توسعه صنعـت نفت با کاهش ریسک سرمایه‌گذاری
هرچند در ماه‌های گذشته شاهد افزایش نرخ نفت بوده‌ایم، اما هنوز نرخ نفت برای شرکت‌های ایرانی که به‌طور عمده هزینه‌های زیادی دارند به‌حدی نیست که راحت بتوانند در این پروژه‌ها نقش جدی داشته باشند. علاوه‌بر این، باتوجه به مسائلی که در زمینه ارز وجود دارد، انجام برخی فعالیت‌های اقتصادی دشوارتر هم شده است. درحال‌حاضر یکی از سیاست‌هایی که دولت در نظر گرفته، تزریق سرمایه مردم به صنعتنفت است. بیژن زنگنه پیش از این وعده داده بود که ظرفیت سرمایه‌گذاری مردم در میدان‌های نفتی را ایجاد خواهد کرد. در روزهای گذشته نیز وزیر نفت دوباره این موضوع را یادآور شد و اعلام کرد زیرساخت‌های این سیاست در حال فراهم شدن است و به‌دنبال تامین منابع مالی پروژه‌های نفتی با پول مردم هستیم.
از دیگر موضوعاتی که در زمینه پروژه‌های نفتی اهمیت دارد، نقش شرکت‌های داخلی در تامین تجهیزات است. امروز یکی از نیازهای اصلی صنعت نفت رشد سازندگان تجهیزات نفتی در کشور است. زنگنه در این باره نیز وعده داده که ۷۵ درصد تجهیزات مورد نیاز این ۲۹ میدان نفتی را از طریق شرکت‌های داخلی تامین کند.
آخرین وضعیت ۲۹ میدان نفتی
بیژن نامدار زنگنه با اشاره به مصوبه شورای اقتصاد برای افزایش برداشت از ۲۹ میدان نفتی، گفت: ۲۹ طرح برای نگهداشت و افزایش تولید میدان‌های در حال بهره‌برداری در ایلام، خوزستان، گچساران، فلات قاره و فارس طراحی شده که پول و سرمایه آن قرار است از طریق مردم تامین شود. وزیر نفت با بیان اینکه تمام فعالیت‌های افزایش برداشت از این میدان‌ها به شرکت‌های ایرانی واگذار می‌شود، به خانه ملت توضیح داد: بیش از ۷۵ درصد تجهیزات برای توسعه برداشت‌ها ایرانی است و فهرست مفصلی از تجهیزات ضمیمه قرارداد می‌شود که پیمانکاران مکلف هستند این تجهیزات را از تولیدکنندگان ایرانی خریداری کنند. بازپرداخت اصل‌وفرع پول از محل ۵۰ درصد درآمدهای اضافی حاصل از اجرای طرح‌ها انجام می‌شود.
وی با بیان اینکه یکی از اهداف اجرای این طرح ایجاد اشتغال و تقاضا برای کالا و خدمات ایرانی است، ادامه داد: ۴ درصد از کل مبلغ درآمدی صرف رسیدگی به مناطق اجرای طرح‌ها شده و برنامه‌هایی برای محرومیت‌زدایی در این مناطق اجرا می‌شود. زنگنه با بیان اینکه درحال‌حاضر مناقصات این طرح‌ها در جریان است، افزود: اجرای قراردادها در امسال آغاز می‌شود و مدت اجرای طرح از زمان شروع ۲ سال است. براین اساس در مدت ۳ سال ۴۶۰میلیون بشکه به تولید نفت اضافه می‌شود و سپس تا ۲ میلیارد بشکه به نسبت خط‌های تخلیه افزایش تولید خواهیم داشت که درآمد زیادی برای کشور ایجاد می‌کند.وزیر نفت تصریح کرد: این یکی از بهترین برنامه‌هایی است که طراحی شده و با کمک ۱۰۰ درصدی شرکت‌های ایرانی به نتیجه می‌رسد.
