قرص اکسی کدون چیست؟ موارد و نحوه مصرف، عوارض جانبی و تداخل
اکسی کدون برای چیست؟ از قرص فاروکسی 5 اکسی کدون برای چه استفاده می شود و مقدار، نحوه، موارد مصرف و احتیاط آن چه است؟ به همه این پرسش ها در ادامه پاسخ داده ایم.
اکسی کدون (Oxycodone) مسکنی نیمه صنعتی است و از آن به عنوان آرامبخش برای دردهای شدید استفاده میشود و به صورت کلی از آن برای تسکین دردهای مزمن تجویز و استفاده می شود.
عملکرد اکسی کدون عملکردی همچون هروئین و دیگر مخدرها مانند مرفین دارند و به صورت عمده از تریاک استخراج می شود و به همین دلیل باعث ایجاد حالت سرخوشی و به اصطلاح نشئگی در مصرف کننده می شود و به این دلیل ممکن است بسیاری از بیماران اقدام به مصرف خودسرانه و خارج ازدستور پزشک کنند که در این زمان فرد به مصرف اکسی کدون وابسته شده و به آن اعتیاد پیدا می کند و فرد باید برای ترک اکسی کدون به کلینیک ترک اعتیاد مراجعه کند.
اکسی‌کدون دارویی مسکن است که برای کاهش دردهای متوسط و زیاد تجویز می شود. این دارو به تنهایی و در ترکیب با سایر داروهای مسکن مانند استامینوفن استفاده می شود.
مشخصات قرص اکسی کدون
• نام دارو: اکسی کدون
• نام لاتین: Oxycodone
• نام تجاری: Roxicodone, OxyContin, Oxecta, OxyIR, Endone
• رده دارویی: ضد دردهای نارکوتیک یا مخدر
• اشکال دارویی: قرص
• فروش دارو: با نسخه
موارد مصرف اکسی کدون
اکسی کودون، یک مشتق فنانترن و یک ضد درد مخدر است .
به صورت خوراکی یا زیر جلدی یا داخل وریدی برای تسکین دردهای متوسط تا شدید مصرف می شود.
به صورت خوراکی یا زیر جلدی یا داخل وریدی برای تسکین دردهای متوسط تا شدید مصرف می شود.
مکانیسم اثر اکسی کدون
آگونیست مخدر ضد درد گیرنده های اپیات؛ با مهار انتقال صعودی سیگنال های درد موجب تغییر ادراک و پاسخ به درد می گردد و تولید بی دردی، سرکوب تنفسی و خواب آلودگی می گردد.
فارماکوکینتیک اکسی کدون
از طریق دستگاه گوارشی جذب می شود. به به طور عمده به نورکسی کدئین و به میزان کمتر به اکسی مورفین متابولیزه می شود و هر دو این متابولیتها گلوکورنیزه شده و با داروی تغییر نکرده در ادرار ترشح می شوند. نیمه عمر دفع آن از خون 2 تا 4 ساعت است و در شیر توزیع می شود.
منع مصرف اکسی کدون
- واکنش های حساسیتی
- شوک آنافیلاکسی
- کنترل آسم برونشیال
- سرکوب تنفسی قابل توجه
- انسداد گوارشی
- فلج روده ای
- آسم برونشیال حاد یا شدید
داروی انتاکاپون چیست؟ نحوه مصرف، عوارض و تداخلات دارویی آن
قرص متوکلوپرامید چیست؟ موارد مصرف برای دزهای 5 و 10 میلی گرم
مقدار و نحوه مصرف قرص اکسی کدون
مقدار، نوع و توالی زمانی داروهایی که مصرف می کنید به موارد زیر بستگی دارد:
- سن بیمار
- نوع و شدت بیماری تحت درمان
- نحوه واکنش به اولین مقدار مصرفی دارو
- سایر شرایط پزشکی بیمار
دوز متداول بزرگسال برای درد مزمن
- اولیه: انتشار فوری (IR) : پنج میلی گرم به ۱۵ میلی گرم خوراکی هر ۴ تا ۶ ساعت
- انتشار کنترل شده (CR): ده میلی گرم خوراکی هر ۱۲ ساعت
- دوز نگهدارنده: انتشار فوری (IR) : ده تا ۳۰ میلی گرم خوراکی هر ۴ ساعت. دوزهای بیشتر از ۳۰ میلی گرم به ندرت نیاز است و باید با احتیاط فراوان استفاده میشود.
