تاریخ روز جهانی ترجمه و مترجم در تقویم سال 1403؛ مترجم کیست؟

روز جهانی ترجمه (International Translation Day) در تقویم بین المللی آخرین روز ماه سپتامبر است که در تقویم شمسی برابر است با ۸ مهرماه. در ادامه تاریخ دقیق این روز در تقویم شمسی، میلادی و قمری سال جاری همراه با تاریخچه و علت نامگذاری این روز را مرور می کنیم و به تعریف ویژگی های یک مترجم خوب خواهیم پرداخت.

روز جهانی ترجمه در تقویم سال 1403 چه تاریخی است؟

تاریخ روز جهانی ترجمه در تقویم سال 1403 روز دوشنبه9 مهر مصادف با 30 سپتامبر 2024 است.

تاریخ دقیق روز جهانی ترجمه در تقویم شمسی برابر است با: روز دوشنبه 9 مهر سال 1403

تاریخچه روز جهانی ترجمه

در سال ۱۹۹۱ فدراسیون بین‌المللی ترجمه ۳۰ سپتامبر را به عنوان روز جهانی ترجمه ثبت کرد. این روز مصادف با درگذشت سنت جروم که با نام‌های هیرونیموس یا ژروم قدیس نیز شناخته می‌شود، نام‌گذاری شده است.

شهرت این کشیش به دلیل ترجمه انجیل از عبری به لاتین (معروف به کتاب ولگاتا) است. او علاوه بر ترجمه انجیل، مواعظ اوریگنس، کتاب اشعیا، مزامیر و… را ترجمه کرده است. او در ۳۰ سپتامپر در سال ۴۲۰ میلادی در بیت اللحم درگذشت.

مترجم کیست؟

یک مترجم اطلاعات مکتوب (نوشتاری) از قبیل مقالات مجله و روزنامه، کتابها، کتابهای راهنما، اسناد و غیره را از یک زبان به زبان دیگر بر می‌گرداند این نبایستی با یک مفسر اشتباه گرفته شود که اطلاعات گفتاری نظیر گفتگوها، ارائه‌ها و نوشته‌ها و نظایر آن را از یک زبان به زبان دیگر را تبدیل می‌کند. نمی‌بایست یک مترجم را با یک مفسر اشتباه گرفت. گرچه قدری رابطه‌ای مبهم میان این دو قابلیت وجود دارد. مترجمان نمی‌توانند لزوماً به تفسیر بپردازند و مفسران نیز لزوماً نمی‌توانند به ترجمه بپردازند. به علاوه بهترین مترجمان، مفسران خوبی نیستند و بالعکس.

مترجم خوب چه ویژگی هایی دارد؟

درباره يك مترجم خوب نظرات زيادي ارائه شده است. در نگاه اول به نظر مي‌رسد كه يك مترجم خوب بايد به دو زبان تسلط كامل داشته باشد اما اين به تنهايي كافي نيست. برخي، علاوه بر تسلط به دو زبان، بعضي مهارتها و ويژگي‌هاي ديگر را نيز براي مترجم خوب برشمرده­ اند. براي نمونه ناباكوف مي­گويد: استعداد نويسندگي مترجم بايد در حدود استعداد كسي باشد كه اثرش را ترجمه مي­كند. نايدا نيز مي‌گويد: كسي كه نتواند اثر قابل ملاحظه‌اي بنويسد بعيد است بتواند اثر قابل ملاحظه‌ي ترجمه كند. يك مترجم خوب بايد مثل يك هنرپيشه خوب به كلمات حيات و حركت ببخشد، مترجم حتماً بايد خودش نويسنده باشد».
اما متأسفانه چنانكه جان دان(John Donne ) مي گويد اكثر مترجمان ما كساني هستند كه چون نمي‌توانند بنويسند به ترجمه روي مي‌آورند.

اتين دوله (Etienne Dollet ) درباره ويژگي‌هاي يك مترجم خوب مي گويد:
- مترجم بايد محتواي متن و قصد نويسنده را بخوبي درك كند.
- مترجم بايد از دانشي وسيع در زبان مبدأ و مقصد برخوردار باشد.
- مترجم بايد از ترجمه لفظ به لفظ كه هم به مفهوم متن اصلي و هم به زيبايي آن لطمه وارد مي كند بپرهيزد.
- مترجم بايد شكل‌هاي گفتاري رايج و متداول در دو زبان را بشناسد و به كار گيرد.
- مترجم بايد از طريق انتخاب و ترتيب مناسب كلمات، تأثيري همه جانبه و لحني مناسب متن اصلي به ترجمه ببخشد.