واکنش‌ها به جابجایی کتاب‌های انتشارات اندیشه
چراغ‌های فرهنگ را روشن نگه‌داریم
کتاب‌های یک کتابفروشی در قلب چهارباغ اصفهان داستان و خوراک تازه فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی شد. کمتر کسی است از اهل فرهنگ با کتابفروشی و انتشارات «اندیشه» در کنار مادی نیاصرم نا آشنا است. مرحوم «ناصر مطیعی» صاحب کتابفروشی اندیشه شخصی بود که کتاب‌هایش را امانت می‌داد تا فرهنگ را زنده نگه دارد. این سنت حسنه امانت کتاب که پیش و پس‌ازآن کمتر یا بهتر بگویم در سایر هم‌صنف‌های او دیده نشد. چند سال آخر زندگی مطیعی این کتابفروشی که به‌نوعی پاتوق اهل فرهنگ بود کمتر رنگ و جلای سابق را داشت و حالا پس از گذشت چند سال از درگذشت او فرزندانش تصمیم گرفته‌اند که میراث به‌جامانده از پدر را واگذار کنند به‌جایی که بهتر از این میراث نگهداری شود. موضوعی که به مذاق بسیاری خوش نیامد و نسبت به آن واکنش‌های متفاوتی داشتند. برخی این حرکت را بی‌حرمتی به فرهنگ قلمداد کردند و عده‌ای دیگر توپ را در زمین مسئولان انداختند که حمایتی باید صورت می‌گرفته تا این میراث در اصفهان باقی بماند. به‌هرحال این کتاب‌ها از اصفهان رفتند و معلوم نیست چند نمونه مشابه این کوچ‌ها از اصفهان را داشته باشیم. مجتبی شاهمرادی، معاون فرهنگی شهردار اصفهان در واکنش به این خبر در قالب چند استوری در صفحه شخصی خود نوشت: با همه تلخی‌ها، روشنایی‌هایی هست. در ادامه به سرنوشت کتاب‌های فروخته‌شده اشاره کرد و افزود: روایتی از حسرت و آه تا امید و آرزو ... کتاب‌های کتابفروشی اندیشه به کتابخانه تاریخ در قم رفت، کتابخانه‌ای زیر نظر آقای جعفریان که چهره‌ای نام‌آشنا برای اهالی کتاب است.
اصفهان نیازمند موزه - کتابخانه فرهیختگان و مشاهیر است
حامد قصری، نویسنده نام‌آشنای اصفهانی است که در گفتگو با اصفهان امروز در مورد جایگاه کتابفروشی پرسابقه اندیشه گفت: ناصر مطیعی چهره فرهیخته و فرهنگی بود و کتابفروشی او پاتوقی برای اهالی فرهنگ این شهر به‌حساب می‌آمد. از دیرزمان کتاب‌فروشی‌ها جنبه پاتوق را پیدا می‌کرد. بااین‌حال کتابفروشی مطیعی در سطح شهر یک استثنا بود. او برخی از کتاب‌های موجود در کتابفروشی اندیشه را دارای ارزش فرهنگی بالایی دانست و تصریح کرد: سال‌ها زمان برده تا این کتاب‌ها انتخاب و نگهداری شدند به‌خصوص دیوان‌های شعر انتخاب‌شده توسط ناصر مطیعی بسیار ارزشمند هستند. قصری اظهار کرد: سه چهار سال پیش کتابخانه دکتر مظاهری هم فروخته شد. بدون شک خانواده این بزرگان چه کتاب‌دوست باشند چه نباشند حق انتخاب دارند و کسی حق ورود به این موضوع را ندارد. این میراثی بوده که برای خانواده گذاشته شده است. اما نگهداری و خرید کتاب‌ها برای باقی‌ماندن در اصفهان بسیار بااهمیت است. این نویسنده تاکید کرد: عده‌ای می‌گویند کتاب‌ها به قم و تهران رفته و از آن‌ها نگهداری می‌شود. اما موضوع این است که نباید کتاب‌ها از اصفهان خارج می‌شد، این شهر نیازمند کتابخانه‌ای تحت عنوان فرهیختگان یا مشاهیر است تا کتاب‌های شخصیت‌هایی با چنین سابقه فرهنگی در اصفهان نگهداری و تبدیل به موزه شود. او اضافه کرد: بدون شک گالری‌ها و سینماها و انتشارات خوب در تهران تمرکز پیدا کرده اما اصفهان هم شهری است که کتاب‌خوان‌ها و اهل فرهنگ خودش را دارد. قصری با بیان اینکه اصفهان جزو سرآمدان کتابخانه و کتابخوانی است عنوان کرد: مردم اصفهان اهل مطالعه‌اند و همین بحث خروج کتاب‌ها از اصفهان با این حجم از واکنش توسط مخاطبان نشان می‌دهد که مردم اصفهان علاقه‌مند به فرهنگ هستند.