- انتشار کنترل شده (CR): بیست تا ۶۴۰ میلی گرم در روز در بیماران مبتلا به سرطان. متوسط دوز روزانه کل حدود ۱۰۵ میلی گرم در روز است. بیماران مبتلا به سرطان با درد شدید ممکن است نیاز به ” در هنگام نیاز” فرم فوری دارو تا فرم با انتشار کنترل شده اکسی کدون داشته باشند.
دوز معمول مصرفی در افراد سالمند برای کاهش درد
- اولیه: انتشار فوری (IR): دو و نیم میلی گرم خوراکی هر ۶ ساعت
- دوز نگهدارنده: انتشار فوری (IR) : ده تا ۳۰ میلی گرم خوراکی هر ۴ ساعت. دوزهای بیشتر از ۳۰ میلی گرم به ندرت نیاز است و باید با احتیاطفراوان استفاده میشود.
- انتشار کنترل شده(CR): بیست تا ۶۴۰ میلی گرم در روز در بیماران مبتلا به سرطان. متوسط دوز روزانه کل حدود ۱۰۵ میلی گرم در روز است. بیماران مبتلا به سرطان با درد شدید ممکن است نیاز به ” در هنگام نیاز” فرم فوری دارو تا فرم با انتشار کنترل شده اکسی کدون داشته باشند.
دوز معمول مصرفی در کودکان برای کاهش درد
- بیشتر از ۱ سال و کمتر از ۵۰ کیلوگرم: ۰٫۰۵ میلی گرم تا ۰٫۱۵ میلی گرم / کیلوگرم / دوز هر ۴ تا ۶ ساعت در صورت نیاز.
- بیشتر از ۱ سال و بزرگتر یا مساوی ۵۰ کیلو گرم: شروع با ۵ میلی گرم خوراکی هر ۶ ساعت در صورت نیاز، سپس دوز ممکن است به۱۰ میلی گرم خوراکی در هر ۳ تا ۴ ساعت رسانده شود.
عوارض جانبی قرص اکسی کدون
- تنفس کم عمق، ضربان قلب کند، سرد، پوست رنگ پریده
- تشنج
- گیجی، خواب آلودگی شدید
- ناباروری، از دست رفتن دوره قاعدگی
- ناتوانی جنسی، مشکلات جنسی، کاهش میل جنسی
- خارش خفیف
- خشکی دهان
- درد معده، تهوع، استفراغ، یبوست، از دست دادن اشتها
- احساس سرگیجه، یا احساسی مانند اینکه شما ممکن است بیهوش شوید
- خواب آلودگی، سردرد، سرگیجه، احساس خستگی
- بیقراری، توهم، تب، تعریق، لرز، ضربان قلب سریع
- سفتی عضلات، پرش، از دست دادن هماهنگی
- تهوع، استفراغ، اسهال شدید
- راش پوستی یا کهیر
- تورم صورت، لب‌ها، زبان یا گلو
نکته: در صورت مشاهده هر کدام از این علائم حتما به پرشک خود اطلاع دهید.
تداخل دارویی قرص اکسی کدون
- آنتی بیوتیک ها
- داروهای ضد قارچ
- دارو های مرتبط با قلب و فشار خون
- داروهای درمان بیماری ایدز
- داروهای ضد درد دیگر که حاوی مخدر هستند
- داروهای با نسخه که برای سرفه تجویز میشوند.
- •داروهایی که باعث خواب آلودگی میشوند و یا تنفس را کند میکنند
- •دارو هایی که روی میزان سروتونین خون تاثیر میگذارند
نکته: برای جلوگیری از این تداخل، لیست تمام داروهایی که مصرف می کنید را در اختیار پزشکتان قرار دهید.
عوارض مصرف بیش از حد داروی اکسی کدون
این دارو را بیش از دوز تجویز شده توسط پزشک مصرف نکنید.
اگر احساس کردید که فردی دچار مسمومیت دارویی شده است و علائمی مانند غش و ضعف (از حال رفتن)، مشکلات تنفسی، تنفس آهسته یا کم عمق، ضربان قلب آهسته، کما، تهوع، استفراغ، از دست دادن اشتها، تعریق، درد معده یا شکم، خستگی مفرط، زردی پوست یا چشم و یا ادرار تیره در او دیدید، فوراً با اورژانس تماس بگیرید.
