قرص کلسیتریول چیست؟ دز 25 آن در درمان چه بیماری کاربرد دارد؟

کپسول و قرص کلسیتریول(به انگلیسی Calcitriol) در واقع نوعی مکمل ویتامین D است که با توجه به نوع بیماری از جمله پوکی استخوان، راشیتیسم، بیماری های استخوانی، استئودیستروفی کلیوی تجویز می شود. مصرف این کپسول منجر به افزایش میزان فسفات و کلسیم بدن می شود و در نتیجه به تقویت و سلامت استخوان ها کمک فراوانی می کند.

اطلاعات دارویی کپسول کلسیتریول

ویتامین d موجب تنظیم دو ماده معدنی فسفات و کلسیم در بدن شده که هر سه این ویتامین و مواد معدنی به منظور حفظ سلامت دندان و استخوان ها ضرروی و مهم می باشند.

انواع ویتامین D در دسترس می باشد، البته بسیاری از انواع دیگر ویتامین مورد نیاز بدن توسط کلیه ها فعال می شوند، کلیستریول نوعی از ویتامین D می باشد که نیازی به این فرآیند فعال سازی ندارد و به منظور تقویت استخوان های افراد دارای مشکلات کلیوی سودمند می باشد.

نوع عرضه این دارو در ایران به شکل کپسول Capsule:0.25 mcg و با نام تجاری ZAVITROL O.25MCG CAPSULE (SOFT GEL) و CALCITRIOL PH & T Injection 1 mcg/ml,1 ml وجود دارد.

مقدار و نحوه و موارد مصرف این قرص

درمان کمبود کلسیم در خون در بیمارانی که به مدت طولانی دیالیز می‌شوند، درمان کم کاری غده پاراتیروئید که موجب به وجود آمدن مشکلات استخوانی می شود.
در ابتدای شروع به مصرف باید گفت که به هیچ عنوان نباید به صورت خودسرانه به مصرف این دارو پرداخت، و دوز مصرفی هم حتما باید توسط پزشک تعیین شود، شما باید قبل از شروع به مصرف این قرص بروشور اطلاعات دارویی آن را به خوبی مشاهده کنید تا اطلاعات کافی را در مورد این دارو داشته باشید.

میزان مصرف این دارو برای هر فردی متفاوت است، از این رو باید طبق گفته پزشک به مصرف آن بپردازید.
• اگر از کپسول و قرص کلسیتریول برای درمان پوکی استخوان استفاده می کنید مصرف آن به طور معمول ۲ مرتبه در روز با اندازه ۲۵۰ میلی گرمی است.
• نحوه استفاده از این دارو ابتدا با دوز کم شروع می شود سپس با صلاح دید پزشک این دوز را افزایش می دهد.
• استفاده از این قرص در سر ساعتش بسیار مهم است پس سعی کنید به صورت منظم به استفاده از آن بپردازید.
• اگر مصرف دارو را در طول روز فراموش کردید بعد از به خاطر آوردن آن را مصرف کنید البته اگر به زمان بعدی استفاده نزدیک بودید از مصرف آن خودداری کنید و تنها دوز مصرفی جدید را استفاده کنید.
• به طور معمول دوز مصرفی برای بزرگسالان ۲ قرص ۲۵ گرمی در طول روز است.
• قرص همراه با یک لیوان آب کامل خورده شود.

در مورد مصرف قرص کلسیتریول در بین بیمارانی که دچار راشیتیسم هستند و قادر به استفاده از دارو هایی همچون ولهکلیسفرول یا ارگوکلیسفرول نیستند بسیار مناسب است. و همچنین استفاده از این کپسول برای بیماران مبتلا به مشکلات کلیوی باعث کاهش ضعف عضلات، کاهش درد، و همچنین کاهش غلظت پاراتیروئید شود.

مکانیسم اثر

قرص کلسیتریول می تواند به راحتی در روده کوچک جذب شود و سپس بعد از آن در سرتاسر بدن به صورت گسترده پخش و با پروتئین پیوند پیدا می کند، نیمه عمر این دارو از طریق مصرف خوراکی ۶ الی ۲ ساعت است و همچنین مدت زمانی که لازم است به اوج غلظت خود برسد ۳ تا ۶ ساعت است، اثر کپسول ۳ تا ۵ روز طول می کشد. سپس بعد از آن کبد و کلیه متابولیز می شود و سپس از طریق صفرا و کلیه دفع می شود.

موارد احتیاط در مصرف

قبل از استفاده از قرص کلسیتریول در صورت داشتن شرایط زیر به پزشک خود اطلاع دهید

در صورت باردار بودن ( می تواند اثرات مخربی بر روی جنین بگذارد)
• به سر بردن در زمان شیردهی
• استفاده از دیگر دارو ها (دارو های گیاهی، مکمل ها، دارو های بدون تجویز)
• بالا بودن میزان کلسیم در ادرار
• حساسیت داشتن به مشتقات این دارو
• به تاریخ انقضای کپسول کلسیتریول توجه کنید و اگر دارویی که در دستتان است تاریخ انقضای آن تمام شده است، از مصرف آن خودداری کنید.
• هرگز کپسول کلسیتریول را به فرد دیگری حتی با علائم مشابه خودتان تجویز نکنید.