حمایت فرهنگی ضرورت کتاب‌فروشی‌های قدیمی اصفهان
سمیه قنبری، روزنامه‌نگار اصفهانی نیز در مورد فروش کتاب‌های کتابفروشی اندیشه و خروج آن‌ها از اصفهان گفت: در سال‌های نخست دهه 90 در چند بخش با ناصر مطیعی گفتگوهایی داشتم و پای درد و دل‌های او نشستم. همیشه گلایه داشت که در اصفهان بحث فرهنگی اولویت نبوده و شعار پررنگ‌تر است. قنبری اضافه کرد: ورود به هر موضوع بدون دانسته‌های قبلی کاری اشتباه است. در یکی دو روز گذشته هجمه‌های زیادی به خانواده مرحوم مطیعی واردشده که کار بسیار اشتباهی است. چراکه آن‌ها مالک اموال خود بوده‌اند و هر تصمیمی که داشته باشند قابل‌احترام است. او تاکید کرد: باید از اتفاقاتی که رخ‌داده درس بگیریم و تلاش کنیم از تکرار آن‌ها پیشگیری شود. در حال حاضر در سطح شهر اصفهان بسیاری از کتاب‌فروشی‌ها با قدمت زیاد داریم که به دلیل شرایط بد اقتصادی و برخی مواقع استقبال نشدن به تعطیلی کشیده شده‌اند؛ لذا لازم است حل مشکلات فرهنگی شهر با جدیت دنبال شود. قنبری تاکید کرد: گاهی مواقع شاهد هستیم فضای مجازی از موضوعات بهره‌برداری نادرستی می‌کنند. طی این سال‌ها این کتابفروشی وجود داشته و هیچ‌کس واکنشی نسبت به خاک خوردن کتاب‌های آن نداشت تا در جهت ساماندهی یا خرید آن برای تبدیل کردن به موزه اقدامی داشته باشد. درصورتی‌که سازمان‌ها و نهادهای مختلف با یک کار کارشناسی شده می‌توانستند در جهت حفظ کتاب‌های ارزشمندی که در این کتابخانه بوده حرکت‌های اثرگذاری داشته باشند. از سوی دیگر نباید فراموش کنیم تمام کتاب‌های این کتابفروشی خاص نبوده‌اند. برخی از آن‌ها کتاب‌های کمک‌آموزشی بوده‌اند که باتوجه‌به تغییر سیستم آموزشی ارزش چندانی نداشتند، آموزش‌وپرورش هم موزه‌ای از کتاب‌های خود به‌عنوان سند تاریخی دارد. این روزنامه‌نگار خاطرنشان کرد: در سال‌های گذشته شاهد بوده‌ایم در قلب چهارباغ کتاب‌فروشی‌های با قدمت بالا و دارای کتاب‌های خاص و ویژه به تعطیلی کشیده شده‌اند و حتی تبدیل به مغازه فست‌فودی شده‌اند. پس باید تلاش کنیم این داستان برای سایر کتاب‌فروشی‌هایی که همچنان در حال زیستن هستند رخ ندهد.