5 بهمن؛ جشن کهن ایرانی نوسره در تقویم 1401 همراه تاریخچه آن
جشن نوسره یکی از جشنهای قدیم و کهن ایرانی است که در تاریخ 5 بهمن ماه و پنج روز پیش از جشن بزرگ و باستانی سده برگزار میشود.
جشن نوسره چیست؟
جشن نوسره، یکی ازجشنهایی است که ایرانیان، در پنج روز مانده به جشن سده برگزار میشود. این جشن در بسیاری از شهرهای ایران مثل شیراز، یزد و کرمان، همچنان برگزار میشود. مردم جشن نوسره را به این دلیل برگزارمیکنند، تا با پایکوبی و برپایی این جشن مقدمهای برای برگزاری هرچه باشکوهتر جشن بزرگ سده ایجاد کنند. جشن نو سره را میتوان به عنوان پیشواز از جشن سده که دردهمین روز بهمن ماه برگزارمیشود نام برد. یکی ازدلایل برگزاری جشن نوسره این بود که آریاییها از تاریکی و سرما وحشت داشتند و آن را نشانهای ازشیطان و نابودی میدانستند و تلاش میکردند با برپایی این جشنها و روشن کردن آتش، خداوند را که منشا زندگی، نور و گرما است را به جای سرما، تاریخی و شیطان عبادت کنند. جشن نوسره به نوعی شکرگذاری از نعمتهای خداوند نیز محسوب میشد.
جشن سده چیست؟
ایرانیان باستان در زمان خشایار شاه و آریاییان آداب و رسومی برای برگزاری جشنهای مختلف داشتند. جشن سده یکی از جشنهای زمستانه در ایران بود. آریاییان که در مناطق سردسیر ایران بهوجود آمده بودند، صدمین روز از زمستان را ( از ابتدای آبان تا ده بهمن صد روز است) با روشن کردن آتش، خواندن سرودهای آیینی، خوردن شیرینی و نوشیدنی جشن میگرفتند. درواقع، به روایتی دیگر در این جشن، ایرانیان باستان با پیدا کردن آتش توانسته بودند، روز و شبهای مانده تا عید نوروز و بهار را روشن و گرم نگهدارند و به همین علت، در 50 روز مانده به عید نوروز، روز و شب را جدا محاسبه میکردند و به روایتی، جشن سده، صد روز و شب مانده به نوروز نیز شناخته میشود.
آداب و رسوم برگزاری جشن نو سره
هر جشنی در هر جایی از ایران برگزارشود، دارای آداب و رسوم و یکپارچگی خاص خودش است. آداب و رسوم جشن نوسره به این شکل است که تمامی زرتشتیان در این روز به جمع آوری هیزم میپردازند. آتشی بزرگ برپا میکنند و در آن مکان که آتش را برپا کردهاند، مشغول به دعا و نیایش به درگاه خداوند متعال میشوند. این مراسم با همت اهالی شهر و محله برگزار میشود. پذیرایی از حاضرین با شیرینی و نوشیدنی بسیار رایج است. خواندن سرودهای آیینی در جشن نوسره نیز، از بدیهیاتی است که با دست در دست هم قراردادن افراد دور آتشهایی که افروخته شدهاست، انجام میشود. جالب است بدانید که جشن نوسره یا جشن سده، برای عبادت خدای یکتا برگزار میشود و افراد به دور از دین و مذهب درکنار هم میایستند و شادی میکنند. در این مراسم یهودیان، زرتشتیان، مسیحیان، شیعیان و سنیان شرکت میکنند.
جشن نوسره در کدام شهرها و کشورها برگزار میشود؟
جشن نوسره را زرتشتیان ایرانی در پنجم بهمن ماه برگزار میکنند. این جشن در شهرهای یزد، روستاهای اطراف اردکان، کرمان، اصفهان، اهواز، شیراز وهمینطورکشورهای سوئد، کالیفرنیا آمریکا واسترالیا برگزار میشود. جشن نوسره شیراز از معروفترین جشنهای نوسره محسوب میشود. یزد و کرمان تنها شهرهایی هستند که جشن سده را نیز بسیار باشکوهتر از سایر مکانها برگزار میکنند.
نام دیگر نوسره چیست؟
عدهای به اشتباه، جشن سده و نوسره را یکی میدانند و فکر میکنند که نام دیگر نوسره، سده است. اما چنین نیست. جشن سده همانطور که توضیح داده شد، جشنی با آداب و رسوم خاص است که در زمان مشخصی برگزار میشود. هرچند ازنظر آیین برگزاری و هدف برگزاری با جشن نوسره چندان تفاوتی ندارد، اما این دو جشن در دو تاریخ مجزا برگزار میشوند و نباید آنها را یکی دانست.