موارد منع مصرف داروی کپسول کلسیتریول

اگر شرایط یا بیماری‌های زیر را دارید، قبل از تجویز کلسیتریول، پزشک را از آن مطلع کنید:

حساسیت به این دارو یا دیگر داروها و مواد
• بارداری
• شیردهی
• بیماری قلبی- عروقی
• سختی در حرکت کردن (برای مثال بعد از جراحی)
• مشکلات کلیوی (مانند نارسایی کلیه و سنگ کلیه)
• هیپرویتامینوز D
• بالا بودن میزان کلسیم در خون یا ادرار
• بالا بودن فسفات در خون

توصیه های مهم داروی

این دارو از دسته دارو هایی قوی می باشد که باعث بالا رفتن سطح کلسیم در خون هیپرکلسیمی و بالا رفتن سطح هیپرکلسیوری در ادرار شود که این وضعیت می تواند مشکلات زیادی را برای فرد به وجود بیاورد به همین دلیل زمانی که شروع به استفاده از این دارو می کنید باید هر هفته غلظت کلسیم در خونتان توسط پزشک چک شود. در صورت بالا رفتن غلطت کلسیم باید فورا مصرف این دارو را قطع کنید.
• مصرف این کپسول برای بیمارانی که مشکلات کلیوی و دارند حتما باید میزان غلظت کلسیم را تعیین کنند.
• در اثر استفاده یک دوره طولانی از این قرص خطر مسمومیت با این ویتامین وجود دارد.
• اگر دچار مشکلات قلبی و یا تصلب شرایین هستید ممکن است بالا بودن فسفات موجب به وجود آمدن حساسیت شود که باید با احتیاط استفاده شود.
• به هیچ عنوان نباید بیشتر از دوز تعیین شده در طول روز استفاده کنید.

مصرف کپسول کلسیتریول در دوران بارداری و شیردهی

هیچ دارویی را در دوران بارداری و شیردهی، خودسرانه مصرف نکنید زیرا ممکن است آثار مخربی برای مادر و جنین داشته باشد.

تاثیر کپسول کلسیتریول بر رانندگی و کار با ماشین آلات

کپسول کلسیتریول باعث سرگیجه و خواب آلودگی نمی‌شود، اما برای اطمینان بیشتر قبل از رانندگی و کار با ماشین آلات از هوشیاری خود مطمئن شوید.

تداخلات دارویی

تداخلات داروی می توانند عوارض جدی را برای فرد به وجود بیاورد و همچنین نوع تاثیر گذاری قرص را تغییر دهد به همین دلیل باید قبل از شروع به مصرف این دارو لیستی از تمامی دارو هایی مصرفی تهیه کنید

استفاده هم زمان داروی آنتی اسید حاوی منیزیم
استفاده هم زمان از دارو هایی که حاوی مقادیر زیادی از از کلسیم هستند
• استفاده همزمان دارو های ضد اسید حاوی منیزیم
• استفاده همزمان سایر مشتقات ویتامین D
• گلیکوزیدهای قلبی به عنوان مثال، دیگوکسین
• کورتیکواستروئیدها به عنوان مثال، هیدروکورتیزون، پردنیزون
• داروهای حاوی منیزیم به عنوان مثال، آنتی‌ اسیدها، شیر منیزی
• متصل شونده‌های به فسفات
• قرص‌های آب به عنوان مثال، دیورتیک‌های تیازیدی مانند هیدروکلروتیازید
• ویتامین ها
• کتوکونازول
• فنوباربیتال
• فنی توئین
• دیژیتال

عوارض جانبی

سردرد
• احساس بیماری و درد شکمی
• عرق کردن
• سردرد
• راش پوستی
• سردرد
• تکرر ادرار
• از دست دادن اشتها
• کاهش وزن
• عفونت ادراری
• احساس تشنگی
• طعم فلزی در دهان

شرایط نگهداری کپسول کلسیتریول

دارو به دور از دسترس کودکان نگهداری شود.

دارو را در جایی خشک و خنک و دور از گرما و تابش نور مستقیم نگهداری کنید.

مسمومیت دارویی

نباید دارو را بیش از دوز تجویز شده توسط پزشک مصرف نمایید.

در صورتی که متوجه شدید، فردی دچار مسمومیت دارویی شده و دارای علائمی همچون سردرد، ضعف، بی اشتهایی، طعم و مزه فلز، استفراغ، تهوع، گرفتگی معده، تنگی نفس، سرگیجه، غش و ضعف می باشد، فوراً با اورژانس تماس بگیرید.

سوالات متدوال