪ از انسانیت آسیب دیده و آنچه می توانید برای کمک به دیگران درمورد شرایط یاد بگیرید یاد بگیرید.
لکنت زبان
به اختلال در روانی گفتار و الگوی زمانی طبیعی آن که سخن گفتن را دشوار می‌سازد لُکنَتِ زبان (Tongue tie) گفته می‌شود.
لکنت زبان عمدتاً و بطور کلی جز در موارد استثنایی در دوران خردسالی آغاز شده و یک پدیده خاص دوران کودکی است. معمولاً از سنین ۲ تا ۴ سالگی شروع می‌شود. لکنت زبان از مهم‌ترین و متداولترین اختلالات تکلمی است. در سنین ۶ تا ۷ سالگی نیز که مصادف با زمان آغاز مدرسه‌است به لحاظ ویژگیهای عاطفی و سازگاری اجتماعی خاص این دوره موقعیت مناسبی است برای بروز لکنت زبان در میان کودکانی که بیشتر مستعد چنین اختلالی هستند. گاهی از موارد در دوران بلوغ نیز افرادی که قبلاً به نحوی لکنت زبان داشته‌اند دچار لکنت زبان می‌شوند.
کلمات ، هجا ها یا صداهای مکرر همراه با اختلال در سرعت عادی گفتار ، لکنت زبان را مشخص می کند. تکرار ، طولانی شدن و توقف سه رفتار اصلی در لکنت زبان را تشکیل می دهند.
استرس ناشی از لکنت زبان ممکن است به رفتارهای ثانویه منجر شود ، مانند:
- علائم جسمی مانند لرزش لب ها ، پلک زدن چشم و تنش در صورت یا قسمت بالای بدن
- سرخوردگی یا اجتناب از ارتباط چهره به چهره
- مکث قبل از شروع صحبت
- تغییر ترتیب یا جایگزینی کلمات در جمله
- مکث ناگهانی یا تردید قبل از شروع گفتگو
- مشکل در شروع یک جمله یا تلفظ صداهای خاص
علل لکنت زبان
لکنت زبان نمی‌تواند علت واحدی داشته باشد. بلکه همواره معلول علت بدنی، عاطفی، اجتماعی و یا ترکیب این عوامل است. بسیاری از افرادی که لکنت زبان دارند دچار بعضی از ناراحتیهای عصبی و ناسازگاری‌های اجتماعی هستند. اما تشخیص اینکه آیا اینگونه ناراحتیهای روانی علت لکنت زبان است و یا لکنت خود حاصل حالات و فشارهای ناشی از اختلالات روانی است، بسیار مشکل است. در بعضی از مواقع لکنت زبان ممکن است حاصل نارساییها و اختلالات دستگاه عصبی باشد و یا در مواردی نیز لکنت زبان از زمان کودکی در اثر بعضی ناهنجاریهای خفیف فیزیولوژیکی پدید می‌آید.
انواع لکنت زبان
لکنت زبان به دو دسته: لکنت کلونیک یا حالت تکراری در بیان کلمه و لکنت تونیک یا توقف در تلفظ تقسیم می‌شود.
اختلال گفتاری لکنت زبان بر دو قسم است؛ لکنت زبان تکاملی (developmental) و عصب‌زا (neurogenic). لکنت زبان تکاملی رایج ترین نوع لکنت زبان است که هم زمان با مرحله زبان باز کردن و یاد گرفتن مهارت‌های زبانی در کودکان اتفاق می‌افتد. لکنت زبان عصب‌زا ممکن است در پی بروز سکته مغزی، ضربه به سر و دیگر انواع صدمات مغزی در فرد ایجاد شود.
درمان لکنت
درمان لکنت بر اساس سن و اهداف ارتباطی فرد متفاوت است. یک آسیب شناس گفتار زبان (SLP) می تواند به شما کمک کند روش های درمانی را که ممکن است برای شما یا فرزند شما بهتر باشد پیدا کنید. گروه های پشتیبانی برای لکنت نیز می توانند به شما کمک کنند.
در اینجا برخی از روش های درمانی موجود برای بحث با گفتار درمانگر آورده شده است:
- درمان برای کودکان: درمان زود هنگام با کمک یک متخصص می تواند برای جلوگیری از لکنت طولانی مدت بسیار مفید باشد. والدین یا سرپرست می توانند با صبر و حوصله هنگام برقراری ارتباط با کودک ، گوش دادن با دقت به جای قطع صحبت او و نیز بررسی روند پیشرفت و احساسات کودک به او کمک کنند.
- لکنت درمانی: تکنیک های تنفس ، روش های آرام سازی ، یادگیری صحبت کردن آرام تر و بررسی مسائل اضطرابی از جمله تکنیک هایی هستند که گفتار درمانگر می تواند هم در کودکان و هم در بزرگسالان از آنها استفاده کند.
- داروها: هنوز هیچ دارویی برای لکنت زبان مورد تأیید FDA نمی باشد ، اما برخی از داروهایی که برای مشکلات دیگر استفاده می شوند، ممکن است برای لکنت زبان نیز استفاده شوند. به طور خاص در مورد هرگونه عارضه جانبی با پزشک یا گفتار درمانگر خود مشورت کنید.
- دستگاه های پزشکی: محققان در جستجوی تجهیزات پزشکی هستند که بتوانند به روان صحبت کردن کمک کنند ، مانند دستگاه هایی که می توانند در گوش قرار بگیرند یا از تحریک مغز برای کمک به ارتباطات استفاده کنند. در این زمینه تحقیق بیشتری مورد نیاز است.