دانستنی‌هایی درباره قرص خوراکی آتورواستاتین
هرآنچه که باید درباره ایبوپروفن بدانیم
موارد احتیاط مصرف قرص اکسی کدون
- حساسیت به داروهای دیگر: اطلاعاتی در مورد قرص اکسی کدون ثبت نشده است.
- مصرف قرص اکسی کدون در دوران بارداری: هنوز مطالعاتی صورت نگرفته است كه ببیند مصرف اكسی كدون می تواند بارداری را برای زن سخت تر كند.
- مصرف قرص اکسی کدون در دوران شیردهی: تحقیقات انجام شده بر روی زنان شیرده نشان دهنده میزان خطر برای نوزاد دردوران شیردهی باشد. در دوران شیردهی مصرف دارو توسط مادرشیرده باید متوقف شده و داروی مناسب جایگزین آن بشود.
- مصرف قرص اکسی کدون در سالمندان: سالمندان باید این دارو را با احتیاط و تنظیم صحیح دوزتوسط پزشک مصرف کنند.
- مصرف قرص اکسی کدون در کودکان: مطالعات مناسب وجود مشکل خاصی را درمورد مصرف اکسی کدون توسط کودکان را نشان نداده است. با این حال ایمنی و اثربخشی این دارو ثابت نشده است.
نحوه عملکرد قرص اکسی کدون
اکسی کدون یک داردی ضد درد حاوی مواد روانگردان است.روان گردان ها را بعضا میتوان جزوی از مواد مخدر به حساب آورد.اکسی کدون برای درمان درد های متوسط و شدید به کار میرود. اکسی کدون روی مغز تاثیر میگذارد و نحوه احساس و پاسخ مغز نسبت به درد را تغییر میدهد.
شرایط نگهداری قرص اکسی کدون
اکسی کدون را در دمای اتاق و به دور از گرما ، رطوبت و نور نگهداری کنید.
از دسترس کودکان دور نگه داشته شود.
توصیه هایی برای مصرف کنندگان قرص اکسی کدون
- هنگام مصرف این دارو، از گریپ فروت یا آب گریپ فروت استفاده نکنید. مصرف گریپ فروت با هر دارویی ممکن است احتمال عوارض جانبی را افزایش میدهد.
- این دارو را میتوان همراه غذا یا بدون غذا مصرف کرد.
- دوز مصرفی را دقیقا به اندازه‌ای که پزشک تجویز کرده است، مصرف کنید و به طور خودسرانه این مقدار را کم یا زیاد نکنید.
- اگر برای طولانی مدت از این دارو استفاده می‌کنید، مصرف دارو را به طور ناگهانی قطع نکنید
- مصرف طولانی مدت دارو، می‌تواند باعث شود که تاثیر دارو بر بدن کم شود و بدن نسبت به دارو مقاومت نشان میدهد
- در صورتی که از این دارو مصرف می‌کنید، الکل ننوشید. الکل عوارض جانبی این دارو را افزایش میدهد.
- در صورتی که از داروها و مکمل‌های گیاهی استفاده می‌کنید، به پزشک خود اطلاع دهید
- اکسی کدون موجب خواب آلودگی میشود و بهتر است بعد از مصرف، از انجام کار‌هایی که به هوشیاری نیاز دارد، خود داری کنید.
تداخل با غذا:
ذکر نشده است.
