گیلان| گذر از پل تاریخی لنگرود تسهیل می شود
در کتاب دارالمرز ولایت گیلان نوشته رابینو، ساخت پل خشتی لنگرود - به نام حاجی آقا پرد (پل) نمادی بارز از جاذبه های گردشگری شهرستان لنگرود - به دوران صفویه نسبت داده شده و البته برخی آن را متعلق به دوره ایلخانیان و تیموریان نیز دانسته اند اما وضعیت امروز این پل تاریخی به دغدغه ای برای مردم این شهر تبدیل شده است.
شاید این نام از نام حاجی آقا بزرگ منجم باشی بر این پل نهاده شده و به 2 دلیل این شهر را لنگرود گفته اند؛ اول اینکه لنگرود در ابتدا لنگرگاه بوده و دوم آنکه لنگرود نام رودخانه ای است که از میان شهر می گذرد و به دریای خزر می ریزد، در گذشته کرجی ها می آمدند و در آن بارگیری می کردند.
همه اینها در کنار عطر نان های سنتی داغ و پرتقال، موجب شده تا همه ساله گردشگران بسیاری جذب گیرایی های این شهرستان شوند اما امروز اگرچه ظاهر پل خشتی لنگرود ذهن را بر فراز اصالت و تاریخ می پرورد اما آلودگی رودخانه جاری بر زیر پل و اضمحلال پل خشتی، گره بر ابروی گردشگران افکنده است.
شنبه بازار لنگرود، پیچیده در عطر ماهی های تازه و سبزی های محلی در مجاورت این پل تاریخی برپا می شود و فروشندگان این بازار معتقدند پل خشتی لنگرود گویی با سیلی صورتش را سرخ نگه داشته است.
میمنت نوروزی مادربزرگی است که چادر به کمر گره زده و سبزی محلی ترش تره - یکی از غذاهای بومی گیلان - را سرخ می کند و گردشگران دور او را گرفته اند.
او با لبخندی که گویی از پس مرور خاطراتی دور می آید، گفت : روزگاری این پل کهن محل قرارهای عاشقانه ای بود که زندگی هایی را به هم پیوند زده اما امروز اگرچه ظاهرش همان است، اما انگار از درون بیمار است.
بقعه آقا سید حسین و آقا ابراهیم به موازات رودخانه و در کنار پل خشتی تاریخی لنگرود قرار دارند؛ زهره بابایی برای بازدید و زیارت از این بقعه تاریخی از میان صدها کبوتر خاکستری پران عبور می کند و در دیواره کنار رودخانه با دورنمایی از پل تاریخی می گوید: کاش زیبایی این پل از نزدیک نیز مانند دورنمایش جذاب بود.
او می افزاید: لنگرود، لاهیجان و ییلاقات گیلان از جاذبه های مورد علاقه ام است و بارها به این شهرستان سفر کرده ام اما این روزها وضعیت رودخانه و پل خشتی لنگرود نگران کننده است؛ کاش مسئولان بیش از گذشته به این فرصت گردشگری توجه کنند.
وی ادامه می دهد: البته نباید همه آسیب ها را متوجه مسئولان دانست برای مثال من نوعی باید از خود شروع کنم و پدید آورنده این همه آسیب زیست محیطی ناشی از زباله نباشم.
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری گیلان با بیان اینکه مرمت پل خشتی لنگرود آغاز شده، گفت: در پایه اصلی پل در قسمت آب‌بر، در اثر رطوبت تصاعدی و رشد جلبک و خزه در هر دو نمای شرقی و غربی، آثار سیاهی در آجرها و ریختگی بخشی از موج شکن مشهود است و پاکسازی ، مرمت و بازسازی این قسمت پل در دستور کار میراث فرهنگی قرار گرفته است.
ولی جهانی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: با توجه به مرمت های غیر اصولی که در دوران های گذشته روی این بنا انجام شده، ساختار فضای بنا در سطح عرضی با مشکلاتی روبه رو شده که در این فاز مرمتی سعی خواهد شد کالبد بنا در سطح، به حالت اولیه بازگردد تا عبور و مرور روی این پل به آسانی صورت گیرد.
وی با اشاره به اقلیم گیلان و روند بالای نفوذ رطوبت و انتقال آن به اجزای بنا نسبت به سایر نقاط کشور، بر لزوم جداسازی مصالح پوسیده از اصل بنا و جلوگیری از آسیب‌های ناشی از گلسنگ و خزه در سطح مصالح تاکید و بیان کرد: زدودن شاخه های درخت از پایه های پل که بر اثر طغیان ایجاد و همچنین جلبک و خزه که موجب تیره شدن خشت ها شده ، در تغییر ظاهر این پل تاثیر بسزایی خواهد داشت.
وی ادامه داد: خالی کردن بندهای فرسوده قبلی و اجرای بند کشی دوباره پل خشتی از عمده ترین فعالیت های مرمتی این دوره است که مقرر شده در این فاز مرمتی کل بنا بر اساس اعتبارات در نظر گرفته شده انجام شود.
جهانی مدت اجرای این پروژه را چهار ماه ذکر کرد و گفت : اعتبارات مرمت پروژه یادشده از محل اعتبارات در نظر گرفته استانی و ملی بصورت اوراق بوده است، اگرچه اعتبارات در نظر گرفته شده برای این امر کافی نیست ولی سعی می کنیم مرمت این پل به بهترین نحو انجام شود.
پل تاریخی لنگرود بر روی رودخانه لنگرود، 2 محله فشکالی‌محله در غرب و راه‌پشته در شرق را در مرکز شهر لنگرود به هم متصل می‌کند. این پل دارای 2 چشمه اصلی با قوس نوک‌تیز چمانه‌ای است که در میانه پل، بر روی پایه‌ای سوار می‌شود که کنو (کنف) پوش بوده و بخش هایی از نمای پل نیز دارای نغول (گودی) است که علاوه بر تزئینات جزو اصول فنی پل سازی هستند.
در هر 2 سمت رودخانه در اطراف پل مغازه‌های قدیمی آجری با سقف سفال پوش بافت متصل به پل هستند. زیرسازی این ساختمان‌ها با توجه به یکپارچگی آجر چینی آنها با پایه‌های پل، هم دوره با این پل تاریخی به نظر می رسد.
شهرستان لنگرود در 60 کیلومتری شرق مرکز استان گیلان واقع است.