شیوه‌های جذب سرمایه در صنعت نفت
جلال میرزایی، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی درباره شیوه‌ها و شرایط جذب سرمایه‌گذار در میدان‌های نفت و گاز ایران به صمت گفت: حجم سرمایه‌گذاری در صنعت نفت ایران باید افزایش یابد. هرچند اکنون تمام مسئولان تلاش می‌کنند تا ایران رابطه مناسبی با جهان داشته باشد اما باتوجه به اینکه موضوعات بسیاری وجود دارند که قابل پیش‌بینی نیستند، باید در این زمینه اقدام‌های جدی‌تری در دستور کار قرار گیرد. این موضوع مشخص نیست که آینده اقتصاد ایران به سمت درون‌گرایی حرکت می‌کند یا خلاف آن؛ بنابراین کشور باید به لحاظ اقتصادی، صنعتی و توسعه‌ای رشد کند. وی توضیح داد: در شرایط کنونی و پس از خروج امریکا از برجام موضوع جذب سرمایه‌گذار در صنعت نفت ایران دچار پیچیدگی‌هایی شده و شرکت‌هایی که پیش از این قرار بود با ایران همکاری کنند هم درحال‌حاضر از ایران رفته‌اند. البته برخی شرکت‌های اروپایی اعلام کردند که تمایل به همکاری با ایران دارند. این موضوع هم ظرفیت‌هایی را ایجاد می‌کند و هم ظرفیت‌هایی را از بین می‌برد. باید سعی کرد از تمام ظرفیت موجود استفاده شود. وزارت نفت باید همت کند و با بکارگیری ظرفیت‌های داخلی و سرمایه برخی شرکت‌های خارجی از جمله شرکت‌هایی از کشورهای چین و روسیه و برخی شرکت‌های کوچک اروپایی برنامه‌ای تدوین کند که میزان تولید افزایش یابد. این موضوع به افزایش اشتغال و درآمدهای دولت کمک شایان توجهی می‌کند. این عضو کمیسیون انرژی در تحلیل آخرین سیاست‌های امریکا علیه ایران توضیح داد: شاخص ریسک سرمایه‌گذاری برای شرکت‌هایی که قصد همکاری با ایران را دارند، اهمیت زیادی دارد. همچنین امریکا می‌داند که شرایط کنونی اقتصاد ایران به‌گونه‌ای نیست که اهداف کلان کشور با سرمایه‌های موجود در ایران حاصل شود؛ بر این اساس ایران نیاز به سرمایه‌های خارجی دارد، از همین رو تلاش می‌کند نشان دهد ریسک سرمایه‌گذاری در ایران بالا است. وی با بیان اینکه سیاست‌های اقتصادی اکنون برمبنای فاصله گرفتن از خام‌فروشی است، اما مسیری که کشور در آن گیر کرده تامین هزینه‌ها از راه خام‌فروشی است، اظهار کرد: راهی جز اینکه سبد خام‌فروشی کوچک و زنجیره تولید کامل شود، وجود ندارد و این کار به دلیل اینکه نیاز به حجم بالایی از سرمایه دارد، باید با کمک خارجی‌ها انجام شود. وزارت نفت با راهبرد برنامه دقیق می‌تواند این امر مهم را پیگیری کند. وی با بیان اینکه ریسک سرمایه‌گذاری در ایران باید کاهش یابد، افزود: از جمله دلایلی که باعث شده امریکا تلاش کند ریسک سرمایه‌گذاری در ایران را بالا نشان دهد این است که ایران منابع و مزیت‌هایی دارد که به محض جذب آزاد سرمایه می‌تواند برنامه رشد صنعتی و اقتصادی را به طور کامل اجرا کند، به همین دلیل امریکا دست روی نقطه‌ای گذاشته که مسیر رشد را برای ایران مسدود می‌کند. عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: باید به سمتی حرکت کرد که ریسک سرمایه‌گذاری در ایران کاهش یابد تا بتوانیم به‌تدریج به سمت همکاری بلندمدت با کشورهای اروپایی و آسیای شرقی برویم و شاهد مشارکت شرکت‌های ایرانی با شرکت‌های خارجی و به‌دنبال آن انتقال فناوری و دانش فنی باشیم.