دارو های هم گروه اکسی کدون
آلفنتانیل
کدئین
دکستروپروپوکسی فن
دی هیدرو کدئین فسفات
اتیل مرفین
فنتانیل
هیدروکدون
هیدرومرفون
لومتادون
لورفانول
مرفین
اکسی مورفون
پتیدین
رمی فنتانیل
سوفنتانیل
ترامادول
نورمتادون
تاپنتادول
استامینوفن+اکسی کدون
اسامی تجاری موجود در ایران |
| نام تجاری |
|---|
| قرص اکسی کدون-سها 5 میلی گرم |
| قرص آهسته رهش اکسی کدون-ساندوز 20 میلی گرم |
| قرص اکسیدون 5 میلی گرم |
| قرص اکسی کدون-شفا 5 میلی گرم |
| قرص اکسی کدون فاران شیمی 5 میلی گرم-فاروکسی |
| قرص اکسیدون 15 میلی گرم |
| قرص اکسی کدون فاران شیمی 30 میلی گرم-فاروکسی |
| قرص آهسته رهش فاروکسی 20 میلی گرم |
| قرص فاروکسی 15 میلی گرم |
| قرص آهسته رهش فاروکسی 10 میلی گرم |
| قرص آهسته رهش فاروکسی 40 میلی گرم |
تذکر مهم
مطلبی که مطالعه می‌کنید صرفا جنبه‌ی افزایش آگاهی دارد؛ خود درمانی و تجویز دارو با تکیه بر این مطالب جایز نیست. برای مصرف دارو حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
سوالات متدوال درباره اکسی کدون
| اکسی کدون به انگلیسی؟ |
| Oxycodone |
|
اکسی کدون برای چیست؟
|
|
اکسی کدون مخدری نیمه صنعتی است و از آن به عنوان آرامبخش برای دردهای شدید استفاده میشود و بصورت کلی از آن برای تسکین دردهای مزمن استفاده میشود.
|
| آیا اکسی کدون اعتیاد آور است؟ |
| کاربرد داروی اکسی کدون؟ |
| تسکین درد |
|
اشکال دارویی اکسی کدون؟ |
| قرص- کپسول- شربت |
| اطلاعات دارویی اکسی کدون؟ |
| داروی اکسی کدون- استامینوفن حاوی اکسی کدون (یک مسکن اپیوئدی یا مخدر) و استامینوفن (یک مسکن غیر اپیوئیدی یا غیر مخدر) است که برای کمک به تسکین دردهای متوسط تا شدید استفاده میشود. |
| عوارض جانبی داروی اکسی کدون؟ |
| همه داروها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند. اما بسیاری از مصرف‌کنندگان نیز هیچ نوع عارضه‌ای بروز نمی‌دهند. یکسری از عوارض نیز بعد از گذشت مدت کوتاهی از مصرف دارو، از بین می‌روند.
در صورت تداوم یا بدتر شدن هریک از عوارض زیر، در اسرع وقت با پزشک مشورت نمایید:
|
| شرایط نگهداری داروی اکسی کدون؟ |
دارو را دور از دسترس کودکان نگه دارید.
دارو را در جایی خشک و خنک و به دور از گرما و تابش نور مستقیم نگه دارید.
برندهای مختلف این دارو، شرایط نگهداری متفاوتی دارند. برای اطلاع از نحوه نگهداری، بروشور همراه دارو را مطالعه کرده و با داروساز مشورت نمایید.
| مقدار و روش مصرف داروی اکسی کدون ؟ |
| دوز و مقدار داروی اکسی کدون- استامینوفن از فردی به فرد دیگر متفاوت است. لذا دارو را مطابق دستور پزشک مصرف نمایید. دوز این دارو براساس وضعیت پزشکی و پاسخ شما به درمان است. دوز و دفعات مصرف داروی خود را افزایش ندهید یا آن را طولانی‌تر از زمان تجویز شده مصرف نکنید. در صورت تجویز این دارو، آن را مطابق دستور پزشک قطع کنید. |
| اکسی کدون 20؟ |
| اين دارو جهت درمان دردهاي متوسط تا شديد، و معمولاً همراه با ضددردهای غیرمخدر به كار می رود. |
| مصرف قرص اکسی کدون در دوران بارداری؟ |
| هنوز مطالعاتی صورت نگرفته است كه ببیند مصرف اكسی كدون می تواند بارداری را برای زن سخت تر كند. |
| مصرف قرص اکسی کدون در دوران شیردهی؟ |
| تحقیقات انجام شده بر روی زنان شیرده نشان دهنده میزان خطر برای نوزاد دردوران شیردهی باشد. در دوران شیردهی مصرف دارو توسط مادرشیرده باید متوقف شده و داروی مناسب جایگزین آن بشود. |
| مصرف قرص اکسی کدون در سالمندان؟ |
| سالمندان باید این دارو را با احتیاط و تنظیم صحیح دوزتوسط پزشک مصرف کنند. |
|
مصرف قرص اکسی کدون در کودکان؟ |
| مطالعات مناسب وجود مشکل خاصی را درمورد مصرف اکسی کدون توسط کودکان را نشان نداده است. با این حال ایمنی و اثربخشی این دارو ثابت نشده است. |